آب =زندگی

پیمانکار شرکت آب منطقه ای یزد در رشته نصب خدمات و کارشناسی کنتورهای هوشمند

آب = زندگی

سامانه‌ هوشمند هشدار تغییر الگو مصرف و تشویق اصلاح الگو

یکی از مشکلات اساسی در زمینه هدر رفت آب بحث شکستگی های پیدا و ناپیدا و همچنین عدم اطلاع از تغییر الگو مصرف آب در مشترکین شرکت های آب و فاضلاب میباشد.بسیاری از مواقع مشترکین تا هنگام صدور قبض یا مشاهده خرابی در ساختمان از شکستگی ها انشعابات اطلاع پیدا نمیکنند.همچنین با توجه به تورم و افزایش تدریجی آب بها ،بیشتر موارد افزایش مبلغ قبض به موارد گفته شده مرتبط دانسته و نقش الگو مصرف پنهان میماند.همچنین در صورت صرفه جویی مشترک نسبت به میزان صرفه اقتصادی ناشی از کار نیک خود اطلاعات کافی پیدا نخواهد کرد زیرا سازوکار پلکانی و فرمولی که در نهایت در قبض نتیجه آن منعکس میشود خارج از دانش عموم مردم میباشد.بسیاری از مشترکین نیز به خاطر زمانبر بودن قرائت تا صدور قبض و فرایند های کلاسیک کاغذی ماه ها بعد از وقوع شکستگی با پیگیری علت بالا بودن قبض به وجود شکستگی و تغییر ناگهانی مصرف خود پی میبرند

با استفاده از داده های موجود در واحد مشترکین اداره آبفا و تهیه دیتا سنتر برای هر مشترک میتوان با پیاده سازی یک کد برنام بر روی این دینا سنتره برای هر مشترک الگو مصرف تعیین نمود.با تعریف حد بالا و پایین تغییر الگو در هر سری قرائت بلافاصله به مشترک از تغییر پیامک میتوان هشدار داد که شما نسبت به ظرفیت قراردادی و همچنین نسبت به الگو مشابه سال گذشته به میزان ….افزایش مصرف داشته اید که منجر به ….ریال افزایش قبض آب بها شما شده است که میزان جریمه پلکانی آن … ریال میباشد.در صورت اصلاح الگو مصرف و کاهش آن در ماه آینده به … جریمه شما ….شامل بخشودگی خواهد شد.۴
همچنین میتوان مشترکین که نسبت به ماه گذشته در فصل های مشابه و یا نسبت به الگو سال گدشته کاهش مصرف داشته اند با پیامک مشابه تقدیر نموده و میزان صرفه جویی آنها را به ایشان منتقل نمود.این سامانه همچنین توانایی ارسال پیامک های انگیزشی و مسابقات و چالش های ماهیانه را نیز خواهد داشت.حتی میتوان ۵ درصد اول مشترکین که بیشترین کاهش الگو مصرف به صورت مستمر داشته اند را در یک جشنواره معرفی و مورد تقدیر قرار داد.

اساس طرح داده شده مبتنی بر کاهش مصرف آب در هر دوره نسبت به مدت مشابه و همچنین در بازه های مشابه فصلی میباشد.
مشترک تا زمانی که به صورت فوری در جریان تغییر الگو مصرف قرارنگیرد نه علت تغییر را جویا میشود و نه به صورت فوری برای آن چاره می اندیشد.همچنین مشترکین که علاقه مند به کاهش مصرف آب میباشند بامشاهده تقدیر دررمتن پیامک،مشاهده میزان ریالی صرفه جویی شده و همچنین در صورت امکان مزایا افزوده مثل تخفیف در مبلغ اب بها،شرکت در قرعه کشی،قبض رایگان و….انگیزه مضاعفی برای صرفه جویی بیشتر پیدا خواهند کرد

مزیت اصلی طرح در این بخش کاهش مصرف آب در بخش های هدر رفت آب و اطلاع بخشی به مصرف کننده است که بدون تحمیل هزینه یا کاهش مطلوبیت خدمات رسانی به مشترک رخ میدهد.در این بخش قرار است که شکستگی انشعابات به صورت غیر مستقیم شناسایی شود.همچنین مشترک در رقابت با خودش قراربگیرد که این موارد در مصرف کننده به کاهش مطلوبیت منجر نخواهد شد

تمامی مشترکین روستایی و شهری امکان تحت پوشش قرارگرفتن در این طرح را خواهند داشت

چه مصرف کننده به صورت خودآگاه از طریق پرمصرفی و چه به صورت ناخودآگاه از طریق شکستی و نشت در شبکه داخلی خود با اضافه مصرف مواجه باشند با انجام این طرح همواره از وضعیت مصرف آب خود آگاه خواهند بود و این آگاهی کلید انگیزه بخشی برای پیگیری چرایی این اضافه مصرف خواهد بود.مادامی که به صورت سنتی تنها یک عدد به عنوان قبض به مشترک تحویل داده شود و همین عدد نیز با تاخیر فراوان و بدون شرح و توضیح تحویل گردد مشترک نه چرایی عدد را متوجه خواهد شد نه هیچگونه دیدگاهی در مورد اینکه میتوانسته چه میزان صرفه جویی کند دارد و نه به صورت بلند مدت عملکرد خود را در نظر دارد

این سیستم میتواند با تلفیق هوش مصنوعی ،کد نویسی و استفاده از سرویس پیامک طی فاز های مختلف پیاده سازی گردد،لبتدا تنها میتواند الگو مصرف را با تاریخچه قبلی مقایسه و در صورت عدول به مشترک هشدار دهد یا در صورت کاهش مصرف به او تبریک گفته و انگیزه ایجاد کند، در فاز بعدی با تلفیق با هوش مصنوعی و شبکه عصبی و آینده نگری میتوان برای هر مسترک الگو مصرف بهینه را با توجه به الگو مصرف همان مشترک استخراج و به او اطلاع داد که با توجه به روند مصرف شما از تاریخ… تا …. تنها با گاهش … که خارج از توان شما نیست میتوانید ….. در مصرف صرفه جویی کنید .همچنین تمامی داده های این سامانه پس از پیاده سازی میتواند یک الگو رفتاری جامعی از مصرف کننده به ما بدهد که برای تصمیم گیری های کلان مدیریتی بسیار مناسب است

این سامانه در صرفه جویی آب از زریق کشف غیر مستقیم شکستگی ها و همچنین صرفه جویی در مصرف آب از طریق پیش اخطار به مشترکین پرمصرف و تشویق مشترکین صرفه جو بسیار در حفظ محیط زیست تاثیرگذار میباشد.همچنین به علت ماهیت نرم افزاری و مبتنی بر داده آن نیاز به زیر ساخت های فیزیکی نداشته و نیاز به صدور قبض و اخطاریه را نیز کمتر میکند که خود صرفه جویی در مصرف کاغذ میباشد

کاهش مصرف آب در کیک شویی و محلول سازی شرکت های سرب و روی زنجان با کمک تکنولوژی اسپری دایر دوار

در این روش که تجربه شخصی مدت ۷ سال به عنوان کارشناس محیط زیست و HSE در شرکت های سرب و روی می باشد پیشنهاد روش اسپری دایر درایر دوار به مدیران جهت کاهش مصرف آب در واحدهای محلول سازی و کیک شویی می باشد ، که میزان کاهش تا ۵۰ درصد قابل دسترسی است.
چون که شرکت های سرب و روی جزو صنایع آب بر بوده و تحمیل بار اضافی بر سفرهای آب های زیر زمینی وارد می کند.
خشک کردن شامل تبخیر رطوبت از خوراک اتمیزه شده با مخلوط کردن اسپری و محیط خشک کن است . محیط خشک کننده معمولاً هوا است.

خشک کردن تا رسیدن به رطوبت مورد نظر در ذرات اسپری شده ادامه می یابد و سپس محصول از هوا جدا می شود . مخلوطی که اسپری می شود می تواند حلال ، امولسیون ، سوسپانسیون یا پراکندگی باشد .

خشک کردن پاششی نوعی کاهش رطوبت مواد است که برای تهیه گرانولها و یا ذرات ریز، بوسیله اسپری کردن مواد و مجاورت آنها با یک عامل گازی شکل داغ عمل میکند. استفاده از خشک کن پاششی روشی است برای تولید پودر خشک از یک مایع. خشک کننده ها در صنایع مختلفی از جمله صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارند. محصولات نهایی در فرآیندهای صنعتی را میتوان با استفاده از خشک کن ها به اندازه، شکل و رطوبت دلخواه رساند.
که خاک های معدنی سرب و روی پس از فرایند هوی مدیا و خردایش به همراه آب و اسید وارد مخازن بزرگ می شوند که حجم ۶۰ درصد آن آب است . با روش فوق میزان ورود آب تا میزان چشمگیری کاهش پیدا می کند.

کاهش مصرف آب در صنایع نه تنها به حفظ منابع آبی کمک می‌کند، بلکه هزینه‌های عملیاتی را نیز کاهش می‌دهد. برخی از راهکارهای نوین برای بهینه‌سازی مصرف آب در صنایع عبارتند از:

– **بازیافت و استفاده مجدد از آب**: بسیاری از صنایع می‌توانند آب مصرفی خود را تصفیه کرده و مجدداً
– **بهینه‌سازی فرآیندهای تولید**: استفاده از فناوری‌های جدید برای کاهش مصرف آب در خطوط تولید، مانند سیستم‌های
– **استفاده از تجهیزات کم‌مصرف**: جایگزینی تجهیزات قدیمی با مدل‌های جدیدتر
– **مدیریت هوشمند آب**: استفاده از حسگرها و سیستم‌های هوشمند برای

این اقدامات نه تنها به کاهش مصرف آب کمک می‌کنند، بلکه باعث افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های تولید نیز می‌شوند.

بازیافت آب یکی از راهکارهای مهم برای کاهش مصرف آب و حفظ منابع آبی است. این فرآیند شامل تصفیه و استفاده مجدد از آب مصرف‌شده در صنایع، کشاورزی و حتی مصارف شهری می‌شود. برخی از روش‌های رایج بازیافت آب عبارتند از:

– **تصفیه فاضلاب صنعتی**: استفاده از سیستم‌های تصفیه برای حذف آلاینده‌ها و بازگرداندن آب به چرخه
– **بازیابی آب از فرآیندهای خنک‌سازی**: بسیاری از صنایع از آب برای خنک‌سازی تجهیزات استفاده می‌کنند که می‌توان این آب را تصفیه و مجدداً استفاده کرد
– **استفاده از فناوری اسمز معکوس (RO)**: این روش برای تصفیه آب و حذف ناخالصی‌ها بسیار مؤثر .
– **مدیریت پساب‌های نمکی**: برخی صنایع پساب‌های نمکی تولید می‌کنند که با فناوری‌های خاص می‌توان آب را از این پساب‌ها بازیابی
– **استفاده از سیستم‌های بیولوژیکی و الکتروشیمیایی**: این روش‌ها برای تصفیه آب و حذف آلاینده‌های آلی و معدنی کاربرد

بازیافت آب نه تنها به کاهش مصرف آب کمک می‌کند، بلکه باعث کاهش هزینه‌های عملیاتی و حفظ محیط زیست نیز می‌شود.

بازیافت آب مزایای محیط زیستی قابل توجهی دارد، از جمله:

– **حفظ منابع آبی**: با استفاده مجدد از آب تصفیه‌شده، نیاز به برداشت آب تازه کاهش می‌یابد و منابع طبیعی حفظ می‌شوند
– **کاهش آلودگی آب**: تصفیه و بازیافت آب باعث کاهش ورود آلاینده‌ها به رودخانه‌ها و دریاچه‌ها می‌شود، که به بهبود کیفیت آب کمک
– **کاهش مصرف انرژی**: فرآیندهای بازیافت آب معمولاً انرژی کمتری نسبت به استخراج و تصفیه آب تازه مصرف می‌کنند، که به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای .
– **حفظ اکوسیستم‌ها**: کاهش برداشت آب از منابع طبیعی باعث حفظ زیستگاه‌های حیوانات و گیاهان می‌شود و تعادل اکولوژیکی را حفظ می‌کند[
– **مدیریت بحران آب**: در مناطق خشک و کم‌آب، بازیافت آب می‌تواند به تأمین پایدار آب کمک کند و اثرات خشکسالی را کاهش دهد

این مزایا نشان می‌دهند که بازیافت آب نه تنها یک راهکار اقتصادی، بلکه یک ضرورت زیست‌محیطی است.

استفاده از منابع نامتعارف برای تأمین آب یکی از راهکارهای مهم در مقابله با بحران کم‌آبی است. برخی از این منابع شامل موارد زیر می‌شوند:

– **استحصال آب از مه**: در مناطقی خشک که بارندگی محدود است، می‌توان از مه برای تأمین
– **برداشت آب باران**: جمع‌آوری آب باران با آبگیرهای کوچک یکی از روش‌های مؤثر برای تأمین آب .
– **آب‌های زیرزمینی عمیق فراساحلی**: این منابع می‌توانند در مناطقی که دسترسی به آب سطحی محدود است، مورد استفاده قرار گیرند.
– **آب شیرین‌کن‌ها**: در بسیاری از مناطق، شیرین‌سازی آب دریا یکی از راهکارهای اصلی تأمین

این روش‌ها می‌توانند به تأمین پایدار آب کمک کنند، اما نیازمند مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی دقیق هستند.
استفاده مجدد از پساب های صنعتی با تزریق آن به حوضچه های آب شناور

تصفیه پساب تولیدی تا حد استاندارد آب شرب
در دنیای امروز، افزایش تولیدات صنعتی موجب افزایش پساب‌های آلوده شده است که تأثیرات مخربی بر محیط زیست و منابع آبی دارد. تصفیه پساب تا حد استاندارد آب شرب، یکی از چالش‌های مهم در زمینه بهداشت و محیط زیست است که نیازمند فناوری‌های پیشرفته و روش‌های کارآمد می‌باشد.

### **روش‌های تصفیه**
1. **پیش‌تصفیه:** حذف ذرات بزرگ و معلق با استفاده از فیلترها و ته‌نشینی اولیه.
2. **تصفیه شیمیایی:** استفاده از مواد منعقدکننده، خنثی‌کننده و تنظیم‌کننده pH برای حذف آلاینده‌های محلول.
3. **تصفیه بیولوژیکی:** استفاده از میکروارگانیسم‌ها برای تجزیه مواد آلی و کاهش بار آلودگی.
4. **تصفیه پیشرفته:** شامل روش‌هایی مانند **اسمز معکوس، اولترافیلتراسیون، و اکسیداسیون پیشرفته** برای حذف ترکیبات آلی و معدنی مضر.
5. **گندزدایی:** استفاده از کلر، اوزون یا اشعه UV برای از بین بردن عوامل بیماری‌زا و اطمینان از ایمنی آب.
**نتیجه‌گیری**
تصفیه پساب صنعتی تا حد استاندارد آب شرب نه تنها به حفظ منابع آب کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در توسعه پایدار دارد. به‌کارگیری روش‌های نوین تصفیه و رعایت استانداردهای جهانی می‌تواند کیفیت آب را تضمین کرده و تأثیرات زیست‌محیطی را به حداقل برساند.

حفاظت از محیط‌زیست نیازمند رعایت الزامات و استانداردهایی است که از آلودگی منابع طبیعی جلوگیری کند. برخی از اقدامات کلیدی شامل موارد زیر هستند:

– **مدیریت منابع آب**: تصفیه فاضلاب صنعتی استفاده بهینه از آب، جلوگیری از ورود مواد شیمیایی به رودخانه‌ها و دریاها.
– **حفاظت از خاک**: کنترل فرسایش، کاهش مصرف مواد شیمیایی در کشاورزی، بازیافت و مدیریت صحیح پسماندها.
– **کاهش آلودگی هوا**: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، گسترش فضای سبز در مناطق شهری.
– **آموزش و فرهنگ‌سازی**: افزایش آگاهی عمومی درباره اثرات مخرب آلودگی و تشویق به مصرف مسئولانه منابع طبیعی.

اجرای این اقدامات نه‌تنها به حفظ سلامت انسان‌ها کمک می‌کند بلکه باعث پایداری محیط‌زیست برای نسل‌های آینده خواهد شد.
صنایع سرب و روی به دلیل انتشار فلزات سنگین و آلاینده‌های خطرناک، تأثیر قابل توجهی بر کیفیت هوا دارند. برای کاهش این آلودگی‌ها، می‌توان از روش‌های مختلفی استفاده کرد، از جمله:

– **استفاده از فیلترهای صنعتی:** نصب فیلترهای پیشرفته مانند فیلترهای کیسه‌ای و الکترواستاتیک می‌تواند ذرات معلق و آلاینده‌های فلزی را به میزان قابل توجه
– **بهینه‌سازی فرآیندهای تولید:** کاهش مصرف انرژی و استفاده از فناوری‌های پاک‌تر در فرآیندهای ذوب و تصفیه سرب و روی می‌تواند میزان انتشار آلاینده‌ها
– **مدیریت پسماند صنعتی:** بازیافت و استفاده مجدد از مواد زائد به جای دفع آن‌ها در محیط، می‌تواند از انتشار آلاینده‌های خطرناک
– **کنترل انتشار گازهای سمی:** استفاده از سیستم‌های جذب و تصفیه گازهای خروجی مانند اسکرابرها و برج‌های جذب می‌تواند میزان انتشار دی‌اکسید گوگرد و سایر گازهای مضر ات

این اقدامات نه تنها به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند، بلکه باعث بهبود سلامت کارکنان و کاهش اثرات زیست‌محیطی صنایع سرب و روی می‌شوند.

صنایع سرب و روی به دلیل استفاده از فلزات سنگین و مواد شیمیایی، می‌توانند تأثیرات زیست‌محیطی قابل توجهی بر منابع آب داشته باشند. برای کاهش آلودگی آب در این صنایع، می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:

– **تصفیه فاضلاب صنعتی**: استفاده از سیستم‌های تصفیه پیشرفته برای حذف فلزات سنگین و مواد آلاینده از پساب صنعتی.
– **مدیریت پسماندها**: بازیافت و استفاده مجدد از مواد زائد به جای دفع مستقیم آن‌ها در محیط.
– **کنترل فرآیندهای تولید**: بهینه‌سازی فرآیندهای صنعتی برای کاهش مصرف آب و تولید آلاینده‌ها.
– **استفاده از فناوری‌های سبز**: جایگزینی مواد شیمیایی خطرناک با مواد کم‌خطرتر و استفاده از روش‌های تولید پایدار.
– **نظارت و پایش مستمر**: انجام آزمایش‌های دوره‌ای بر روی آب‌های اطراف کارخانه‌ها برای شناسایی و کنترل آلودگی‌ها.

مدیریت مصرف آب در کشاورزی

مدیریت مصرف آب در کشاورزی از چالش‌های اساسی در بسیاری از کشورها، به‌ویژه مناطق خشک و نیمه‌خشک مانند ایران است. با توجه به محدودیت منابع آب و افزایش تقاضا، استفاده از روش‌های بهینه برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی ضروری است. در ادامه، برخی از تجربه‌ها و راهکارهای موفق در این زمینه بررسی می‌شود:

### **۱. استفاده از روش‌های آبیاری مدرن**
– **آبیاری قطره‌ای**: این روش بازدهی آبیاری را به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد (تا ۹۰٪) و آب را مستقیماً به ریشه گیاه می‌رساند. در ایران، کشاورزان در استان‌هایی مانند فارس، کرمان و یزد از این روش برای محصولاتی مانند پسته، مرکبات و صیفی‌جات استفاده کرده‌اند.
– **آبیاری تحت فشار (بارانی)**: برای محصولات زراعی مانند گندم و جو مناسب است و تا ۵۰٪ در مصرف آب صرفه‌جویی می‌کند.

### **۲. کشت محصولات کم‌آب‌بر**
– جایگزینی محصولات پرآب‌بر (مانند برنج و نیشکر) با گونه‌های کم‌آب‌بر مانند **زعفران، حبوبات و گیاهان دارویی** می‌تواند مصرف آب را کاهش دهد. به‌عنوان مثال، کشت زعفران در خراسان رضوی به‌جای محصولات سنتی، موفقیت‌آمیز بوده است.

### **۳. استفاده از فناوری‌های نوین**
– **سنسورهای رطوبت خاک**: با اندازه‌گیری دقیق رطوبت خاک، آبیاری فقط در زمان مورد نیاز انجام می‌شود.
– **تصویربرداری ماهواره‌ای و پهپادها**: برای پایش سلامت گیاهان و تعیین نیاز آبی آن‌ها استفاده می‌شود.
– **سیستم‌های هوشمند آبیاری**: با استفاده از داده‌های هواشناسی و خاک، زمان و مقدار آبیاری را تنظیم می‌کنند.

### **۴. بهبود مدیریت مزرعه**
– **تناوب کشت**: کشت متناوب محصولات مختلف باعث بهبود ساختار خاک و کاهش مصرف آب می‌شود.
– **مالچ‌پاشی**: پوشش دادن سطح خاک با مواد آلی یا پلاستیکی برای کاهش تبخیر آب.
– **کشت گلخانه‌ای**: کنترل دقیق دما و رطوبت در گلخانه‌ها باعث کاهش مصرف آب تا ۷۰٪ می‌شود.

### **۵. آموزش و ترویج کشاورزی پایدار**
– آموزش کشاورزان در مورد **روش‌های بهینه آبیاری** و **مدیریت منابع آب** نقش کلیدی در کاهش مصرف دارد. در برخی مناطق، تشکیل **تعاونی‌های آب‌بران** باعث مشارکت کشاورزان در مدیریت پایدار آب شده است.

### **۶. بازیافت و استفاده از آب‌های غیرمتعارف**
– استفاده از **فاضلاب تصفیه‌شده** برای آبیاری محصولات غیرخوراکی.
– **استحصال آب باران** و ذخیره آن در مخازن برای استفاده در دوره‌های خشکی.

### **چالش‌ها و راهکارهای آینده**
– **موانع مالی**: بسیاری از کشاورزان توانایی خرید سیستم‌های آبیاری مدرن را ندارند. **طرح‌های تسهیلاتی دولتی** می‌تواند کمک‌کننده باشد.
– **مقاومت در برابر تغییر**: فرهنگ‌سازی و ارائه الگوهای موفق می‌تواند کشاورزان را به تغییر روش‌های سنتی ترغیب کند.
– **تغییر اقلیم**: نیاز به توسعه روش‌های سازگار با کم‌آبی و خشکسالی دارد.

**مولفههای کلیدی طرح مدیریت مصرف در کشاورزی**
1. **مدیریت بهینه آب**
– استفاده از روشهای آبیاری مدرن (مانند **آبیاری قطرهای**، **تحت فشار** یا **هوشمند**).
– بازیافت آبهای خاکستری و استفاده از آبهای غیرمتعارف.
– کشت محصولات کمآببر و تطبیق الگوی کشت با شرایط اقلیمی.
– نظارت بر منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از برداشت بیرویه.

۲. **مدیریت خاک**
– اجرای روشهای حفاظت از خاک مانند کشت نواری، کشت تراسی و استفاده از مالچ.
– کاهش مصرف کودهای شیمیایی و جایگزینی با کودهای آلی یا زیستی.
– آزمایش خاک برای تعیین دقیق نیازهای تغذیهای و جلوگیری از مصرف بیشازحد.

۳. **کاهش مصرف انرژی**
– استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر (مانند خورشیدی یا بادی) در سیستمهای آبیاری و گلخانهها.
– بهینهسازی ماشینآلات کشاورزی و کاهش مصرف سوختهای فسیلی.

۴. **کشاورزی دقیق (Precision Agriculture)**
– استفاده از فناوریهای نوین مانند **سنسورهای رطوبت خاک**، **تصاویر ماهوارهای** و **دوربینهای هوشمند** برای نظارت بر مزارع.
– بهکارگیری دادهها برای اعمال دقیق نهادهها (آب، کود، سم) بر اساس نیاز واقعی گیاه.

۵. **مدیریت تلفات پس از برداشت**
– بهبود سیستمهای انبارداری، حملونقل و فرآوری محصولات برای کاهش ضایعات.

۶. **آموزش و ترویج**
– آموزش کشاورزان در زمینه روشهای نوین کشت، مدیریت منابع و فناوریهای پایدار.
– ایجاد تشکلهای محلی برای تبادل تجربیات و پشتیبانی فنی.

**ارتقای بهره‌وری آب** (Water Productivity Improvement) به معنای استفاده کارآمدتر از آب در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، صنعت و شرب است تا با مصرف کمتر آب، خروجی مطلوب بیشتری (مانند محصولات کشاورزی، تولیدات صنعتی و خدمات) به دست آید. این موضوع به‌ویژه در مناطق خشک و ۰ مانند ایران از اهمیت بالایی برخوردار است.

### **راهکارهای ارتقای بهره‌وری آب**

#### **۱. در بخش کشاورزی (بیشترین مصرف آب)**
– **استفاده از روش‌های آبیاری مدرن:**
– جایگزینی آبیاری غرقابی با **آبیاری قطره‌ای** و **تحت فشار** (تا ۶۰% صرفه‌جویی).
– استفاده از **سیستم‌های هوشمند آبیاری** (بر اساس رطوبت خاک و نیاز گیاه).
– **کشت محصولات کم‌آب‌بر:**
– جایگزینی محصولات پرمصرف (مانند برنج و نیشکر) با گونه‌های مقاوم به خشکی (مانند زعفران، جو و حبوبات).
– **بهینه‌سازی زمان آبیاری:**
– آبیاری در ساعات خنک روز (شب یا صبح) برای کاهش تبخیر.
– **استفاده از پوشش‌های مالچ:**
– کاهش تبخیر آب از سطح خاک با مالچ پلاستیکی یا گیاهی.
– **اصلاح بذر و استفاده از ارقام مقاوم:**
– توسعه بذرهای با بازدهی بالا و نیاز آبی کم.

#### **۲. در بخش صنعت**
– **بازچرخانی آب (Water Recycling):**
– استفاده مجدد از آب در فرآیندهای صنعتی.
– **فناوری‌های کم‌آب:**
– بهینه‌سازی خط تولید برای کاهش مصرف آب.
– **تصفیه پساب‌ها:**
– استفاده از آب تصفیه‌شده برای مصارف غیرشرب.

#### **۳. در بخش شهری و شرب**
– **کاهش هدررفت آب:**
– تعمیر و به‌روزرسانی شبکه‌های فرسوده آب.
– **استفاده از لوازم کاهنده مصرف:**
– شیرهای کم‌فشار، سردوش‌های بهینه و سیفون‌های دوحالته.
– **فرهنگ‌سازی مصرف بهینه:**
– آموزش عمومی برای جلوگیری از اسراف آب.

#### **۴. راهکارهای کلان و سیاستی**
– **تعرفه‌گذاری متناسب با مصرف:**
– افزایش پلکانی قیمت آب برای مصارف بالا.
– **حمایت از کشاورزان برای تغییر الگوی کشت:**
– ارائه تسهیلات برای نصب سیستم‌های آبیاری نوین.
– **مدیریت منابع آب زیرزمینی:**
– جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز و کنترل برداشت بی‌رویه.
– **استفاده از آب‌های نامتعارف:**
– تصفیه و استفاده از فاضلاب شهری و آب‌های شور.

### **فواید ارتقای بهره‌وری آب**
✅ کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و سطحی.
✅ افزایش تولید محصولات با مصرف آب کمتر.
✅ مقابله با خشکسالی و کم‌آبی.
✅ توسعه پایدار و حفظ محیط زیست.

### **چالش‌ها**
– هزینه بالای اجرای سیستم‌های نوین آبیاری.
– مقاومت کشاورزان در تغییر روش‌های سنتی.
– کمبود آگاهی و آموزش در برخی مناطق.

بهبود عملکرد کمی و کیفی محصول و افزایش ارزش افزوده از اهداف کلیدی در توسعه کسبوکارهاست. برای دستیابی به این اهداف، میتوانید راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:

### **۱. بهبود عملکرد کمی (افزایش تولید)**
– **بهینهسازی فرآیندهای تولید:** استفاده از روشهای ناب (Lean Manufacturing) و کاهش ضایعات.
– **افزایش ظرفیت تولید:** سرمایهگذاری در ماشینآلات پیشرفته یا گسترش خطوط تولید.
– **مدیریت زنجیره تأمین:** تأمین مواد اولیه باکیفیت و کاهش تأخیرها.
– **استفاده از فناوریهای دیجیتال:** پیادهسازی اتوماسیون و هوش مصنوعی برای افزایش بهرهوری.

### **۲. بهبود عملکرد کیفی (ارتقای کیفیت محصول)**
– **کنترل کیفیت دقیق:** اجرای استانداردهای ISO و Six Sigma برای کاهش نقصها.
– **تحقیق و توسعه (R&D):** سرمایهگذاری در نوآوری و بهبود فرمولاسیون محصول.
– **آزمایشهای مستمر:** انجام تستهای کیفیت در مراحل مختلف تولید.
– **بازخورد مشتری:** استفاده از نظرات کاربران برای اصلاح نقاط ضعف.

### **۳. افزایش ارزش افزوده**
– **تفکیک محصول از رقبا:** ایجاد مزیتهای رقابتی مانند طراحی بهتر، بستهبندی جذاب یا خدمات پس از فروش.
– **تبدیل محصول به برند:** سرمایهگذاری در برندینگ و بازاریابی برای ایجاد ارزش ادراکی.
– **تنوع بخشی به محصولات:** عرضه محصولات جدید با کاربردهای متفاوت یا بازارهای هدف جدید.
– **صادرات و ورود به بازارهای بینالمللی:** افزایش سودآوری از طریق فروش در بازارهای باارزشتر.

### **۴. استفاده از فناوری و نوآوری**
– **دیجیتال مارکتینگ:** استفاده از ابزارهای دیجیتال برای فروش بهتر و ارتباط مستقیم با مشتری.
– **اقتصاد چرخشی:** بازیافت مواد و استفاده بهینه از منابع برای کاهش هزینهها.
– **هوش مصنوعی و دادهکاوی:** تحلیل رفتار مشتریان و پیشبینی تقاضا.

### **۵. آموزش و توسعه نیروی انسانی**
– **آموزش کارکنان:** ارتقای مهارتهای فنی و مدیریتی پرسنل.
– **جذب متخصصان:** استخدام نیروهای ماهر در حوزههای تولید، کیفیت و بازاریابی.

طرح‌های **مدیریت مصرف آب در کشاورزی** با هدف بهینه‌سازی استفاده از منابع آب، افزایش بهره‌وری و کاهش هدررفت در بخش کشاورزی اجرا می‌شوند. کیفیت و شرایط اجرای این طرح‌ها به عوامل مختلفی مانند سیاست‌گذاری دولتی، فناوری‌های مورد استفاده، مشارکت کشاورزان و شرایط اقلیمی بستگی دارد. در ادامه به مهم‌ترین شرایط و کیفیت اجرای این طرح‌ها اشاره می‌شود:

### **۱. شرایط اجرای طرح مدیریت مصرف آب در کشاورزی**
#### **الف) سیاست‌گذاری و حمایت دولت**
– تدوین **قوانین و مقررات** الزام‌آور برای کاهش مصرف آب.
– ارائه **یارانه و تسهیلات** برای تجهیز سیستم‌های آبیاری نوین (تحت فشار، قطره‌ای، هوشمند).
– اجرای **طرح‌های پایش و نظارت** بر مصرف آب در مزارع.

#### **ب) فناوری و روش‌های آبیاری**
– **آبیاری قطره‌ای و تحت فشار** (کاهش تلفات تبخیر و نفوذ).
– **استفاده از سامانه‌های هوشمند آبیاری** (بر اساس رطوبت خاک و نیاز گیاه).
– **بهره‌گیری از روش‌های کم‌آبیاری** (مثل آبیاری تناوبی یا خشکه‌کاری در برخی محصولات).

#### **ج) آموزش و ترویج کشاورزی**
– **آموزش کشاورزان** در زمینه روش‌های بهینه آبیاری.
– **استفاده از الگوهای کشت متناسب با اقلیم** (کشت محصولات کم‌آب‌بر مانند زعفران به جای برنج).
– **تشکیل تعاونی‌های آب‌بران** برای مدیریت مشارکتی منابع آب.

#### **د) زیرساخت‌های ذخیره و انتقال آب**
– **احداث سدهای کوچک و آب‌انبارها** برای ذخیره آب باران.
– **نوسازی شبکه‌های انتقال آب** (لوله‌گذاری به جای کانال‌های روباز).
– **استفاده از آب‌های غیرمتعارف** (پساب تصفیه‌شده، آب‌های شور).

### **۲. کیفیت اجرای طرح‌های مدیریت مصرف آب**
#### **الف) موفقیت‌ها و دستاوردها**
– **کاهش مصرف آب** در برخی مناطق تا **۳۰-۵۰%** با استفاده از آبیاری نوین.
– **افزایش راندمان آبیاری** از حدود **۳۵% به ۶۰-۷۰%** در سیستم‌های تحت فشار.
– **کاهش برداشت از منابع زیرزمینی** و جلوگیری از خشک‌شدن چاه‌ها.

#### **ب) چالش‌ها و موانع**
– **هزینه بالای اجرا** (نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه زیاد برای تغییر سیستم آبیاری).
– **مقاومت کشاورزان** در برابر تغییر روش‌های سنتی.
– **کمبود نظارت و پایش مستمر** در برخی مناطق.
– **تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی** که فشار بر منابع آبی را افزایش می‌دهد.

#### **ج) راهکارهای بهبود کیفیت اجرا**
– **توسعه بیمه محصولات کشاورزی** برای کاهش ریسک تغییر الگوی کشت.
– **فعال‌سازی تشکل‌های مردمی** برای مدیریت محلی آب.
– **استفاده از فناوری‌های دیجیتال** (مانند سنجش از راه دور و IoT برای پایش مصرف آب).

**مدیریت اجرای طرح کاهش مصرف آب در کشاورزی**

کشاورزی یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان منابع آب در جهان است، و با توجه به بحران کم‌آبی در بسیاری از مناطق، **مدیریت اجرای طرح‌های کاهش مصرف آب در کشاورزی** از اهمیت بالایی برخوردار است. برای موفقیت این طرح‌ها، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، مشارکت ذینفعان، استفاده از فناوری‌های نوین و نظارت مستمر است. در اینجا مراحل و راهکارهای کلیدی برای اجرای مؤثر این طرح‌ها ارائه می‌شود.

—

## **۱. مراحل اجرای طرح کاهش مصرف آب در کشاورزی**

### **الف) مطالعات اولیه و شناسایی چالش‌ها**
– **بررسی وضعیت منابع آبی** (سطحی و زیرزمینی).
– **تعیین الگوی کشت فعلی** و میزان آب مصرفی در هر محصول.
– **شناسایی روش‌های آبیاری سنتی و نقاط ضعف آن‌ها**.
– **تحلیل اقتصادی-اجتماعی** (واکنش کشاورزان، هزینه‌های تغییر سیستم آبیاری).

### **ب) تدوین استراتژی و برنامه‌ریزی**
– **تعیین اهداف کمّی** (مثلاً کاهش ۲۰ درصدی مصرف آب در ۵ سال).
– **انتخاب روش‌های بهینه آبیاری** (قطره‌ای، بارانی، هوشمند).
– **تعیین الگوی کشت سازگار با اقلیم** (جایگزینی محصولات کم‌آب‌بر مانند دانه‌های روغنی به جای برنج).
– **طراحی سیستم‌های پایش و نظارت** (استفاده از سنسورهای رطوبت خاک، تصاویر ماهواره‌ای).

### **ج) اجرای طرح**
– **نوسازی سیستم‌های آبیاری** (جایگزینی کانال‌های روباز با لوله‌های تحت فشار).
– **آموزش کشاورزان** (کارگاه‌های ترویجی، نمایشگاه‌های فناوری آبیاری).
– **اجرای طرح‌های پایلوت** در مناطق نمونه قبل از تعمیم به کل منطقه.
– **استفاده از مشوق‌های اقتصادی** (پرداخت یارانه برای نصب سیستم‌های آبیاری نوین).

### **د) پایش و ارزیابی**
– **اندازه‌گیری مستمر مصرف آب** (با کنتورهای هوشمند).
– **بررسی تأثیر طرح بر عملکرد محصولات**.
– **جمع‌آوری بازخورد کشاورزان** و رفع مشکلات اجرایی.
– **اصلاح و به‌روزرسانی استراتژی‌ها** بر اساس نتایج.

—

## **۲. راهکارهای کلیدی برای کاهش مصرف آب در کشاورزی**

### **الف) فناوری‌های نوین آبیاری**
– **آبیاری قطره‌ای و زیرسطحی** (کاهش تبخیر و هدررفت).
– **آبیاری هوشمند** (استفاده از سنسورهای IoT برای آبیاری بهینه).
– **استفاده از پهپاد و تصاویر ماهواره‌ای** برای پایش وضعیت مزارع.

### **ب) مدیریت خاک و کشت**
– **کشت مستقیم بدون شخم** (حفظ رطوبت خاک).
– **استفاده از مالچ (پوشش گیاهی یا پلاستیکی)** برای کاهش تبخیر.
– **تناوب کشت و کشت محصولات کم‌آب‌بر**.

### **ج) سیاست‌گذاری و حکمرانی آب**
– **تعیین سهمیه آب برای کشاورزان** بر اساس نیاز واقعی.
– **جریمه برای مصرف بیش از حد** و پاداش برای صرفه‌جویی.
– **ایجاد بازار آب** (اجازه خرید و فروش سهمیه آب بین کشاورزان).

### **د) مشارکت مردمی و نهادهای محلی**
– **تشکیل تعاونی‌های آب‌بران** برای مدیریت محلی منابع.
– **استفاده از دانش بومی** در کنار فناوری‌های مدرن.
– **آگاه‌سازی عمومی** از طریق رسانه‌ها و مدارس.

—

## **۳. چالش‌های اجرای طرح و راهکارهای مقابله با آن‌ها**

| **چالش** | **راهکار** |
|———-|————|
| **مقاومت کشاورزان در برابر تغییر** | آموزش چهره‌به‌چهره، اجرای طرح‌های پایلوت موفق |
| **هزینه بالای تجهیزات آبیاری نوین** | پرداخت تسهیلات کم‌بهره، یارانه دولتی |
| **کمبود نظارت و اجرای ضعیف قوانین** | استفاده از سامانه‌های پایش آنلاین، جریمه متخلفان |
| **تغییرات اقلیمی و کاهش بارندگی** | توسعه روش‌های آب‌خیزداری، استفاده از آب‌های نامتعارف (پساب) |

نوآوری و استفاده از فناوری‌های روز در کشاورزی نقش حیاتی در کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری دارد. با توجه به بحران کم‌آبی در بسیاری از مناطق جهان، به‌ویژه در کشورهای خشک و نیمه‌خشک، استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته می‌تواند به حفظ منابع آب و پایداری کشاورزی کمک کند. برخی از مهم‌ترین فناوری‌ها و روش‌های نوین در این زمینه عبارتند از:

### ۱. **آبیاری هوشمند (Smart Irrigation)**
– **سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و زیرسطحی:** این روش‌ها آب را مستقیماً به ریشه گیاه می‌رسانند و از تبخیر و هدررفت آب جلوگیری می‌کنند.
– **سنسورهای رطوبت خاک:** با اندازه‌گیری دقیق رطوبت خاک، زمان و مقدار آبیاری را بهینه می‌کنند.
– **آبیاری اتوماتیک بر اساس داده‌های هواشناسی:** با استفاده از پیش‌بینی هوا و داده‌های اقلیمی، آبیاری را تنظیم می‌کند.

### ۲. **کشاورزی دقیق (Precision Agriculture)**
– **استفاده از IoT و اینترنت اشیا:** تجهیزات متصل به شبکه، داده‌های مربوط به خاک، آب و گیاه را جمع‌آوری و تحلیل می‌کنند.
– **هوش مصنوعی و یادگیری ماشین:** با تحلیل داده‌ها، الگوهای بهینه آبیاری و کشت را پیشنهاد می‌دهند.
– **تصاویر ماهواره‌ای و پهپادها:** برای پایش سلامت گیاهان و تشخیص نیاز آبی مزارع استفاده می‌شوند.

### ۳. **استفاده از گیاهان مقاوم به خشکی و روش‌های اصلاح نژاد**
– **کشت ارقام کم‌آب‌خواه (خشکی‌پسند):** مانند گیاهان اصلاح‌شده ژنتیکی یا گونه‌های بومی سازگار با کم‌آبی.
– **کشت هیدروپونیک و آیروپونیک:** در این روش‌ها از خاک استفاده نمی‌شود و آب به صورت چرخشی مصرف می‌شود.

### ۴. **مدیریت آب خاکستری و بازیافت آب**
– **استفاده مجدد از آب‌های خاکستری (فاضلاب تصفیه‌شده)**: برای آبیاری محصولات غیرخوراکی یا درختان.
– **سیستم‌های جمع‌آوری آب باران:** ذخیره و استفاده از آب باران در فصول خشک.

### ۵. **فناوری‌های نوین در خاک‌ورزی و حفظ رطوبت**
– **مالچ‌پاشی (پوشش گیاهی یا پلاستیکی):** کاهش تبخیر آب از سطح خاک.
– **خاک‌ورزی حفاظتی (کم‌خاک‌ورزی یا بی‌خاک‌ورزی):** حفظ ساختار خاک و کاهش هدررفت آب.

### ۶. **استفاده از سیستم‌های نوین آب‌شیرین‌کن**
– **نمک‌زدایی آب با انرژی خورشیدی:** برای مناطق ساحلی که با کمبود آب شیرین مواجه هستند.

### ۷. **بلاکچین و مدیریت هوشمند منابع آب**
– **ردیابی و توزیع عادلانه آب:** با استفاده از فناوری بلاکچین، می‌توان مصرف آب را بهینه و شفاف کرد.

امکان اجرای طرح وجود دارد.

رعایت **الگوی کشت منطقهای** یکی از راهکارهای مؤثر برای **کاهش مصرف آب در کشاورزی** است. این روش با تطابق نوع کشت با شرایط اقلیمی، منابع آبی و خاکی هر منطقه، به بهینهسازی مصرف آب کمک میکند. در ادامه، نقش الگوی کشت در کاهش مصرف آب و مزایای آن را بررسی میکنیم:

### **۱. کاهش مصرف آب با کشت محصولات سازگار با منطقه**
– کشت محصولاتی که به آب کمتری نیاز دارند (مانند **حبوبات، دانههای روغنی مقاوم به خشکی، یا گیاهان کمآببر**) متناسب با شرایط اقلیمی منطقه.
– جلوگیری از کشت محصولات پرآببر (مانند **برنج، نیشکر یا هندوانه**) در مناطق کمآب.

### **۲. افزایش بهرهوری آب (آب مجازی)**
– انتخاب محصولاتی که با مقدار آب کمتر، بازدهی اقتصادی بالاتری دارند.
– استفاده از ارقام مقاوم به خشکی و کمتوقع (مانند **گندم دیم، جو یا ارقام جدید پسته و زیتون**).

### **۳. جلوگیری از کشتهای نامناسب و هدررفت آب**
– ممنوعیت کشت محصولات غیراستاندارد در مناطق خشک (مانند **کشت برنج در اصفهان یا خوزستان**).
– جایگزینی الگوی کشت سنتی با روشهای نوین مانند **کشت گلخانهای یا هیدروپونیک** برای صرفهجویی در آب.

### **۴. مدیریت تقویم کشت و تناوب زراعی**
– کشت محصولات در فصل مناسب (مثلاً **استفاده از بارانهای پاییزه و زمستانه برای گندم دیم**).
– اجرای **تناوب زراعی** (مانند کشت گندم پس از legumes برای بهبود خاک و کاهش نیاز به آبیاری).

### **۵. حمایت دولتی و مشوقهای اقتصادی**
– ارائه **یارانه به کشاورزانی** که الگوی کشت توصیهشده را رعایت میکنند.
– **آموزش کشاورزان** برای استفاده از روشهای آبیاری مدرن (قطرهای، زیرسطحی) همراه با الگوی کشت بهینه.

### **۶. حفظ منابع آب زیرزمینی**
– کاهش فشار بر چاههای غیرمجاز و جلوگیری از **فرونشست زمین** با کاهش کشتهای پرآببر.
– تقویت **کشاورزی پایدار** با تکیه بر آب سبز (باران) به جای آب آبی (چاه و سد).

### **چالشهای اجرای الگوی کشت بهینه**
– مقاومت کشاورزان به دلیل **عادت به کشتهای سنتی** یا سودآوری کوتاهمدت برخی محصولات پرآببر.
– نبود **زیرساختهای مناسب** (مانند سیستم آبیاری مدرن، بازار فروش محصولات جایگزین).

رعایت قوانین، مقررات و مفاد مجوزها و پروانه‌های صادره در بخش کشاورزی نقش کلیدی در **کاهش مصرف آب** و بهینه‌سازی استفاده از این منابع حیاتی دارد. در بسیاری از کشورها، به‌ویژه مناطق خشک و نیمه‌خشک، مدیریت آب کشاورزی تحت نظارت دقیق قانونی قرار دارد تا از اتلاف منابع جلوگیری شود.

### **راه‌های تأثیر رعایت قوانین بر کاهش مصرف آب در کشاورزی:**

۱. **الزام به استفاده از روش‌های آبیاری مدرن**
– قوانین ممکن است کشاورزان را ملزم به استفاده از سیستم‌های **آبیاری قطره‌ای، تحت فشار یا هوشمند** کنند که بازدهی آب را افزایش و هدررفت را کاهش می‌دهد.

۲. **تعیین سهمیه‌بندی آب بر اساس پروانه‌های بهره‌برداری**
– با تعیین **میزان مجاز برداشت آب** از چاه‌ها، قنوات و رودخانه‌ها، از مصرف بی‌رویه جلوگیری می‌شود.

۳. **ممنوعیت کشت محصولات پرآب‌بر در مناطق کم‌آب**
– برخی قوانین کشت محصولاتی مانند **برنج، نیشکر یا هندوانه** را در مناطق خشک محدود می‌کنند و کشاورزان را به سمت کشت‌های کم‌آب‌بر هدایت می‌نمایند.

۴. **نظارت بر چاه‌های غیرمجاز و جلوگیری از حفر چاه‌های جدید**
– با اعمال جریمه‌های سنگین برای چاه‌های غیرمجاز، از افت سطح آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌شود.

۵. **تشویق به استفاده از آب‌های بازیافتی و پساب تصفیه‌شده**
– برخی مقررات، استفاده از **فاضلاب تصفیه‌شده** یا آب‌های نامتعارف را در کشاورزی ترویج می‌دهند.

۶. **آموزش و ترویج کشاورزی پایدار**
– قوانین ممکن است شامل **دوره‌های آموزشی اجباری** برای کشاورزان درباره روش‌های کاهش مصرف آب باشد.

سپاس آب

حدود ۳ سال شاغل در شرکت مشاور طرح آب سطحی کرمانشاه (آبشوران)
حدود ۱۷ سال شاغل در حوزه بهره برداری و مشترکین آبفای کرمانشاه

سپاس آب (شرب و بهداشت)

یکی از مهمترین و کاربردیترین لوازم کاهنده در مصارف آب شرب استفاده از کنتور های هوشمند با توجه به دقت بالای سنجش آب و نشان دادن مصارف دقیق مشترکین در حوزه خانگی ، آپارتمانی و تجاری و در بخشهای حوزه غیر خانگی و مچنین قرائت و کنترل از رادور بصورت سیستمی
استفاده و نصب شیرآلات کم مصرف و کاهنده آب
نصب شیرهای حس گر و لمسی
نصب تله متری در مخازن ذخیره آب که از سرریز شدن و هدر رفت آب جلوگیری می کند
اصلاح و بازسازی لوله‌ های آبرسانی که سن لوله بالای ۲۰ سال می باشد
جایگزینی لوله های با مرغوبیت و کیفیت و دارای استاندارد با بار ۱۰ بار به بالا البته نسبت به افطار لوله ها
استفاده از دستگاه نشت یابی در مکانهایی که لوله گذاری نامرئی و در معرض دید نبوده و داخل زمین انجام شده است ، تا بتوان نشت ها و ترکیدگی های داخل زمین به راحتی تشخیص داده شود و در کمترین زمان ممکن نسبت به ترمیم اقدام نمود.
استفاده از اتصالات با کیفیت و دارای استاندارد در جاهایی که اتصال برای ترکیدگی و نشت یابی لازم می باشد.
اقدام به تعویض به موقع کنتور های خراب ، که هیچگونه سنجشی در مصارف آب راندارند، و جز آب بدون درآمد و بحساب نیامده محسوب می گردد.
پایش به موقع انشعابات غیر مجاز که هدررفت آب بالا و بدون درآمد می باشد.
تنظیم فلکه های حوضچه شیروان باالخصوص در فصول سرد سال که مصرف مشترکین کم و در رنج پایین می باشد تا از ترکیدگی و شکستگی آب جلوگیری شودو هدر رفت آب بوجود نیاید.
اقدام به تشکیل کلاسهای توجیهی و فنی برای آبدارانی که در مجتمع های آبرسانی در حال فعالیت می باشند، چرا که ابداران بیشتر سهم در پایش و گزارشات شکستگی ها ، تنظیم فلکه ها و انشعابات غیر مجازی که در مسیر ایستگاههای پمپاژ ،مخازن خطوط انتقال و شبکه های اصلی و فرعی می باشد را دارند.
تنظیم ساعت فرمان ایستگاه پمپاژ بر اساس مصارف خانوارها و حجم وذخیره آب مخازن تا از سرریز شدن و هدر رفت آب جلوگیری شود.
نصب شیرآلات یکطرفه و شیرهای فشارشکن
استفاده از فلاش تانک دو طرفه در مصارف خانگی وغیره
شیرآلات چشمی و قطره بانک مکانیکی
استفاده از سردوش های کم مصرف
پلمب نمودن تمامی کنتور های آب

استفاده از آب خاکستری
در تعریفی رسا و ساده می توان گفت که آب خاکستری به آبی گفته می شود که غیر شرب بوده ودر مصارف حوزه کشاورزی ، مزارع باغات و فضاهای سبز و پارکها استفاده میشود، همچنین آب خاکستری در دوبخش تعریف می‌شود ، آب روشن و آب تیره
آب روشن شامل خروجی آب روشویی و حمام و ، اما آب خاکستری تیره به آب خروجی فاضلاب گفته می شود. و شامل خروجی فاضلاب آشپزخانه و حمام می باشد ابی که در روشویی ها مورد استفاده قرار می گیرد ، می توان آن را دوباره بصورت آب مورد استفاده برگردانید.در کشورهای پیشرفته ومدرن جهان از آب شرب فقط برای شرب مورد استفاده قرار می گیرد و از آب غیر شرب از منابع دیگری همچون آب خاکستری برای آبیاری گیاهان و غیره استفاده می گردد .
کاربردهای آب خاکستری بطور کلی میتوان گفت که در بخش های زیر مصارف و کاربرد دارد.
حوزه کشاورزی
فضاهای سبز پارکها
سرویسهای بهداشتی عمومی
شستشوی ماشین
شستشوی کف خیابانها و محوطه ها
مصارف کارخانجات
پرکردن فلاش تانکها

کاهش مصرف آب نسبت به دوره های مشابه آب
اخیرا با توجه به خشکسالی های پی در پی در نقاط مختلف کشور و بارشها و نزولات کم آسمانی و برداشتهای بی رویه و بدون برنامه از سفره های آبهای زیر زمینی نسبت به دوره های مشابه قبل با بهران تنش آبی و کمبود آب مواجه هستیم ، در نقاطی که چاهها هنوز سیستم کنتور هوشمند نصب نشده و بصورت بی رویه از آب چاه برداشت و استفاده می شود بسیار نگران کننده می باشد ، البته مهمترین عامل کشاورزانی که اقدام به حفر چاههای غیر مجاز نموده و با برداشتهای بی رویه آی که در مصرف آب دارند و نیز از همه مهمتر هنوز مصرف آب در آبیاری بصورت سنتی و غرقابی استفاده می شود بسیار تنش زا و بحران جدی را در پیش دارد.
مهمترین اقدامات در کاهش مصرف آب نسبت به دوره های مشابه قبل
نصب کنتور های هوشمند برای چاههای آب در مصارف کشاورزی و باغات
اجرای سیستمهای مدرن بارانی و قطره ای برای آبیاری مزارع و باغات
استفاده از آب خاکستری و آبهای غیر شرب در حوزه کشاورزی و باغات و غیره
نصب کنتور های آب در مصارف خانگی ، آپارتمانی ، تجاری و غیره
استفاده از سیستم لوله گذاری و کانالهای سر بسته برای هدایت آب ، که از نظر بخار آب و جذب در زمین و هدر رفت جلو گیری می کند.

کاهش مصرف آب بدون کاهش مطلوبیت برای مصرف کننده
اصلی ترین کلید موفقیت در کاهش مصرف آب در هر سازمان ، شرکت و یا نهادی مشارکت کارکنان در پیشنهادات و راهکارهای مناسب و بهتر از حفظ منابع آبی می باشد
در این مبحث میتوان به استفاده از آب خاکستری رانام بردکه جز کاهش مصرف آب بدون کاهش مطلوبیت برای مصرف کننده می باشد.
باز چرخانی پساب آب در مصارف صنعتی و غیر صنعتی که در بهبود مدیریت کاهش مصرف آب نقش بسزایی دارد.

امکان اجرای طرح توسط سایر مشترکین
امکان اجرای طرح توسط سایر مشترکین می تواند در زمینه های مختلف اعم دولتی ، اداری و یا شخصی باشد، بطور مثال میتوان در آبفای شهری و روستایی که طرح ادغام دو شرکت انجام و عملیاتی گردید، وابفا روستایی منفک شد وحال تمامی آبفای روستایی و شهری با این ادغام صورت گرفته به نام آبفای شهری ثبت و عملا کارخودرا طی مدت چند سال است آغاز کرده است ، ودراین حوزه می توان طرحهای مختلفی را ذکر نمود ، من الجمله در حوزه معاونت مشترکین یکسری دستورالعملهای عملیاتی که سالیانه طرح هاو برنامه های عملیاتی جدید ایجاد و در دستور کار قرار می گیرد، ونیز بعضی از پروژه ها و طرحها بصورت طرح و جاری ردیف بودجه آی آنها تعریف می شود، و امکان اجرای طرح توسط سایر مشترکین می توان به قرائت کنتور مشترکین برق اشاره داشت که قرائت کنتور های برق از طریق درگاه‌های دیجیتالی امکانپذیر می باشد.

تاثیر طرح درکاهش هزینه های خانوار
کاهش هزینه‌ها نیازمند داشتن اطلاعات کافی درباره روش‌های مدیریت مالی شخصی است. بهترین و ساده ترین روش در کاهش هزینه ها این است ، با مدیریت داشتن در خرج کرد ماهیانه و یا هفتگی و روزانه ، چرا با یادداشت نمودن هزینه های خود بطور روزانه و منظم میتوان در کاهش هزینه ها اقدامات خوب و مستمری انجام داد،روش بودجه بندی در این روش می توان سنجید که برای هر هزینه ای چه مقدار بودجه مالی خرج شده است ،در زمانی که به الگوی هزینه دستیابی پیدا کنیم ، بودجه بندی هزینه ها آسانتر می شود،یک استراتژی مهم دیگر برای تنظیم بودجه قانون تنظیم درصد هزینه های جانبی زندگی روزمره می باشد که بصورت ۵۰درصدو ۳۰ درصدو ۲۰ درصد می باشد،
کاهش هزینه‌ها با صرفه‌جویی به نام محیط‌زیست به صرفه برای افراد در محیط کاری و شخصی می باشد،
در زندگی روزمره می توان از طریق سرمایه گذاری نسبت به کاهش هزینه ها اقدام نمود،بطور مثال با سیستمهای سرمایشی و گرمایشی و سیستمهای روشنایی کم مصرف با طول عمر بالا می توان در سرمایه گذاری نقش مهمی داشته باشیم،
مهم‌ترین قدم برای کاهش هزینه، ثبت درآمد و هزینه می باشد،
مدیریت هزینه‌ها به ماها کمک می‌کند تا از نظر مالی پس‌اندازخوبی داشته باشیم و حتی منابع مالی خود را چندبرابر کنیم. ودر پایان پیشنهاد آخری که را ما برای کاهش هزینه ها آماده کرده تا در خرید کردنها بصورت اقساطی کالا و خدمات پیش برویم . اگر بتوانیم منابع مالی خود را به‌خوبی مدیریت کنیم، پرداخت اقساطهایی که داریم برایمان راحت تر خواهد بود .

نوآوری خالقیت و استفاده از فناوریهای روز
هرمحیط کاری چالش های رادر خود تجربه می کند،نوآوری در محیط کار روند فرایند پیشرفت نو اورانه خلاقیت‌ها بهمراه روشهای نوین در محیط کار محسوب می گردد،با استفاده از چک لیست ارزیابی و فرهنگ سازمانی بطور دقیقی می توان به نقاط ضعف و یا قدرت سازمانی خود پی برد ، ویرای محیط کاری پویا و کارآمد گام مهم برداشت، نوآوری در محیط کار بسیار مهم است ، چرا که می توان از این راه و روش در پیشرفتها و موفقیت‌های جدید خود را وفق دهند، نوآوری در محیط های کاری بصورت‌های هیبردی و یا ترکیبی هست ، چرا که در آن فضایی حاکم است که کارکنان آن مرکز یا سازمان کار خود را از راه دور انجام می دهند، که در زمان بیماری کرونا این روش با رونق بیشتری کارخودرا آغاز نمود، اصلاحاتی همچون نوآوری و خلاقیت در محیط کار ابزاری مهم و کاربرد بیشتری دارند، کمبود منابع و امکانات در هر سازمان و یا اداره ای می تواند باعث خفه شدن نوآوری شود.

رعایت ملاحظات زیست محیطی
،رعایت ملاحظات زیست محیطی یک الزام قانونی است مهمترین و اولین اقدامات ضروری در رعایت ملاحظات زیست محیطی این است ، که ما انسانها فکر نکنیم که محیط زیست متعلق به ما انسانهاست فقط بلکه تمامی موجودات زنده از آن سهیم هستند،اگر ما بفکر محیط زیست و موجودات زنده دران باشیم به نحوی محیط زیست را زنده نگه داشته ایم ، حفاظت از محیط زیست نقش بسزایی در سلامت آب شرب و بهداشت محیط اطراف آن دارد، راههای اصلی و مهم از زیست محیطی این است که در راه آن قدم برداریم و مطالعات کافی داشته باشیم تا بتوانیم محیط خود را به درستی بشناسیم .
تشکل های زیست محیطی باید در برابر محیط زیست تقویت و روز به روز قویتر شود، تمامی سلامت جامعه و افراد در محیط های اداری و شخصی منوط به رعایت قوانین و مقررات و ملاحظات زیست محیطی یا بهداشت و رعایت همان محیط زیست می باشد.

طراحی عروسک بی بی ناهید و ایجاد فضاهای آموزشی – عملکردی در جهت مصرف بهینه آب

این طرح شامل عروسک بی بی ناهید است که نگهبان چشمه ها و منابع آب می باشد . این عروسک در قالب مادربزرگی قصه گو با لباس محلی مردم شرق استان گلستان طراحی شده است تا با هدف نمایش گذاشتن عروسک هایی که یادآور موضوع حفظ آب در قدیم می باشند و داستان هایی که برای کودکان تدوین می کنند آن ها را در بهینه مصرف کردن آب تشویق کنند . ما کتاب اول را تحت عنوان بی بی ناهید و رود شیشه ای منتشر کردیم که در این نسخه حد بستر رودخانه ها و علامت( رپر) را به کودکان آموزش دادیم علاوه بر این نسخه دوم این کتاب نیز تحت عنوان بی بی ناهید و آب مجازی چاپ شده است که در معرفی طرح به طور کامل به آن اشاره شده است .این عروسک در رویدادها و همایش های زیادی در کشور حضور داشته است وخوشبختانه بازتاب و نتیجه خوبی از حضور این عروسک در برنامه ها داشته ایم .که اگر بخواهم به نمونه ای از این برنامه ها اشاره کنم میتوانم:( همایش بین المللی مهراب در استان تهران -همایش کودک و محیط و زیست در استان تهران – همایش ملی گردسگری خلاق کودکان در استان یزد – جشنواره بین المللی اقوام – اجرای تلوزیونی در شبکه پویا برای کودکان )

ما در استان گلستان در مناطق ترکمن صحرا در گذشته، آب انبارهای خانگی را داشته ایم که تحت عنوان ( لاری یا لاره ) از آن یاد شده است که این آب انبارها توسط صاحب هر خانه در حیاط خانه ساخته می شده است و در مواقع بارش باران و برف آب حاصل از آن را توسط ناودانی ار پشت بام خانه ها به داخل این آب انبارها ، هدایت می کردند . که اهالی منزل از این آب در گذشته برای مصارف شست و شو استفاده می کردند . اما امروزه تعداد زیادی از این آب انبارها بلا استفاده شده است که برای احیاء آن ها ما : با الگو برداری از این طرح قدیمی سعی در به روز رسانی این طرح به روش امروزی نموده ایم و این ایده را به کودکان انتقال داده ایم چرا که با این روش هم میتوانیم به هدر رفت آب کمک کنیم و هم به کنترل سیلاب در مناطق پر بارش کشور . بر همین اساس ما کارگاهی را در جشنواره بین المللی اقوام با موضوع احیاء لاری های ترکمن برگزار کردیم. که در این کارگاه ساز و کار لاری ها به طور کامل توسط عروسک بی بی ناهید برای کودکان آموزش داده شد و ایده جدید ما هم برای کودکان مطرح گردید و از کودکان خواستیم به کمک بزرگ ترها با تعبیه کردن مخزن و یا بعضا سطل های زباله بزرگ بلا استفاده در پارکینگ و یا فضاهای اضافی حساط خانه خود می توانند آب اسپیلت ، کولرها و حتی ناودانی های خود را به داخل این مخزن ها هدایت کنند و از آب ذخیره شده در این مخزن ها برای مصارفی مانند شست و شو پارکینگ و آبیاری فضای سبز محیط زندگی خود استفاده کنند همین طور این کار می تواند در کارخانه ها و صنعت نیز اجرا شود . علاوه بر ذکر این موضوع ما به کودکان یادآور شدیم که با هدایت آب باران به داخل این مخازن موجب کاهش روان آب در مناطق پر بارش می شوند .که این نیز در کنترل سیلاب موثر خواهد بود بعد این کارگاه ما در سطح شهر و روستا نمونه های اجرا شده این طرح را توسط مردم مشاهده کردیم . بعدها ما کتابی را تحت عنوان بی بی ناهید و آب مجازی تدوین کردیم که این کتاب در مدارس و همایش ها در بین کودکان توزیع شده است که موضوع آب مجازی : آبی که در چرخه تولید مصرف می شود چه در صنعت ،چه در کشاورزی و…. ولی با چشم قابل رویت نمیباشد به کودکان آموزس میدهد و راه های صرفه جویی در این موردها را به دلبندانمان آموزش می دهد .

طبق مصرف آب در گذشته و اکنون توانستیم با اجرای طرح لاری ها اما به طور امروزی گامی موثر را در کاهش مصرف آب شرب برای آبیاری جهت فضای سبز و ….. برداریم .علاوه بر این با نشر کتاب بی بی ناهید و آب مجازی در بین کودکان شاهد همکاری آن ها در جهت کنترل میزان آب مصرفی در کشاورزی و حتی صنعت به طور غیر محسوس شده ایم .

با اجرای طرح لاری ها ما بدون کاهش مطلوبیت آب فقط با هدایت کردن آب به داخل مخازن موجب کاهش مصرف آب شرب مصرفی و آبیاری با کیفیت فضای سبز می شویم.

این طرح در استان گلستان توسط افراد مختلف اجرا شده است که نمونه های این طرح نیز در ادارات نیز در حال اجراست .

با صرفه جویی آب و کاهش آب مصرفی موردنیاز آبیاری فضای سبز و شست و شو پارکینگ ها توسط طرح اجرا شده لاری های ترکمن باعث شده است ،هزینه های پرداختی آب شرب کاهش پیدا کند . علاوه بر این با تدوین کتاب آب مجازی ما به کودکان آموزش داده ایم که برای تولید لباس یا حتی کاغذ سفید چقدر آب مصرف میشود و مصرف صحیح از آن ها را به کودکان آموزش داده ایم که این خود موجب کاهش هزینه های خانوار می گردد .

موضوع آب مجازی امروزه موضوع پر بازدیدی در دنیا می باشد چرا که خیلی از شهروندان ما هنوز با مفهوم آب مجازی آشنا نیستند و ما سعی کردیم این موضوع را از کودکی به دلبندانمان آموزش دهیم تا عمیق تر با مفهوم آب و صرفه جویی آشنا شوند .

برای طرح لاری ها ملاحظات زیست محیطی در نظر گرفتته شده و هیچ گونه تداخلی با محیط زیست پیرامون ندارد بلکه یاری دهنده در جهت حفظ منابع طبیعی و اکو سیستم می باشد.

استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده مجدد از آب باران در مقیاس خانگی و ساختمانی

بطور مشخص هدررفت آب باران به این دلیل اتفاق می‌افتد که در بسیاری از مناطق، سیستم‌های مدیریت شهری و روستایی و زیرساخت‌های لازم برای جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و استفاده از این منبع ارزشمند به طور کافی وجود ندارد و یا بهینه نیستند. در نتیجه، آب باران به جای اینکه به عنوان یک منبع آب مورد استفاده قرار گیرد، به سرعت از سطح زمین جاری شده و در نهایت به رودخانه‌ها، دریاها و اقیانوس‌ها می‌ریزد و به این ترتیب “هدر” می‌رود.

دلایل اصلی هدررفت آب باران عبارتند از:

عدم وجود سیستم‌های جمع‌آوری مناسب:
در بسیاری از شهرها و مناطق روستایی، هیچ سیستم سازمان‌یافته‌ای برای جمع‌آوری آب باران از سطوح مختلف مانند بام‌ها، خیابان‌ها و زمین‌های باز وجود ندارد.
سطوح نفوذناپذیر شهری:
گسترش شهرنشینی و افزایش سطوح نفوذناپذیر مانند آسفالت، بتن و ساختمان‌ها، مانع از نفوذ آب باران به زمین و تغذیه سفره‌های زیرزمینی می‌شود. در عوض، آب به سرعت به رواناب سطحی تبدیل شده و از دسترس خارج می‌شود.
عدم وجود زیرساخت‌های ذخیره‌سازی:
حتی در صورت جمع‌آوری آب باران، نبود مخازن و سدهای مناسب برای ذخیره‌سازی آن در مقیاس بزرگ، باعث می‌شود که این آب در نهایت بدون استفاده رها شود.
عدم برنامه‌ریزی برای استفاده مجدد:
در بسیاری از موارد، حتی اگر آب باران جمع‌آوری شود، برنامه‌ریزی و زیرساخت‌های لازم برای تصفیه و استفاده مجدد از آن برای مصارف مختلف (مانند آبیاری، صنعت و حتی مصارف خانگی غیرشرب) وجود ندارد.
دیدگاه سنتی به آب باران به عنوان “فاضلاب”:
در گذشته، آب باران اغلب به عنوان یک نوع “فاضلاب” در نظر گرفته می‌شد که باید هرچه سریع‌تر از مناطق شهری دور شود تا از آبگرفتگی جلوگیری شود. این دیدگاه منجر به توسعه سیستم‌های زهکشی شده است که هدف آن‌ها تخلیه سریع آب باران است، نه استفاده از آن.
هزینه و پیچیدگی اجرای سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده مجدد:
ایجاد سیستم‌های جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و تصفیه آب باران در مقیاس بزرگ می‌تواند هزینه و پیچیدگی بالایی داشته باشد و نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و سرمایه‌گذاری قابل توجه است.
کمبود آگاهی و فرهنگ‌سازی:
در بسیاری از جوامع، آگاهی کافی در مورد اهمیت جمع‌آوری و استفاده از آب باران و روش‌های انجام آن وجود ندارد. فرهنگ‌سازی و آموزش می‌تواند نقش مهمی در تغییر این نگرش داشته باشد.

به طور خلاصه، هدررفت آب باران ناشی از ترکیبی از عوامل فیزیکی (مانند سطوح نفوذناپذیر)، فقدان زیرساخت‌های مناسب، دیدگاه‌های سنتی و محدودیت‌های اقتصادی و فنی است. با توجه به افزایش نگرانی‌ها در مورد کمبود آب در بسیاری از مناطق جهان، مدیریت صحیح آب باران و تبدیل آن از یک “تهدید” (به دلیل سیلاب) به یک “فرصت” (به عنوان یک منبع آب پایدار) از اهمیت فزاینده‌ای برخوردار است.

ایده‌ای که می‌تواند به کاهش هدررفت آب کمک کند، استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده مجدد از آب باران در مقیاس خانگی و ساختمانی است.

این سیستم‌ها به این صورت عمل می‌کنند:

– جمع‌آوری: آب باران از طریق ناودان‌ها و سطوح شیب‌دار بام ساختمان جمع‌آوری شده و به یک مخزن ذخیره هدایت می‌شود.
– فیلتراسیون: قبل از ورود به مخزن یا در حین خروج از آن، آب باران از فیلترهای مختلف عبور می‌کند تا ذرات معلق، برگ‌ها و سایر آلودگی‌ها جدا شوند.
– ذخیره‌سازی: آب فیلتر شده در مخازن با ظرفیت‌های مختلف ذخیره می‌شود. جنس این مخازن باید به گونه‌ای باشد که از رشد جلبک و آلودگی آب جلوگیری کند.
– استفاده مجدد: آب ذخیره شده می‌تواند برای مصارف غیرشرب مانند موارد زیر استفاده شود:
آبیاری باغچه و فضای سبز: این یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین کاربردهای آب باران است.
تخلیه سیفون توالت: استفاده از آب باران برای این منظور می‌تواند حجم قابل توجهی از مصرف آب شرب را کاهش دهد.
شستشوی حیاط، خودرو و ابزار: این مصارف نیز به آب با کیفیت شرب نیازی ندارند.
ماشین لباسشویی (با سیستم فیلتراسیون پیشرفته): در صورت استفاده از فیلترهای پیشرفته‌تر، می‌توان از آب باران برای ماشین لباسشویی نیز استفاده کرد.

مزایای این ایده:
– کاهش مصرف آب شرب: با استفاده از آب باران برای مصارف غیرشرب، فشار بر منابع آب آشامیدنی کاهش می‌یابد.
– کاهش هزینه آب: با کاهش مصرف آب شهری، هزینه‌های مربوط به آن نیز کاهش پیدا می‌کند.
– کاهش رواناب سطحی: جمع‌آوری آب باران به کاهش حجم رواناب سطحی کمک می‌کند و از ایجاد سیلاب‌های کوچک و فرسایش خاک جلوگیری می‌کند.
– دسترسی به منبع آب مستقل: در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند، این سیستم می‌تواند یک منبع آب مستقل و قابل اعتماد فراهم کند.
– آبی با کیفیت بهتر برای گیاهان: آب باران معمولاً فاقد مواد شیمیایی موجود در آب شهری است و برای رشد گیاهان بسیار مفید است.

چالش‌ها و راهکارها:
– هزینه اولیه نصب: نصب سیستم‌های جمع‌آوری آب باران ممکن است هزینه اولیه داشته باشد. دولت‌ها می‌توانند با ارائه تسهیلات و مشوق‌های مالی، افراد و سازمان‌ها را به نصب این سیستم‌ها تشویق کنند.
– فضای مورد نیاز برای مخزن: مخازن ذخیره آب باران به فضای مشخصی نیاز دارند. طراحی مناسب و استفاده از فضاهای موجود می‌تواند این مشکل را حل کند.
– نگهداری و تمیزکاری: سیستم‌های جمع‌آوری آب باران نیاز به نگهداری و تمیزکاری دوره‌ای دارند تا از کارایی آن‌ها اطمینان حاصل شود. آموزش و ارائه دستورالعمل‌های ساده می‌تواند به کاربران در این زمینه کمک کند.
– کیفیت آب: کیفیت آب باران ممکن است بسته به منطقه و میزان آلودگی هوا متفاوت باشد. استفاده از فیلترهای مناسب و در صورت نیاز، سیستم‌های ضدعفونی می‌تواند کیفیت آب را تضمین کند.

با توجه به مزایای قابل توجه این ایده، ترویج و اجرای سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده مجدد از آب باران در سطوح مختلف می‌تواند نقش مهمی در کاهش هدررفت آب و حفظ این منبع ارزشمند داشته باشد.

بطور کلی ادوات کاهنده مصرف هم می تواند بخشی می‌تواند به طور قابل توجهی اثربخشی ایده بهره‌برداری از آب باران برای کاهش هدررفت آب را افزایش دهد و مزایای آن را به حداکثر برساند. در واقع، این دو مفهوم مکمل یکدیگر هستند. این امر باعث می شود :
1- افزایش طول عمر ذخیره آب باران:
وقتی مصرف آب در خانه یا ساختمان کاهش می‌یابد، حجم آب باران ذخیره شده برای مدت زمان طولانی‌تری قابل استفاده خواهد بود. این امر به ویژه در فصل‌های کم‌باران اهمیت پیدا می‌کند و نیاز به استفاده از منابع آب دیگر را به تعویق می‌اندازد یا کاهش می‌دهد.
2- بهینه‌سازی اندازه سیستم جمع‌آوری:
با کاهش میزان مصرف آب، ممکن است نیازی به مخازن ذخیره بزرگ با هزینه بیشتر نباشد. می‌توان از مخازن با ظرفیت مناسب‌تر و مقرون به صرفه‌تر استفاده کرد.
3- کاهش فشار بر سیستم‌های تصفیه (در صورت وجود):
اگر از آب باران برای مصارف داخلی مانند ماشین لباسشویی یا حتی دوش (با تصفیه مناسب) استفاده شود، کاهش مصرف کلی آب به معنای کاهش حجم آبی است که باید تصفیه شود و در نتیجه، فشار و هزینه نگهداری سیستم تصفیه نیز کاهش می‌یابد.
4- افزایش پایداری کلی:
ترکیب جمع‌آوری آب باران با کاهش مصرف آب از طریق استفاده از ادوات کاهنده مصرف، یک رویکرد جامع‌تر و پایدارتر برای مدیریت منابع آب در سطح خانگی و ساختمانی ایجاد می‌کند. این امر به کاهش وابستگی به منابع آب سنتی و حفظ محیط زیست کمک می‌کند.
ادوات کاهنده مصرف آب قابل استفاده در کنار سیستم‌های جمع‌آوری آب باران:
سردوش‌های کم‌مصرف – شیرآلات کم‌مصرف – سیفون‌های دو زمانه توالت – ماشین لباسشویی و ظرفشویی کم‌مصرف – پرلاتورهای شیرآلات

ادغام استفاده از ادوات کاهنده مصرف آب با سیستم‌های جمع‌آوری و استفاده مجدد از آب باران، یک استراتژی هوشمندانه و مؤثر برای کاهش هدررفت آب در سطح خانگی و ساختمانی است. این ترکیب نه تنها به صرفه‌جویی در هزینه‌های آب کمک می‌کند، بلکه به حفظ منابع آب، کاهش فشار بر زیرساخت‌های شهری و ارتقای پایداری محیط زیست نیز منجر می‌شود. برای دستیابی به حداکثر کارایی، طراحی و انتخاب این ادوات باید با در نظر گرفتن میزان بارندگی منطقه، نیازهای مصرفی و ظرفیت سیستم جمع‌آوری آب باران انجام شود.

ایده اصلی بر روی همین موضوع متمرکز است.
استفاده از آب خاکستری می‌تواند یک مکمل بسیار مؤثر برای ایده بهره‌برداری از آب باران در راستای کاهش هدررفت آب باشد و پایداری سیستم را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این دو منبع آب غیرشرب می‌توانند به طور هم‌افزا مورد استفاده قرار گیرند و وابستگی به آب شرب را برای مصارف غیرضروری به حداقل برسانند.

آب خاکستری چیست؟

آب خاکستری به آبی گفته می‌شود که از فعالیت‌های خانگی مانند شستشوی دست و صورت، دوش گرفتن، حمام کردن و ماشین لباسشویی (به جز آب حاصل از شستشوی پوشک یا لباس‌های بسیار آلوده) به دست می‌آید. این آب در مقایسه با فاضلاب (آب سیاه) آلودگی کمتری دارد و پس از تصفیه ساده می‌تواند برای مصارف غیرشرب مورد استفاده مجدد قرار گیرد.

چگونگی ترکیب آب باران و آب خاکستری:
منابع مجزا، مصارف مکمل:
می‌توان سیستم‌های جمع‌آوری آب باران و بازیافت آب خاکستری را به صورت مجزا طراحی و اجرا کرد، اما مصارف آن‌ها را به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که مکمل یکدیگر باشند. برای مثال:
آب باران:
برای آبیاری باغچه و فضای سبز (به دلیل کیفیت بهتر و عدم وجود مواد شیمیایی شوینده)، و همچنین برای سیفون توالت (به دلیل حجم مورد نیاز و عدم نیاز به کیفیت بالا).
آب خاکستری (پس از تصفیه):
برای سیفون توالت، آبیاری باغچه (با احتیاط و توجه به نوع گیاهان و کیفیت آب)، و حتی شستشوی حیاط و خودرو.
سیستم ترکیبی (پیچیده‌تر):
در طراحی‌های پیچیده‌تر، ممکن است سیستم‌هایی در نظر گرفته شود که آب باران جمع‌آوری شده را برای تغذیه سیستم بازیافت آب خاکستری مورد استفاده قرار دهند، به خصوص در دوره‌های کم‌باران. این کار می‌تواند به حفظ سطح آب در مخزن بازیافت کمک کند.

مزایای ترکیب آب باران و آب خاکستری:

کاهش بیشتر وابستگی به آب شرب: با استفاده همزمان از آب باران و آب خاکستری برای مصارف غیرشرب، میزان آب شرب مورد نیاز به طور چشمگیری کاهش می‌یابد و فشار بر منابع آب آشامیدنی کم می‌شود.
افزایش پایداری در طول سال: در فصل‌های پرباران، آب باران می‌تواند بخش عمده‌ای از نیازهای غیرشرب را تامین کند. در فصل‌های کم‌باران، آب خاکستری بازیافت شده می‌تواند به عنوان یک منبع جایگزین و پایدار عمل کند.
بهینه‌سازی استفاده از منابع آب موجود: این ترکیب، استفاده حداکثری از تمامی منابع آب غیرسنتی موجود در یک خانه یا ساختمان را فراهم می‌کند و از هدررفت هر دو منبع جلوگیری می‌کند.
کاهش حجم فاضلاب: بازیافت و استفاده مجدد از آب خاکستری، حجم فاضلاب خروجی از ساختمان را کاهش می‌دهد و در نتیجه، فشار بر سیستم‌های تصفیه فاضلاب شهری نیز کمتر می‌شود.
مزایای زیست‌محیطی بیشتر: کاهش مصرف آب شرب و کاهش تولید فاضلاب، به حفظ منابع آب، کاهش مصرف انرژی مرتبط با تصفیه و انتقال آب، و حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند.

حداقل ۲۰ و حداکثر تا ۵۰ درصد کاهش مصرف آب را شامل می شود.
بطور کلی میزان کاهش مصرف آب نسبت به دوره‌های مشابه قبل در ایده استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران، یک عدد ثابت و یکسان نیست و به شدت به عوامل متعددی بستگی دارد.
این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند:
میزان بارندگی در منطقه:
هرچه میزان بارندگی بیشتر باشد، پتانسیل بیشتری برای جمع‌آوری و استفاده از آب باران وجود دارد و در نتیجه، امکان کاهش مصرف آب از منابع دیگر (به ویژه آب شرب برای مصارف غیرضروری) افزایش می‌یابد.
ظرفیت سیستم جمع‌آوری و ذخیره‌سازی:
اندازه مخزن ذخیره آب باران تعیین می‌کند که چه مقدار آب می‌توان جمع‌آوری و برای چه مدت زمانی از آن استفاده کرد. ظرفیت بیشتر به معنای امکان جایگزینی حجم بیشتری از آب مصرفی با آب باران است.
الگوی مصرف آب خانوار یا ساختمان:
میزان مصرف آب برای مصارفی که می‌توان از آب باران برای آن‌ها استفاده کرد (مانند آبیاری، سیفون توالت، شستشو) نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. خانواری که مصرف آب بالایی در این زمینه‌ها دارد، پتانسیل صرفه‌جویی بیشتری خواهد داشت.
نوع و کارایی ادوات کاهنده مصرف آب:
استفاده از سردوش‌های کم‌مصرف، سیفون‌های دو زمانه، شیرآلات کاهنده مصرف و غیره در کنار سیستم جمع‌آوری آب باران، می‌تواند میزان کاهش مصرف آب را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
نوع کاربری آب باران:
اگر آب باران فقط برای آبیاری استفاده شود، میزان کاهش مصرف آب محدود به میزان آب مورد نیاز برای آبیاری خواهد بود. اما اگر برای مصارف دیگری مانند سیفون توالت و شستشو نیز استفاده شود، میزان کاهش می‌تواند بیشتر باشد.
آگاهی و رفتار کاربران:
نحوه استفاده آگاهانه و بهینه از آب باران جمع‌آوری شده توسط ساکنان ساختمان نیز بر میزان صرفه‌جویی نهایی تاثیرگذار است.
به طور کلی می‌توان گفت که میزان کاهش مصرف آب می‌تواند از یک مقدار نسبتاً کم (مثلاً ۲۰-۲۵ درصد) تا مقادیر قابل توجه (بیش از ۵۰ درصد) متغیر باشد.

مثال‌های فرضی:
در یک منطقه با بارندگی متوسط و یک خانوار با باغچه کوچک که از آب باران فقط برای آبیاری استفاده می‌کند، ممکن است کاهش مصرف آب در فصل‌های بارانی به ۲۰-۳۰ درصد برسد.
در یک منطقه پرباران با یک ساختمان تجاری که از سیستم جمع‌آوری آب باران برای آبیاری فضای سبز بزرگ و همچنین سیفون‌های توالت استفاده می‌کند و از ادوات کم‌مصرف نیز بهره می‌برد، ممکن است کاهش مصرف آب شرب به بیش از ۵۰ درصد برسد.
برای تعیین دقیق میزان کاهش مصرف آب در یک مورد خاص، لازم است داده‌های مربوط به میزان بارندگی منطقه، مشخصات سیستم جمع‌آوری آب باران، الگوی مصرف آب و نحوه استفاده از آب باران جمع‌آوری و تحلیل شود.

بنابراین، پاسخ دقیقی به این سوال وجود ندارد و میزان کاهش مصرف آب بستگی به شرایط و عوامل مختلف دارد. اما به طور کلی، ایده جلوگیری از هدررفت آب باران با جمع‌آوری و استفاده مجدد از آن، پتانسیل قابل توجهی برای کاهش مصرف آب از منابع اصلی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها دارد.

هدف اصلی از ایده جلوگیری از هدررفت آب باران و استفاده مجدد از آن، دقیقاً کاهش مصرف آب بدون کاهش مطلوبیت برای مصرف‌کننده است. در واقع، اگر این ایده به درستی اجرا شود، مصرف‌کننده نباید هیچ‌گونه افت کیفیتی در استفاده از آب برای مصارف غیرشرب احساس کند.

چگونگی حفظ مطلوبیت در عین کاهش مصرف:
جایگزینی آب با کیفیت مشابه برای مصارف غیرشرب:
آب باران جمع‌آوری شده، پس از فیلتراسیون مناسب، برای مصارفی مانند آبیاری باغچه، سیفون توالت و شستشوی محوطه کیفیتی کاملاً قابل قبول و حتی در برخی موارد بهتر (مانند آبیاری به دلیل نرم بودن) دارد. مصرف‌کننده در این موارد نباید تفاوتی احساس کند.
حفظ فشار و جریان آب:
سیستم‌های جمع‌آوری و توزیع آب باران باید به گونه‌ای طراحی شوند که فشار و جریان آب مناسب برای مصارف مورد نظر حفظ شود. این امر از طریق انتخاب پمپ‌های مناسب و طراحی صحیح لوله‌کشی امکان‌پذیر است.
عملکرد خودکار و بدون دردسر:
سیستم‌های مدرن جمع‌آوری آب باران می‌توانند به صورت خودکار عمل کنند و نیاز به دخالت دستی کاربر را به حداقل برسانند. به عنوان مثال، سیستم می‌تواند به طور خودکار آب باران جمع‌آوری شده را به مخزن ذخیره منتقل کرده و در صورت نیاز، آن را برای مصارف تعیین شده پمپ کند.
اطمینان از تامین آب کافی:
طراحی مناسب سیستم با در نظر گرفتن میزان بارندگی منطقه و نیازهای مصرفی، باید اطمینان حاصل کند که در بیشتر مواقع، آب باران کافی برای مصارف غیرشرب در دسترس باشد. در صورت کمبود آب باران، سیستم می‌تواند به طور خودکار به منبع آب شهری متصل شود تا خللی در استفاده مصرف‌کننده ایجاد نشود.

ایده جلوگیری از هدررفت آب باران با هدف کاهش مصرف آب شرب برای مصارفی است که نیازی به کیفیت آب آشامیدنی ندارند، بدون اینکه هیچ‌گونه کاهش در مطلوبیت و کیفیت استفاده برای مصرف‌کننده ایجاد شود. میزان این کاهش بسته به شرایط محلی و طراحی سیستم متغیر است، اما پتانسیل قابل توجهی برای صرفه‌جویی در منابع آب و هزینه‌ها وجود دارد، در حالی که مصرف‌کننده همچنان می‌تواند به راحتی و بدون افت کیفیت از آب برای مصارف غیرشرب خود استفاده کند. میزان کاهش مصرف آب شرب با حفظ مطلوبیت برای مصرف‌کننده، باز هم به عوامل متعددی بستگی دارد که قبلاً ذکر شد (میزان بارندگی، ظرفیت سیستم، الگوی مصرف و غیره). اما با یک طراحی و اجرای مناسب، می‌توان انتظار داشت که بخش قابل توجهی از مصرف آب شرب برای مصارف غیرضروری با آب باران جایگزین شود بدون اینکه مصرف‌کننده هیچ‌گونه نارضایتی از کیفیت یا عملکرد سیستم داشته باشد.

بله، امکان اجرای طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران توسط سایر مشترکین (اعم از خانگی، تجاری، صنعتی و کشاورزی) نه تنها وجود دارد، بلکه بسیار توصیه می‌شود و در بسیاری از نقاط جهان در حال انجام است. این ایده یک راهکار پایدار و مؤثر برای مدیریت منابع آب در سطوح مختلف است.
چگونگی اجرای این طرح توسط سایر مشترکین:
مشترکین خانگی:
می‌توانند با نصب سیستم‌های ساده جمع‌آوری آب باران از پشت‌بام برای مصارفی مانند آبیاری باغچه، شستشوی خودرو و حتی سیفون توالت (با فیلتراسیون مناسب) استفاده کنند.
مشترکین تجاری و اداری:
ساختمان‌های تجاری و اداری با سطوح بام بزرگ می‌توانند سیستم‌های جمع‌آوری آب باران در مقیاس بزرگتر نصب کرده و از آن برای آبیاری فضای سبز، شستشوی محوطه، سیستم‌های خنک‌کننده و حتی در برخی فرآیندهای صنعتی استفاده کنند.
مشترکین صنعتی:
صنایع می‌توانند از آب باران جمع‌آوری شده برای برخی از فرآیندهای تولیدی که نیاز به آب با کیفیت بالا ندارند، سیستم‌های خنک‌کننده و شستشوی تجهیزات استفاده کنند.
مشترکین کشاورزی:
کشاورزان می‌توانند با ایجاد حوضچه‌ها و مخازن بزرگ، آب باران را جمع‌آوری کرده و از آن برای آبیاری تکمیلی مزارع و باغات خود استفاده کنند، به ویژه در مناطق با بارندگی فصلی.

طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران می‌تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش هزینه‌های خانوار داشته باشد. این کاهش هزینه‌ها به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق مکانیسم‌های مختلفی ایجاد می‌شود:

۱. کاهش مستقیم هزینه‌های آب شهری:
کاهش حجم آب خریداری شده:
با جمع‌آوری و استفاده از آب باران برای مصارف غیرشرب مانند آبیاری باغچه، شستشوی خودرو، پر کردن سیفون توالت و حتی ماشین لباسشویی (با سیستم تصفیه مناسب)، خانوار نیاز کمتری به خرید آب از شبکه شهری خواهد داشت. این امر به طور مستقیم منجر به کاهش مبلغ قبض آب ماهانه یا دوره‌ای می‌شود.
کاهش هزینه فاضلاب (در برخی سیستم‌ها):
در برخی مناطق، هزینه فاضلاب بر اساس میزان مصرف آب محاسبه می‌شود. با کاهش مصرف آب شهری، به طور غیرمستقیم هزینه فاضلاب نیز کاهش می‌یابد.

۲. کاهش هزینه‌های مربوط به نگهداری فضای سبز:
کاهش هزینه خرید آب برای آبیاری:
آبیاری باغچه و فضای سبز معمولاً بخش قابل توجهی از مصرف آب خانوار را تشکیل می‌دهد، به ویژه در فصل‌های گرم. استفاده از آب باران رایگان برای این منظور می‌تواند هزینه خرید آب برای آبیاری را به طور کامل حذف کند یا به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
کاهش هزینه کود و مواد شیمیایی (احتمالی):
آب باران به طور طبیعی نرم است و فاقد مواد شیمیایی موجود در آب شهری (مانند کلر) می‌باشد. استفاده از آن برای آبیاری می‌تواند به سلامت گیاهان کمک کرده و نیاز به استفاده از برخی کودها و مواد شیمیایی را کاهش دهد.

۳. کاهش هزینه‌های انرژی (احتمالی):
کاهش مصرف انرژی برای پمپاژ آب (در صورت وجود):
اگر خانوار برای آبیاری یا سایر مصارف از پمپ‌های شخصی استفاده می‌کند، کاهش حجم آب خریداری شده از شبکه شهری می‌تواند منجر به کاهش مصرف برق این پمپ‌ها شود.

۴. افزایش ارزش ملک (احتمالی):
جذابیت برای خریداران: خانه‌هایی که مجهز به سیستم جمع‌آوری آب باران هستند، ممکن است برای خریداران آگاه به مسائل زیست‌محیطی و صرفه‌جویی در هزینه‌ها جذاب‌تر باشند و در نتیجه، ارزش ملک را افزایش دهند.

به عنوان مثال:
در یک منطقه با بارندگی متوسط و تعرفه آب نسبتاً بالا، یک خانوار با باغچه متوسط که از آب باران برای آبیاری و سیفون توالت استفاده می‌کند، ممکن است شاهد کاهش ۲۰ تا ۵۰ درصدی در قبض آب ماهانه خود باشد. در بلندمدت، این صرفه‌جویی می‌تواند مبلغ قابل توجهی شود و هزینه اولیه نصب سیستم را جبران کند.

در نتیجه، طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران یک راهکار مؤثر برای کاهش هزینه‌های خانوار در بلندمدت است. این طرح نه تنها به صرفه‌جویی در هزینه‌های آب منجر می‌شود، بلکه به حفظ منابع آب و ارتقای پایداری محیط زیست نیز کمک می‌کند. برای ارزیابی دقیق میزان صرفه‌جویی، لازم است شرایط محلی و الگوی مصرف آب خانوار در نظر گرفته شود.

نوآوری، خلاقیت و استفاده از فناوری‌های روز در طرح مذکور، به طور چشمگیری اثربخشی طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران در کاهش هزینه‌های خانوار را افزایش داده و آن را کارآمدتر، مقرون به صرفه‌تر و با کاربری آسان‌تر ساخته است. در اینجا چند نمونه از این رویکردها آورده شده است:

۱. نوآوری در جمع‌آوری آب باران:
سطوح جمع‌آوری هوشمند:
استفاده از مواد و پوشش‌های نوین برای سطوح بام و محوطه که کارایی جمع‌آوری آب باران را افزایش می‌دهند و به طور خودکار ذرات و آلودگی‌ها را دفع می‌کنند.
سیستم‌های جمع‌آوری یکپارچه با معماری ساختمان:
طراحی ساختمان‌ها به گونه‌ای که سیستم جمع‌آوری آب باران جزء لاینفک ساختار باشد و زیبایی بصری را حفظ کند (مانند ناودان‌های مخفی، بام‌های سبز با قابلیت جمع‌آوری آب).
جمع‌آوری آب از رطوبت هوا:
فناوری‌های نوین برای جمع‌آوری آب از رطوبت هوا، به ویژه در مناطق کم‌باران، می‌توانند به عنوان یک منبع مکمل آب عمل کنند.

۲. خلاقیت در ذخیره‌سازی آب باران:
مخازن ماژولار و قابل گسترش:
طراحی مخازنی که به صورت ماژولار قابل نصب و گسترش باشند تا نیازهای مختلف خانوارها را برآورده کنند.
ذخیره‌سازی هوشمند با استفاده از اینترنت اشیا (IoT):
مخازنی که مجهز به سنسورهای سطح آب، کیفیت آب و پیش‌بینی هواشناسی هستند و می‌توانند به طور هوشمند زمان استفاده و میزان ذخیره آب را مدیریت کنند.

۳. استفاده از فناوری‌های روز در تصفیه و استفاده مجدد:
سیستم‌های فیلتراسیون پیشرفته و خودکار:
استفاده از فیلترهای چند مرحله‌ای با قابلیت خودتمیزشوندگی و عمر طولانی که نیاز به نگهداری دستی را کاهش می‌دهند.
ضدعفونی با استفاده از UV و نانوذرات:
استفاده از روش‌های ضدعفونی کارآمد و بدون مواد شیمیایی مضر برای اطمینان از کیفیت آب برای مصارف مختلف.
سیستم‌های توزیع هوشمند آب:
لوله‌کشی هوشمند با قابلیت تشخیص نشتی و کنترل جریان آب به صورت مجزا برای مصارف مختلف.
یکپارچه‌سازی با سیستم‌های خانه هوشمند:
کنترل و مدیریت سیستم جمع‌آوری و استفاده از آب باران از طریق اپلیکیشن‌های موبایل و دستیارهای صوتی.
استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای بهینه‌سازی:
الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند با تحلیل داده‌های بارندگی، مصرف آب و پیش‌بینی هوا، زمان و میزان استفاده از آب باران را بهینه کنند تا حداکثر صرفه‌جویی حاصل شود.

۴. نوآوری در مدیریت هزینه و بهره‌وری:
سیستم‌های پایش و گزارش‌دهی مصرف:
ارائه اطلاعات دقیق و لحظه‌ای در مورد میزان آب باران جمع‌آوری شده، ذخیره شده و مصرف شده به کاربر از طریق اپلیکیشن‌ها، به منظور افزایش آگاهی و تشویق به صرفه‌جویی.
مدل‌های کسب و کار نوین:
ارائه خدمات اجاره سیستم‌های جمع‌آوری آب باران یا مدل‌های پرداخت بر اساس میزان صرفه‌جویی، که هزینه اولیه را برای خانوارها کاهش می‌دهد.
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر:
تامین انرژی مورد نیاز پمپ‌ها و سیستم‌های تصفیه از طریق پنل‌های خورشیدی نصب شده بر روی بام.

به طور خلاصه، نوآوری، خلاقیت و استفاده از فناوری‌های روز می‌توانند طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران را از یک ایده ساده به یک سیستم هوشمند، کارآمد و مقرون به صرفه تبدیل کنند که تأثیر چشمگیری در کاهش هزینه‌های خانوار و حفظ منابع آب خواهد داشت. دولت‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و محققان می‌توانند با سرمایه‌گذاری و توسعه این فناوری‌ها، به ترویج استفاده گسترده از این راهکار پایدار کمک کنند.

هدف اصلی این طرح ذاتاً حفظ منابع آب و کاهش فشار بر محیط زیست است، اما در طراحی، اجرا و بهره‌برداری از آن نیز باید اصول پایداری و حفظ محیط زیست مدنظر قرار گیرد.
برخی از ملاحظات زیست‌محیطی مهم در طرح :

۱. کیفیت آب باران جمع‌آوری شده:

جلوگیری از آلودگی:
طراحی سیستم جمع‌آوری باید به گونه‌ای باشد که از ورود آلودگی‌های مختلف (مانند برگ‌ها، شاخه‌ها، فضولات پرندگان، مواد شیمیایی بام) به مخزن ذخیره جلوگیری شود. استفاده از پیش‌فیلترها و توری‌های مناسب ضروری است.
انتخاب مواد مناسب:
مواد مورد استفاده در ساخت ناودان‌ها، لوله‌ها و مخزن ذخیره باید غیرسمی، مقاوم در برابر خوردگی و سازگار با محیط زیست باشند. از استفاده از مواد حاوی سرب یا سایر مواد مضر باید خودداری شود.
مدیریت رواناب اولیه:
در ابتدای بارندگی، آب شسته شده از سطح بام ممکن است حاوی آلودگی بیشتری باشد. طراحی سیستم می‌تواند شامل یک شیر انحراف موقت برای هدایت این آب به فاضلاب یا یک سیستم فیلتراسیون اولیه باشد.

۲. ذخیره‌سازی آب باران:
جلوگیری از تبخیر:
مخازن ذخیره باید به گونه‌ای طراحی شوند که از تبخیر بیش از حد آب، به ویژه در مناطق گرم، جلوگیری شود. استفاده از مخازن زیرزمینی یا رنگ‌های روشن و عایق‌بندی مناسب می‌تواند مؤثر باشد.
جلوگیری از رشد جلبک و باکتری:
طراحی مخزن باید مانع از نفوذ نور خورشید شود تا از رشد جلبک‌ها جلوگیری شود. استفاده از فیلترهای مناسب و در صورت نیاز، سیستم‌های ضدعفونی (مانند UV) می‌تواند کیفیت آب ذخیره شده را حفظ کند.
مدیریت سرریز:
سیستم باید دارای یک مکانیزم مناسب برای مدیریت سرریز آب در هنگام بارندگی‌های شدید باشد تا از آبگرفتگی و آسیب به محیط اطراف جلوگیری شود. هدایت سرریز به زمین با قابلیت نفوذ یا سیستم‌های زهکشی مناسب توصیه می‌شود.

۳. استفاده از آب باران:
مصارف مناسب:
استفاده از آب باران باید برای مصارفی که کیفیت آن برایشان مناسب است (مانند آبیاری، سیفون توالت، شستشو) اولویت‌بندی شود تا از مصرف بی‌رویه آب تصفیه شده جلوگیری شود.
آبیاری پایدار:
در صورت استفاده برای آبیاری، روش‌های کم‌مصرف مانند آبیاری قطره‌ای باید ترجیح داده شوند تا از هدررفت آب جلوگیری شود.
مدیریت پساب (در صورت وجود):
اگر از آب باران برای مصارفی استفاده می‌شود که منجر به تولید پساب می‌شود (مانند ماشین لباسشویی)، این پساب باید مطابق با مقررات زیست‌محیطی مدیریت و تصفیه شود.

۴. تأثیرات اکولوژیکی:
حفظ چرخه طبیعی آب:
جمع‌آوری آب باران در مقیاس کوچک خانگی نباید تأثیر قابل توجهی بر چرخه طبیعی آب در سطح وسیع داشته باشد. با این حال، در مقیاس‌های بزرگتر (مانند شهرک‌ها یا صنایع)، باید مطالعات لازم برای ارزیابی تأثیرات احتمالی بر جریان‌های سطحی و زیرزمینی انجام شود.
حفظ زیستگاه‌های آبی:
مدیریت رواناب ناشی از بارندگی با استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری می‌تواند به کاهش بار آلودگی و رسوبات ورودی به منابع آبی طبیعی (رودخانه‌ها، تالاب‌ها) کمک کند و از زیستگاه‌های آبی محافظت نماید.
کاهش مصرف انرژی:
با کاهش نیاز به انتقال و تصفیه آب شهری، مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه‌ای مرتبط با این فرآیندها نیز کاهش می‌یابد.

۵. ملاحظات اجتماعی و اقتصادی:
دسترسی عادلانه:
ترویج استفاده از سیستم‌های جمع‌آوری آب باران باید به گونه‌ای باشد که همه اقشار جامعه امکان بهره‌مندی از آن را داشته باشند.
ایجاد اشتغال سبز:
توسعه و نصب این سیستم‌ها می‌تواند فرصت‌های شغلی جدید در زمینه طراحی، تولید، نصب و نگهداری ایجاد کند.
کاهش هزینه‌های خانوار و افزایش تاب‌آوری:
همانطور که قبلاً ذکر شد، این طرح می‌تواند به کاهش هزینه‌های آب خانوارها کمک کند و در شرایط کم‌آبی، یک منبع آب جایگزین فراهم نماید.

برای اطمینان از رعایت ملاحظات زیست‌محیطی در طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران، توصیه می‌شود:

انجام ارزیابی‌های زیست‌محیطی (در صورت نیاز، به ویژه در مقیاس‌های بزرگ).
رعایت استانداردها و مقررات مربوط به کیفیت آب و مدیریت پساب.
استفاده از مصالح و فناوری‌های پایدار و سازگار با محیط زیست.
آموزش و آگاهی‌رسانی به کاربران در مورد نحوه صحیح بهره‌برداری و نگهداری سیستم‌ها.
پایش و ارزیابی مستمر عملکرد سیستم‌ها و تأثیرات زیست‌محیطی آن‌ها.
با رعایت این ملاحظات، طرح استفاده از جلوگیری از هدررفت آب باران می‌تواند یک راهکار مؤثر و پایدار برای مدیریت منابع آب باشد که نه تنها به کاهش هزینه‌های خانوار کمک می‌کند، بلکه به حفظ محیط زیست و ارتقای کیفیت زندگی نیز منجر می‌شود.

تصفیه پساب بهداشتی

جلوگیری از تخلیه آب پساب بهداشتی به منابع زیرزمینی

اجرای پکیج تصفیه فاضلاب با استفاده از لجن فعال به روش هوادهی گسترده

با اجرای این طرح به طور میانگین روزانه ۷۰۰۰ لیتر پساب بهداشتی تصفیه شده و به جای تخلیه به منابع زیر زمینی برای آبیاری حدود ۵۰۰۰ متر مربع فضای سبز مورد استفاده قرار می گیرد که با نهایی شدن طرح های عمرانی این فضای سبز به دو برابر افزایش خواهد یافت .

اصلاح مصرف

سال‌هاست ک بدین صورت مصرف میکنیم بدون اینکه لطمه ای ب زندگی واردبشه وبهترین الگوی مصرف آب راداشتیم

برای مغازه داران واصناف اندازه خاصی مصرف آب مجازشود ودرصورت مصرف بیشتربصورت سنگینی جریمه شوند
مثلا سوپرمارکت ها که نیازی ب مصرف آب زیاد ندارندودرحدشستشوی دست هست،مترمربع کمی درنظرگرفته شود،رستوران‌ها
هم متراژ مربع آب به اندازه ی شستشوی دستهاو پخت وپزتعیین شود
ک ازآب شرب ب عنوان شستشوی کف رستوران وجلوی در وحیاط استفاده نشود
آب غیرشرب را برای مصارف واجب شستشو می‌توانند باقیمت مناسبتری (ارزانترازمقدارجریمه)
به آدرسی ک شماتعیین میکنیدتهیه کنند
رستورانهای دارای آبنما،حوض آب و… حتماازآب غیرشرب خریداری کنند

سردوش مناسب برای حمام
استفاده ازجارو بجای آب برای شستشوی حیاطها،رستورانهاو…
تعویض لباس بجای روزی چندبار دوش گرفتن
استفاده ازاب غیرشرب برای آب دادن ب محصولات

درموارد غیرشرب آب غیرشرب خریداری شود
یالوله کشی شود

بسیار تفاوت هست چون مردم ازجریمه شدن بیزارهستند

هیچ مطلوبیتی کم نخواهد شد فقط مردم وقتی متوجه شوند ک آب چقدر دارای اهمیت وکم شده حتما رعایت می‌کنند وعادت می‌کنند ب اصلاح مصرف

برای منزل،اصناف مختلف باتوجه ب ضرورت نیاز مصرف، متراژ مربع آب درنظر گرفته شود

بسیار موثراست واهمیت آب هم درخانواده بیشترمیشود،تذکرات بیشترمیشود، ب بچها الگوی مصرف صحیح آموزش داده می‌شود

سردوش های باسوراخ های ریز،ک همان آب را بافشار منتقل کند
لوله کشی آب غیرشرب وشرب دراصناف

وقتی مصرف آب اصلاح شود آب غیرشرب ارزانترازشرب باجریمه باشد برای ابیاری مردم ازاب غیرشرب خریداری وبصورت قطره ای وکم بجای مصرف غرقابی استفاده میکنند

صرفه جویی در آب

با نصب شیرآلات هوادار مصرف آب کم می‌شود ولی فشار آب زیاد است

شیرآلات هوایی

با نصب این شیرآلات هوا وارد شیر می‌شود مقدار مصرفی آب کم می‌شود ولی فشار آب زیاد می‌شود چون همراه با هوا است

شیرآلات هوایی

با وارد کردن هوا داخل آب مصرفی آب کمتر میشود

شیرآلات که هوا را وارد خود مکنید مقدار مصرفی آب کم است ولی فشار آب زیاد است

شیرهایی نصب کنند که با فشار هوا آب کمتری مصرف میشود

بازیافت آب های خاکستری

روش های بهینه سازی مصرف آب شهری؛ قسمت اول: بازیافت آب های خاکستری
در کنار توسعه روش های تصفیه پساب صنعتی، راهکارهای مختلفی به منظور بهینه سازی مصرف آب در بخش شرب همچون استفاده مجدد از آب های خاکستری و جمع‌آوری آبهای سطحی توسعه یافته است. ما در شتاب دهنده واتک سعی داریم تا در این مقاله ضمن معرفی مقوله آبهای خاکستری، فرایند بازیافت و استفاده مجدد از آن و نیز کاربردهای مختلف آن در مصارف شهری و خانگی را بیان نماییم.
رشد سریع جمعیت و توسعه شهرنشینی در هزاره سوم، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، تقاضای آب را به منظور تامین نیازهای جمعیتی افزایش داده است. این موضوع در مناطقی از جهان که به صورت طبیعی همواره با کمبود آب دست و پنجه نرم می کنند، بیشتر حائز اهمیت است. در کشور ما نیز اوضاع منابع آبی چندان مطلوب نیست؛ ایران با بارشی معادل یک سوم متوسط بارش دنیا و یک دوم متوسط بارش آسیا در منطقه ای خشک و کم آب قرار دارد. کاهش بارندگی ها در سالهای اخیر بحران آبی را چندین برابر کرده است، بطوریکه میزان کل بارندگی در سال گذشته نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ۲۹ درصد کاهش داشته است.
کاهش منابع آبی در کنار افزایش تقاضای آب در مصارف مختلف منجر به برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضای منابع آب شده است. بر اساس آخرین آمار برداری منابع و مصارف آب در کشور، از کل میزان برداشت آب در ۹/۸۸ درصد مربوط به بخش کشاورزی، ۳/۸ درصد مربوط به مصارف شرب و ۸/۲ درصد مربوط به مصارف صنعتی میباشد.
با توجه به فرهنگ غلط رایج در خصوص استفاده از آب در بخش شهری، شاهد هدر رفت بسیاری از منابع آبی در بخش شرب و خانگی هستیم.

موارد استفاده از آب های خاکستری
آب بازیافت شده از آبهای خاکستری می تواند در مصارف غیر شرب همچون فلاش تانک سرویس های بهداشتی، آبیاری فضای سبز، شستشوی ماشین، تمیزکاری های خانگی ونیز برای آبکشی لباس قبل از شستشو مورد استفاده قرار گیرد. این آب همچنین در صنایع نساجی، شیمیایی، لاستیک و ساختمان مورد استفاده قرار گیرد. از دیگر موارد استفاده از آب های خاکستری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف صنعتی، صنایع نساجی، ساخت بتن، صنایع تبدیلی همچون تولید لاستیک و پلاستیک، فولاد و ذوب آهن، کانی ها و سنگ بری
شستشوی اماکن عمومی، ساختمان ها، گذرگاه ها
استفاده از کارواش ها، آتش نشانی و …
آبیاری فضای سبز خانگی و شهری، توسعه پارکها، ساخت مراکز تفریحی همچون آبشارهای مصنوعی، دریاچه ها و …
نحوه‌ی عملکرد سیستم های تصفیه و استفاده مجدد از آبهای خاکستری
نحوه‌ی عملکرد سیستم های تصفیه آب خاکستری در شکل زیر نشان داده شده است.

در مباحث بازیافت، تفکیک فاضلاب به دو دسته‌ی آب خاکستری و آب سیاه تقسیم می شود. منظور از آب خاکستری مجموع آب جمع آوری شده از هدر رفت دوش حمام، فاضلاب تولیدی از روشویی، سینک (غیر از آشپزخانه) و نیز لباسشویی می باشد که در مبدا از فاضلاب دستشویی و توالت تفکیک شده باشد. در مقابل آب خاکستری، آب سیاه قرار دارد که مجموع فاضلاب حاصل از توالت و سینک آشپزخانه است.
آب خاکستری نسبت به آب سیاه که شامل فاضلابهای مدفوعی و غیره است، دارای درجه آلایندگی کمتری بوده و با استفاده از روش های سبک تصفیه در مبدا می توان آنها را به چرخه مصرف برگرداند.
از بیشترین مواد آلاینده آب خاکستری میتوان به مواردی همچو شامپو، صابون، خمیر دندان، کرم اصلاح صورت، مواد پاک کننده، روغن، چربی و … و از طرفی عوامل بیماریزا، باکتریها، انگلها و ویروسهای حاصل از شستشو لباسها اشاره کرد. در جدول زیر ترکیبات احتمالی موجود از منابع مختلف در آب خاکستری خلاصه شده است.

موارد استفاده از آب های خاکستری
آب بازیافت شده از آبهای خاکستری می تواند در مصارف غیر شرب همچون فلاش تانک سرویس های بهداشتی، آبیاری فضای سبز، شستشوی ماشین، تمیزکاری های خانگی ونیز برای آبکشی لباس قبل از شستشو مورد استفاده قرار گیرد. این آب همچنین در صنایع نساجی، شیمیایی، لاستیک و ساختمان مورد استفاده قرار گیرد. از دیگر موارد استفاده از آب های خاکستری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مصرف صنعتی، صنایع نساجی، ساخت بتن، صنایع تبدیلی همچون تولید لاستیک و پلاستیک، فولاد و ذوب آهن، کانی ها و سنگ بری
شستشوی اماکن عمومی، ساختمان ها، گذرگاه ها
استفاده از کارواش ها، آتش نشانی و …
آبیاری فضای سبز خانگی و شهری، توسعه پارکها، ساخت مراکز تفریحی همچون آبشارهای مصنوعی، دریاچه ها و …

کاهش منابع آبی در کنار افزایش تقاضای آب در مصارف مختلف منجر به برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضای منابع آب شده است. بر اساس آخرین آمار برداری منابع و مصارف آب در کشور، از کل میزان برداشت آب در ۹/۸۸ درصد مربوط به بخش کشاورزی، ۳/۸ درصد مربوط به مصارف شرب و ۸/۲ درصد مربوط به مصارف صنعتی میباشد.
با توجه به فرهنگ غلط رایج در خصوص استفاده از آب در بخش شهری، شاهد هدر رفت بسیاری از منابع آبی در بخش شرب و خانگی هستیم. بمنظور مقابله با هدر رفت آب در این حوزه، فعالیت های متعددی همچون استفاده از فناوری های با بهره وری بالا، نصب تجهیزات آبرسانی و نیز فرهنگ سازی عمومی در صرفه جویی مصرف آب انجام شده است. استفاده مجدد از آبهای خاکستری در محل تولید نیز اقدام به نسبت جدیدی است که در کشورهای پیشرفته صنعتی مورد استفاده قرا می گیرد. در این کشورها بازیافت آبهای خاکستری و استفاده مجدد از آن بدلیل کاهش بار فاضلاب و نیز کاهش هزینه های تصفیه آن، به یکی از روش های موثر مدیریت آب شهری تبدیل شده است.

کاهش منابع آبی در کنار افزایش تقاضای آب در مصارف مختلف منجر به برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضای منابع آب شده است. بر اساس آخرین آمار برداری منابع و مصارف آب در کشور، از کل میزان برداشت آب در ۹/۸۸ درصد مربوط به بخش کشاورزی، ۳/۸ درصد مربوط به مصارف شرب و ۸/۲ درصد مربوط به مصارف صنعتی میباشد.
با توجه به فرهنگ غلط رایج در خصوص استفاده از آب در بخش شهری، شاهد هدر رفت بسیاری از منابع آبی در بخش شرب و خانگی هستیم. بمنظور مقابله با هدر رفت آب در این حوزه، فعالیت های متعددی همچون استفاده از فناوری های با بهره وری بالا، نصب تجهیزات آبرسانی و نیز فرهنگ سازی عمومی در صرفه جویی مصرف آب انجام شده است. استفاده مجدد از آبهای خاکستری در محل تولید نیز اقدام به نسبت جدیدی است که در کشورهای پیشرفته صنعتی مورد استفاده قرا می گیرد. در این کشورها بازیافت آبهای خاکستری و استفاده مجدد از آن بدلیل کاهش بار فاضلاب و نیز کاهش هزینه های تصفیه آن، به یکی از روش های موثر مدیریت آب شهری تبدیل شده است.

جهت شهرک های جدید الاحداث و مساکن مهر و ساخت و سازهای در تعداد واحدهای بالا وجود دارد.

هزینه آب بهای مصرفی مشترکین نزدیک به ۵۰ درصد کاهش خواهد یافت

قابل ذکر است که آب حاصل از بارندگی نیز از طریق لوله های تعبیه شده در سقف ساختمان ها به درون مخزن هدایت می شود و از این طریق از هدر رفت آبهای سطحی نیز جلوگیری می شود. درون مخزن جهت تصفیه آب خاکستری و نزدیک کردن آن به استانداردهای محیط زیست از انواع روش های تصفیه همچون ته نشینی با استفاده از روش های مکانیکی (فیلتر شن و ماسه)، سیستم های بیولوژیکی و بیوراکتور غشایی هوازی(MBR، AFMBR) و سایر روش های تصفیه فاضلاب بسته نوع مواد تشکیل دهنده آبهای خاکستری استفاده می شود. در ادامه آب تصفیه شده درون مخزن ذخیره می شود و با استفاده از پمپ برای مصارف مختلف همچون آبیاری، شست و شو و … مورد استفاده قرار می گیرد
ما در واتک که شتاب دهنده تخصصی حوزه‌ی آب است سعی کردیم تا در این مقاله ضمن معرفی ریالوله آب های خاکستری و سیاه به نحوه تصفیه این آبها و باز چرخانی و استفاده مجدد از آن در مصارف مختلف شهری بپردازیم و از این طریق گامی چند در راستای آشنایی شما با این فناوری برداشته باشیم.

قابل ذکر است که آب حاصل از بارندگی نیز از طریق لوله های تعبیه شده در سقف ساختمان ها به درون مخزن هدایت می شود و از این طریق از هدر رفت آبهای سطحی نیز جلوگیری می شود. درون مخزن جهت تصفیه آب خاکستری و نزدیک کردن آن به استانداردهای محیط زیست از انواع روش های تصفیه همچون ته نشینی با استفاده از روش های مکانیکی (فیلتر شن و ماسه)، سیستم های بیولوژیکی و بیوراکتور غشایی هوازی(MBR، AFMBR) و سایر روش های تصفیه فاضلاب بسته نوع مواد تشکیل دهنده آبهای خاکستری استفاده می شود. در ادامه آب تصفیه شده درون مخزن ذخیره می شود و با استفاده از پمپ برای مصارف مختلف همچون آبیاری، شست و شو و … مورد استفاده قرار می گیرد
ما در واتک که شتاب دهنده تخصصی حوزه‌ی آب است سعی کردیم تا در این مقاله ضمن معرفی ریالوله آب های خاکستری و سیاه به نحوه تصفیه این آبها و باز چرخانی و استفاده مجدد از آن در مصارف مختلف شهری بپردازیم و از این طریق گامی چند در راستای آشنایی شما با این فناوری برداشته باشیم.

• 
• 
• 
• 
• آب-های-خاکستری-چیست.docx
• 2705b56f-d6fb-4b89-b9a3-4ca694c50fcd.pdf

راههای صرفه جویی آب در منزل

گذاشتن منبع برای پرت آب دستگاه تصفیه و استفاده مجدد از آن برای شستن ظروف

یک منبع فلزی ۴۵لیتری بالای کابینت نصب شده و شیلنگ آب پرت دستگاه به آن وصل هست و با تعبیه یک شیر آب می توان دوباره از آن آب برای شستن ظروف استفاده کرد.

یک شیر آب، یک منبع فلزی ۴۵لیتری

تا حدی مصرف آب کاهش داشته، به صورتی که با برداشت هر یک پارچ آب سه پارچ آب دفع می شود

کاهش مطلوبیتی نداشته

برای هر خانه ای قابل اجرا می باشد

مسلما باعث کاهش مصرف و به طبع آن کاهش قبض آب می شود

خلاقیت: ساخت و نصب منبع آب

آسیبی به محیط زیست نمی زند

کاهش مصرف آب خانگی با بهره‌گیری از ادوات هوشمند کاهنده مصرف و بازیافت آب خاکستری با رویکرد کاهش هزینه خانوار و ارتقاء کیفیت خدمات

با توجه به بحران کم‌آبی و ضرورت مدیریت مصرف آب در بخش شرب و بهداشت، ارائه راهکارهای نوین و مبتنی بر فناوری‌های روز برای کاهش مصرف آب بدون افت کیفیت خدمات، از اهمیت بالایی برخوردار است. این طرح با هدف کاهش مصرف آب در مصارف خانگی و بهداشتی، کاهش هزینه‌های خانوار، و قابلیت بومی‌سازی و اجرای آن توسط سایر مشترکین طراحی شده است

اهداف طرح:
کاهش مصرف آب شرب در بخش خانگی حداقل ۲۰ درصد نسبت به سال گذشته.

ارتقاء بهره‌وری مصرف آب بدون کاهش مطلوبیت برای مصرف‌کننده.

به‌کارگیری فناوری‌های نوین و هوشمند در مدیریت مصرف آب.

کاهش هزینه‌های خانوار ناشی از مصرف آب.

ارائه الگوی قابل تعمیم برای سایر مشترکین.

محورهای اجرایی:
1. استفاده از ادوات کاهنده مصرف:
نصب سردوش‌های هوشمند و شیرآلات مجهز به پرلاتور کاهنده مصرف.

استفاده از سنسورهای حرکتی در سرویس‌های بهداشتی جهت قطع خودکار جریان آب.

نصب کنتورهای هوشمند با قابلیت تحلیل مصرف و هشداردهی.

۲. استفاده از آب خاکستری:
طراحی و اجرای سامانه جمع‌آوری، تصفیه و بازچرخانی آب خاکستری (آب حاصل از شستشو، حمام و ظرفشویی).

استفاده مجدد از آب خاکستری برای مصارف غیرشرب مانند آبیاری فضای سبز و شستشوی معابر.

۳. کاهش مصرف بدون کاهش مطلوبیت:
اجرای طرح‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی به خانوارها در زمینه تغییر رفتارهای مصرفی.

ارزیابی رضایت مصرف‌کنندگان از کیفیت خدمات و مصرف آب پس از اجرای طرح.

۴. نوآوری و فناوری:
بهره‌گیری از اپلیکیشن‌های مدیریت مصرف و ارائه گزارش‌های ماهانه به خانوار.

هوشمندسازی پایش مصرف و هشداردهی در صورت بروز نشت یا مصرف غیرعادی.

۵. تاثیر اقتصادی:
برآورد میزان کاهش هزینه‌های خانوار پس از اجرای طرح.

تحلیل بازگشت سرمایه خانوار در دوره زمانی مشخص از محل صرفه‌جویی.

۶. قابلیت تعمیم:
طراحی بسته‌های مشوق برای ترغیب سایر مشترکین به اجرای طرح.

مستندسازی مراحل اجرا و ارائه آن به شرکت‌های آب و فاضلاب و سایر نهادهای ذی‌ربط.

نتایج پیش‌بینی‌شده:
کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی مصرف آب شرب.

کاهش متوسط ۱۵ تا ۲۵ درصدی هزینه‌های آب خانگی.

ارتقاء سطح رضایت مصرف‌کنندگان.

کاهش اثرات زیست‌محیطی ناشی از تخلیه آب‌های مصرفی.

نوآوری‌های طرح:
تلفیق ادوات سخت‌افزاری هوشمند با اپلیکیشن‌های نرم‌افزاری.

ارائه مدل جامع «مدیریت مصرف آب خانگی با فناوری هوشمند و آب خاکستری» قابل بومی‌سازی در سایر مناطق کشور.

یکی از موثرترین و سریع‌ترین روش‌ها برای کاهش مصرف آب در بخش شرب و بهداشت، بهره‌گیری از ادوات و تجهیزات کاهنده مصرف آب است. این تجهیزات با فناوری‌های نوین و بدون کاهش کیفیت و مطلوبیت مصرف، منجر به صرفه‌جویی قابل توجهی در مصرف آب می‌شوند.

اقدامات پیشنهادی:
استفاده از سردوش‌های کم‌مصرف و هوشمند:

سردوش‌های هوا دهنده (Air Injected) که با ترکیب هوا و آب، حجم آب مصرفی را تا ۵۰ درصد کاهش داده و همچنان فشار و کیفیت مطلوب دوش را حفظ می‌کنند.

نصب سردوش‌های هوشمند با تایمر و قابلیت قطع خودکار پس از زمان مشخص.

استفاده از شیرآلات کاهنده مصرف (پرلاتور دار):

نصب پرلاتورهای هوا دهنده روی شیرآلات که باعث کاهش ۳۰ تا ۶۰ درصدی مصرف آب در شستشو و نظافت می‌شود.

استفاده از شیرآلات دو مرحله‌ای (Two-Stage) که میزان خروج آب را کنترل و محدود می‌کنند.

نصب فلاش تانک‌های دو زمانه:

استفاده از سیفون‌های دو مرحله‌ای با قابلیت انتخاب حجم آب مورد نیاز (۳ لیتر یا ۶ لیتر) به جای فلاش تانک‌های معمولی با مصرف ثابت بالا.

استفاده از سرشیرهای هوشمند حساس به حرکت (Sensor Tap):

نصب شیرهای الکترونیکی با سنسورهای حرکتی برای قطع و وصل خودکار آب در سرویس‌های بهداشتی عمومی و خانگی.

جلوگیری از باز ماندن بی‌دلیل شیر آب و کاهش هدررفت آب.

نصب کنتورهای هوشمند مصرف آب:

کنتورهای دیجیتال با قابلیت ثبت لحظه‌ای میزان مصرف آب.

ارائه گزارش مصرف به مشترکین و هشداردهی در صورت افزایش ناگهانی مصرف یا نشتی.

مزایای استفاده از ادوات کاهنده مصرف:
کاهش مصرف آب بدون افت کیفیت استفاده.

افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان از الگوی مصرف روزانه.

کاهش هزینه‌های مصرف آب خانوار.

امکان اجرای سریع و کم‌هزینه در منازل و اماکن عمومی.

افزایش عمر شبکه‌های داخلی آب و جلوگیری از نشتی و فرسودگی زودهنگام.

آب خاکستری به آب‌های مصرفی حاصل از فعالیت‌های روزمره خانگی مانند شستشوی دست و صورت، استحمام، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی اطلاق می‌شود که به نسبت آب‌های سیاه (فاضلاب توالت) آلودگی کمتری دارند و با تصفیه مناسب، قابلیت استفاده مجدد در مصارف غیر شرب را دارند.

اقدامات پیشنهادی:
طراحی و اجرای سامانه جمع‌آوری آب خاکستری:

جداسازی سیستم لوله‌کشی آب خاکستری از فاضلاب سیاه در واحدهای مسکونی و ساختمان‌های اداری.

جمع‌آوری آب‌های حاصل از دوش حمام، روشویی، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی.

تصفیه آب خاکستری با روش‌های مناسب:

استفاده از فیلترهای مکانیکی اولیه (صافی و توری برای حذف ذرات معلق بزرگ).

استفاده از فیلترهای بیولوژیکی یا سامانه‌های تصفیه کوچک خانگی برای حذف مواد آلی و بو.

ضدعفونی نهایی با کلر، ازن یا UV جهت جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا.

بهره‌برداری مجدد از آب خاکستری:

استفاده مجدد از آب تصفیه شده برای آبیاری فضای سبز، باغچه و گیاهان خانگی.

استفاده در شستشوی معابر، خودرو و مصارف غیر شرب.

استفاده در فلاش تانک توالت (در صورت رعایت استانداردهای بهداشتی).

مزایای استفاده از آب خاکستری:
کاهش ۳۰ تا ۵۰ درصدی مصرف آب شرب در مصارف غیر شرب.

کاهش بار شبکه‌های فاضلاب شهری و هزینه‌های تصفیه مرکزی.

کاهش هزینه‌های خانوار ناشی از مصرف آب.

کاهش اثرات زیست‌محیطی و حفاظت از منابع آب.

قابلیت استفاده از سیستم در ساختمان‌های جدید و قدیمی با هزینه نسبتا پایین.

یکی از اهداف کلیدی مدیریت مصرف آب، کاهش پایدار و مستمر میزان مصرف نسبت به دوره‌های زمانی مشابه در سال‌های گذشته است. این کاهش باید به گونه‌ای باشد که ضمن حفظ کیفیت زندگی و سطح رفاه مصرف‌کننده، مصرف بهینه و مسئولانه آب تحقق یابد.

اقدامات پیشنهادی:
استقرار سامانه‌های اندازه‌گیری و پایش هوشمند مصرف:

نصب کنتورهای هوشمند با قابلیت ثبت و تحلیل مصرف به تفکیک بازه‌های زمانی (روزانه، ماهانه، سالانه).

ارائه گزارش‌های شفاف مصرف به مشترکین از طریق پیامک یا اپلیکیشن.

ارسال هشدار در صورت مصرف بالاتر از میانگین دوره مشابه قبلی.

تعیین خط پایه مصرف دوره‌های گذشته:

بررسی و ثبت دقیق میانگین مصرف سه تا پنج سال گذشته هر مشترک.

تعیین اهداف مشخص کاهش مصرف (مثلاً کاهش ۱۰ تا ۲۰ درصدی مصرف نسبت به سال قبل).

اجرای برنامه‌های تشویقی و بازدارنده:

ارائه مشوق‌های مالی یا تخفیف در قبوض برای مشترکینی که مصرف خود را نسبت به دوره مشابه کاهش داده‌اند.

اعمال تعرفه پلکانی تشویقی برای مصرف کمتر از الگو و بازدارنده برای مصرف بیشتر از الگو.

آموزش و تغییر رفتار مصرف‌کنندگان:

آموزش‌های هدفمند به مشترکین در خصوص الگوهای صحیح مصرف آب.

اطلاع‌رسانی از طریق ابزارهای هوشمند، رسانه‌ها، مدارس و مراکز فرهنگی برای تغییر رفتار مصرفی خانواده‌ها.

استفاده از فناوری‌های کم‌مصرف و بهینه‌سازی تجهیزات:

جایگزینی تجهیزات پرمصرف با تجهیزات کم‌مصرف و هوشمند (سردوش کم‌مصرف، شیرآلات پرلاتور دار، فلاش تانک دو زمانه).

بهینه‌سازی شبکه داخلی لوله‌کشی و رفع نشتی‌ها.

مزایای تحقق کاهش مصرف نسبت به دوره‌های مشابه:
پایداری مصرف آب در سطح خانوارها و کاهش فشار به منابع آب.

کاهش هزینه‌های خانوارها و مشترکین.

افزایش آگاهی و مسئولیت‌پذیری شهروندان در قبال مصرف آب.

مدیریت بهتر شبکه‌های آبرسانی شهری و جلوگیری از بحران‌های احتمالی کم‌آبی.

ایجاد یک مدل بومی موفق برای الگوبرداری در سایر مناطق.

یکی از مهم‌ترین اصول مدیریت مصرف پایدار آب، کاهش مصرف بدون ایجاد نارضایتی یا افت کیفیت خدمات مصرف‌کننده است. این امر زمانی محقق می‌شود که با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، اصلاح رفتار مصرفی و بهینه‌سازی تجهیزات، میزان مصرف آب کاهش یابد اما سطح آسایش، رفاه، بهداشت و کیفیت خدمات ثابت بماند یا حتی بهبود پیدا کند.

اقدامات پیشنهادی:
بکارگیری تجهیزات کاهنده مصرف بدون افت فشار و کیفیت:

استفاده از شیرآلات پرلاتور دار که هوا را با آب ترکیب کرده و حجم جریان را بدون افت فشار کاهش می‌دهند.

نصب سردوش‌های هوشمند با قابلیت تنظیم جریان و دمای آب، که مصرف را تا ۵۰ درصد کاهش می‌دهند بدون اینکه رضایت مصرف‌کننده کاهش یابد.

فلاش‌تانک‌های دو زمانه که به مصرف‌کننده این امکان را می‌دهد بر اساس نیاز حجم آب مصرفی را انتخاب کند.

هوشمندسازی سیستم‌های مصرف آب:

استفاده از شیرآلات حساس به حرکت (سنسور دار) که فقط در زمان نیاز آب را جاری می‌کنند.

نصب تجهیزات هوشمند کنترل دمای آب در حمام‌ها که از هدررفت آب برای تنظیم دما جلوگیری می‌کند.

استفاده از آب خاکستری در مصارف غیرشرب:

استفاده از آب خاکستری تصفیه شده برای فلاش تانک توالت یا آبیاری فضای سبز که باعث صرفه‌جویی در مصرف آب شرب بدون تغییر در کیفیت و رفاه مصرف‌کننده می‌شود.

فرهنگ‌سازی و تغییر رفتار مصرفی:

اجرای برنامه‌های آموزشی با رویکرد افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان درباره صرفه‌جویی آگاهانه و مسئولانه بدون کاهش رفاه.

ارائه راهکارهای ساده و کاربردی مثل بستن شیر هنگام مسواک زدن، اصلاح عادات شستشو و استفاده از برنامه‌های کم مصرف ماشین لباسشویی.

ایجاد انگیزه‌های اقتصادی و تشویقی:

ارائه تخفیف یا امتیاز به خانوارهایی که مصرف خود را کاهش داده‌اند بدون اینکه کیفیت زندگی آن‌ها تحت تأثیر قرار گیرد.

معرفی و حمایت از فناوری‌ها و راه‌حل‌هایی که مصرف را کاهش می‌دهند اما رفاه و کیفیت مصرف را حتی ارتقا می‌بخشند.

نتایج و مزایا:
حفظ سطح رفاه، آسایش و بهداشت خانوارها و مصرف‌کنندگان.

کاهش مصرف آب بدون ایجاد نارضایتی یا تغییر در رفتارهای بهداشتی.

تثبیت و ارتقاء سطح مشارکت مردم در برنامه‌های مدیریت مصرف پایدار آب.

افزایش بهره‌وری منابع آبی بدون تحمیل فشار به مصرف‌کنندگان.

شعار کلیدی:
“صرفه‌جویی هوشمندانه، بدون کاهش کیفیت زندگی”

کی از ویژگی‌های کلیدی طرح‌های موفق مدیریت مصرف آب، قابلیت تعمیم‌پذیری و الگوبرداری توسط سایر مشترکین در بخش‌های مسکونی، خدماتی، اداری و صنعتی است. در این طرح با توجه به سادگی، هزینه مناسب، فناوری‌های بومی‌سازی شده و راهکارهای رفتاری-فنی، امکان اجرای آن توسط سایر مشترکین کاملاً میسر است.

دلایل قابلیت اجرا توسط سایر مشترکین:
سادگی تجهیزات و فناوری‌های پیشنهادی:

استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف (مانند پرلاتورها، سردوش‌های کم‌مصرف، فلاش تانک‌های دو زمانه) نیاز به دانش فنی بالا ندارد و به راحتی توسط هر خانوار یا مشترک خدماتی قابل نصب است.

تجهیزات مورد استفاده در بازار داخلی موجود بوده و نیاز به فناوری وارداتی خاص یا پیچیدگی اجرایی ندارد.

سرمایه‌گذاری پایین و بازگشت سریع سرمایه:

هزینه اجرای طرح پایین بوده و در بسیاری از بخش‌ها با صرفه‌جویی در قبوض آب، بازگشت سرمایه در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌شود.

اجرای طرح برای خانوارها و مشترکین کم‌درآمد نیز اقتصادی و قابل دسترس است.

قابلیت تطبیق با فرهنگ‌ها و مناطق مختلف:

این طرح با تغییرات جزئی قابل اجرا در مناطق مختلف جغرافیایی (شهری، روستایی) و اقلیمی است.

راهکارهای رفتاری (مثل تغییر عادات مصرف) با فرهنگ‌های بومی نیز سازگاری دارد.

قابلیت اجرای تدریجی و مرحله‌ای:

طرح قابلیت اجرا به‌صورت مرحله‌ای (مثلاً ابتدا با نصب تجهیزات، سپس اصلاح رفتار) دارد و مشترکین می‌توانند بر اساس توان مالی و نیاز خود، اجرای آن را مدیریت کنند.

پشتیبانی و الگوسازی:

مستندسازی اجرای طرح و انتشار آن به‌عنوان نمونه موفق در رسانه‌های محلی، مدارس، سازمان‌ها و فضای مجازی می‌تواند باعث ترغیب سایر مشترکین به اجرای طرح شود.

همکاری با شرکت‌های خدمات‌رسان (آبفا) جهت ارائه مشوق‌های اجرایی برای مشترکین داوطلب.

نمونه‌های قابل تعمیم:
واحدهای مسکونی: با نصب تجهیزات کم‌مصرف و استفاده از آب خاکستری در فضای سبز و سرویس‌های بهداشتی.

مراکز اداری و خدماتی: اصلاح شبکه داخلی آب، آموزش پرسنل و نصب تجهیزات هوشمند.

صنایع کوچک و بزرگ: بازچرخانی آب خاکستری، هوشمندسازی خطوط تولید، اصلاح رفتار مصرفی پرسنل.

نتیجه:
اجرای این طرح نه تنها برای خانوار مجری بلکه برای کلیه مشترکین در بخش‌های مختلف قابل اجرا، بومی‌سازی و گسترش است و می‌تواند به یک مدل منطقه‌ای موفق تبدیل گردد.

اجرای این طرح به دلیل کاهش مصرف آب، کاهش مصرف انرژی مرتبط با آب (گرم کردن آب، پمپاژ، تصفیه)، و کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری تجهیزات آب‌بر، منجر به صرفه‌جویی مستقیم و غیرمستقیم در هزینه‌های خانوار خواهد شد.

تحلیل اثرات اقتصادی طرح:
کاهش هزینه قبض آب:

با کاهش ۲۰ تا ۵۰ درصدی مصرف آب از طریق نصب ادوات کاهنده، استفاده از آب خاکستری و تغییر رفتار مصرفی، هزینه ماهیانه قبض آب خانوارها به‌طور محسوس کاهش خواهد یافت.

به‌عنوان مثال، در یک خانوار متوسط با مصرف ماهیانه ۲۰ متر مکعب آب، با کاهش ۳۰ درصدی مصرف، هزینه ماهیانه حدود ۹۰ تا ۱۵۰ هزار تومان کاهش می‌یابد.

کاهش مصرف انرژی:

کاهش مصرف آب گرم با نصب سردوش‌های کم‌مصرف و اصلاح عادات استحمام، مستقیماً هزینه‌های گاز یا برق مصرفی برای گرم کردن آب را کاهش می‌دهد.

برآورد می‌شود تا ۳۰ درصد کاهش مصرف آب گرم منجر به کاهش هزینه انرژی ماهیانه بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان در خانوارهای شهری شود.

کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری:

با کاهش میزان جریان آب در لوله‌ها و تجهیزات، استهلاک، رسوب‌گذاری و نشتی کاهش یافته و هزینه‌های تعمیر و نگهداری سالانه خانوار کاهش می‌یابد.

کاهش هزینه‌های جانبی خانوار:

استفاده از آب خاکستری برای شست‌وشوی سرویس‌ها و آبیاری فضای سبز منجر به کاهش هزینه‌های آبیاری و نگهداری فضای سبز می‌شود.

در مناطق کم‌آب، کاهش مصرف می‌تواند از خرید آب تانکری یا تصفیه شده جلوگیری کند که هزینه‌های بالایی دارد.

ایجاد بازگشت سرمایه سریع:

سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید تجهیزات کاهنده، در اغلب موارد کمتر از ۳ ماه از محل صرفه‌جویی در قبض‌ها و انرژی بازگشت پیدا می‌کند و پس از آن سود خالص اقتصادی برای خانوار ایجاد می‌کند.

نتیجه کلی:
اجرای این طرح به‌طور میانگین می‌تواند هزینه‌های آب، انرژی و تعمیرات خانوار را بین ۲۰ تا ۳۵ درصد کاهش دهد، که در شرایط اقتصادی فعلی نقش مهمی در بهبود بودجه خانوار و ارتقاء امنیت مالی آن‌ها دارد.

این طرح با بهره‌گیری از راهکارهای نوآورانه، تلفیق خلاقیت‌های بومی و استفاده از فناوری‌های نوین، گامی فراتر از روش‌های سنتی مدیریت مصرف آب برداشته است و مزیت‌های منحصربه‌فردی را ارائه می‌دهد که شامل موارد زیر است:

۱. استفاده از تجهیزات هوشمند و فناوری‌های نوین مدیریت مصرف آب:
نصب شیرآلات و سردوش‌های هوشمند با قابلیت تنظیم خودکار دبی بر اساس فشار و دمای آب.

استفاده از فلاش تانک‌های مجهز به سنسورهای دو مرحله‌ای هوشمند جهت تنظیم مقدار مصرف آب متناسب با نیاز.

استفاده از شیرهای حساس به حرکت (چشمی) در اماکن عمومی و منازل جهت حذف مصرف‌های بی‌رویه ناشی از فراموشی بستن شیر.

۲. هوشمندسازی مدیریت آب خاکستری با فناوری اینترنت اشیاء (IoT):
بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند تفکیک و تصفیه آب خاکستری مجهز به سنسورهای کیفیت آب و اتصال به اپلیکیشن موبایل جهت نظارت و کنترل لحظه‌ای.

امکان کنترل و مدیریت مصرف آب خاکستری در فضای سبز یا مصارف ثانویه به‌صورت خودکار بر اساس داده‌های محیطی (دما، رطوبت خاک).

۳. نصب کنتورهای هوشمند با قابلیت تحلیل مصرف و هشدار:
استفاده از کنتورهای دیجیتال و اپلیکیشن‌های مدیریت مصرف که الگوی مصرف خانوار را به‌صورت روزانه، هفتگی و ماهانه تحلیل کرده و هشدار مصرف غیرعادی یا افزایش ناگهانی را صادر می‌کنند.

۴. بهره‌گیری از راهکارهای رفتاری نوآورانه با کمک فناوری‌های نرم‌افزاری:
طراحی کمپین‌های آموزشی و بازی‌های انگیزشی در اپلیکیشن‌های موبایلی جهت تغییر رفتار مصرف‌کننده.

استفاده از بردهای اطلاع‌رسانی هوشمند در منازل و ادارات که به‌صورت آنی میزان مصرف، میزان صرفه‌جویی و مقایسه با دوره‌های قبل را نمایش می‌دهند.

۵. خلاقیت‌های بومی‌سازی شده:
استفاده از طراحی‌های ساده و ارزان تجهیزات کاهنده با استفاده از مواد اولیه بومی و حمایت از تولید داخلی.

تلفیق فناوری‌های روز با فرهنگ‌سازی بومی در مدارس، مساجد و محله‌ها جهت افزایش اثربخشی.

نتیجه‌گیری:
این طرح ضمن بهره‌گیری از نوآوری‌های فناورانه جهانی، با رویکرد بومی‌سازی و تطبیق با شرایط اقتصادی و فرهنگی جامعه ایران، توانسته است مدلی هوشمند، کم‌هزینه، قابل توسعه و دارای بازگشت سرمایه سریع با محوریت خلاقیت و نوآوری ارائه دهد که به‌راحتی قابل الگوبرداری توسط سایر مشترکین نیز می‌باشد.

جرای این طرح نه‌تنها باعث کاهش مصرف آب می‌شود، بلکه با رعایت کامل ملاحظات زیست‌محیطی، از بروز اثرات جانبی منفی جلوگیری کرده و هم‌راستا با اهداف توسعه پایدار عمل می‌کند.

۱. حفظ کیفیت منابع آبی:
استفاده از سامانه‌های فیلتراسیون و تصفیه آب خاکستری قبل از استفاده مجدد، مطابق با استانداردهای زیست‌محیطی، جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به منابع آب زیرزمینی یا فضای سبز.

کنترل و پایش کیفیت آب خاکستری و مدیریت مسئولانه پساب خانگی با رعایت استانداردهای سازمان حفاظت محیط‌زیست.

۲. جلوگیری از آلودگی منابع خاک و گیاه:
استفاده از آب خاکستری فقط در آبیاری گیاهان غیرخوراکی و فضای سبز (چمن، درختچه‌ها و گل‌ها) مطابق با ملاحظات علمی.

عدم استفاده از آب خاکستری برای آبیاری درختان میوه و سبزیجات و جلوگیری از آلودگی زنجیره غذایی.

۳. کاهش ردپای کربن خانوار:
کاهش مصرف انرژی ناشی از کاهش مصرف آب گرم منجر به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از سوخت‌های فسیلی (گاز شهری و برق).

کاهش نیاز به انتقال و تصفیه حجم بالای آب در شبکه شهری و صرفه‌جویی در مصرف انرژی بخش آب و فاضلاب.

۴. کاهش تولید پساب و کاهش فشار به تصفیه‌خانه‌های شهری:
استفاده مجدد از آب خاکستری باعث کاهش حجم فاضلاب ورودی به شبکه جمع‌آوری و تصفیه‌خانه‌های شهری می‌شود که موجب کاهش هزینه‌های محیط‌زیستی و بهبود کارایی تصفیه‌خانه‌ها خواهد شد.

۵. رعایت اصول مدیریت پسماند:
با کاهش مصرف آب و مدیریت بهینه آب خاکستری، حجم و آلودگی پسماند مایع کاهش یافته و ریسک ورود آلاینده‌های شیمیایی به محیط‌زیست به حداقل می‌رسد.

۶. همسویی با اهداف توسعه پایدار:
طرح حاضر در راستای اهداف توسعه پایدار (SDG6 – دسترسی همگانی به آب سالم و بهداشت) و (SDG13 – اقدام علیه تغییر اقلیم) تدوین شده و اثرات مثبت بلندمدت بر محیط‌زیست، اقتصاد و سلامت جامعه خواهد داشت

استفاده بهینه از آب شرب

عنوان طرح : تفکیک آب
در منزل شخصی همواره در سینک ظرفشویی دو سطل بزرگ است که آب جمع آوری شده از شستشوی بدون مواد شوینده در آن انجام میشود و پس از پر شدن ظرف در طول روز ۲ تا ۳ بار این آب در باغچه منزل ریخته میشود.
همچنین آب های جمع آوری شده از شستشوی همراه با مواد شوینده به عنوان آب سیفون در چاه توالت ریخته میشود .

در طرح تفکیک آب که شاید خیلی ساده باشد بنده به شخصه آبهای منزل را تفکیک می نمایم. اگر همه مردم فهیم ایران اندکی به فکر آب سالم و تصفیه شده ای که بدون هزینه گزاف استفاده می نمایند باشند شاید حداقل بخش آبیاری گیاهان را بتوان تامین کرد که این خود در سطح کلان قابل توجه خواهد بود . بنده به شخصا از خانه خود شروع کردم و آب هایی که پیش از این به راحتی وارد فاضلاب شهری میشد را تفکیک نمودم .
1. آب های همراه با مواد شوینده که پس از جمع آوری در چاه آب توالت میریزم کاربرد سیفون را دارد
2. آب های بدون مواد شوینده و چرب که پس از جمع آوری برای آبیاری گیاهان استفاده می نماید

استفاده از آب تولید شده کولر گازی

با توجه به اینکه کولرهای گازی خروجی آب دارند و اردکان و استان یزد همواره با بحران آب مواجه بوده اند، جهت استفاده از این نعمت ارزشمند، آب تولیدی توسط کولر گازی در اتاق کار داخل ظرف مخصوص جمع آوری شده و برای شستشوی سرویس بهداشتی و کف اتاق کار استفاده میشود.

استفاده از آب تولیدی توسط کولر گازی در محل کار
با توجه به اینکه کولرهای گازی خروجی آب دارند و اردکان و استان یزد همواره با بحران آب مواجه بوده اند، جهت استفاده از این نعمت ارزشمند، آب تولیدی توسط کولر گازی در اتاق کار داخل ظرف مخصوص جمع آوری شده و برای شستشوی سرویس بهداشتی و کف اتاق کار استفاده میشود.

با استفاده مجدد از آب جمع آوری شده از کولر گازی در مصرف آب شرب و تصفیه شده برای مصارف شستشو و بهداشتی صرفه جوئی میشود.

بله وجود دارد.

انتخاب تسهیل گر آب در جوامع محلی ( روستاو شهر)

۱- مجری ، انتخاب تسهیلگر محیط زیستی تالابی
روستاهای حاشیه تالاب میقان اراک

۲- مجری انتخاب زن تسهیل گر روستایی جهاد کشاورزی در شهرستان اراک

* انتخاب زنان تسهیل گر آب در جوامع محلی ( روستا ها – محله های شهری)
(سپاس گران آب)
(آب مایه حیات)

– تعریف زن تسهیل گر آب

زن تسهیلگر روستایی ، به داوطلب روستایی اطلاق می گردد که

توسط زنان روستایی انتخاب و در یک ارتباط دوسویه ، روند خودباوری

و توسعه خود جوش محلی زنان روستایی را زمینه سازی و تسهیل می نمایند .

اهداف:

۱- توانمندسازی، تقویت روحیه خود باوری با مشارکت همه جانبه زنان روستایی به منظورنیل به توسعه جامعه روستایی و فرهنگ صرفه جویی و مدیریت آب کشاورزی

۲- ایجادارتباط دوسویه بین زنان روستایی و کارگزاران دولتی وغیردولتی ازطریق زنان تسهیلگر

۳- آشنایی با روش های تسهیلگری (تفکرتولیدی- روش الگوسازی- روش ها وویژگی های کارآفرینی)

۴- آشنایی زنان تسهیلگربا وظایف سازمان ها وادارات اجرایی مرتبط با روستا

۵- آشنایی زنان با نحوه تشکیل سازمان های غیردولتی (خصوصی، تعاونی)

۶- آشنایی تسهیلگرباطرح های ترویجی- مشارکتی

۷- شناسایی نیازهای آموزشی و ترویجی زنان روستایی توسط تسهیلگران

مراحل اجرا:

۱- برگزاری جلسات توجیهی – آموزشی برای روستائیان

۲- زمینه یابی مکان اجرای طرح

۳- زمینه سازی ( توجیه شورای اسلامی محلی ، فراخوان زنان روستایی و … )

۴- تشکیل جلسات بحث و گفتگو با زنان روستایی جهت انتخاب تسهیلگر از بین خودشان

۵- آموزش، حمایت وتجهیز تسهیلگران

محتوای آموزشی شامل مباحثی همچون روش‌های مشارکت روستایی، مدیریت روستایی، مهارت‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی، و مسائل زیست‌محیطی و فرهنگ مصرف آب برای کشاورزی در روستاهاست. مخاطبان اصلی این دوره، مدیران روستایی، دهیاران، اعضای شوراهای اسلامی، و فعالان حوزه روستایی هستند.

سیاست­ ها و راهکارهای اجرایی

ارایه آموزش­ های علمی، روزآمد، مدون و مستمر به کشاورزان در مورد اصلاح فرهنگ الگوی کشت و روش­ های صحیح آبیاری
ارایه آموزش­ های لازم به فعالان و دست­ اندرکاران عرصهکشاورزی پیرامون نحوه استفاده بهینه از آب در بخش­ های مختلف زراعی و باغی
ارایه آموزش­ های کاربردی به خانوارها به منظور مدیریت مصرف بهینه آب در بخش خانگی
ارایه آموزش­ ها و برگزاری مسابقات جذاب با محوریت موضوع صرفه­ جویی آب برای دانش آموزان
طراحی مجلات آموزشی با موضوع «صرفه­ جویی در مصرف آب» برای دانش ­آموزان
افزایش برنامه­ های اطلاع­ رسانی و آموزشی از طریق رسانه­ های جمعی (صدا و سیما، مطبوعات و…)
بهره ­گیری بهینه از ظرفیت فضای مجازی و شبکه­ های اجتماعی
تقویت و تشویق سازمان­ های مردم­ نهاد فعال در زمینه مصرف بهینه آب و توسعه این سازمان­ ها در گستره کشور
تشویق افراد و خانواده ­های کم ­مصرف از طرق مختلف (بخشودگی آب بهای مصرفی، معرفی و تکریم آنان از طریق رسانه­ های گروهی و…)
تولید محصولات فرهنگی و هنری با موضوع آب (فیلم، نمایش، کتاب، مقاله، هنرهای تجسمی و…)
تلاش در جهت ایجاد سازوکار لازم برای درج میزان مصرف آب مجازی بر مجموعه کالاهای تولید شده در بخش­های مختلف
اعطای نشان ملی به افرادی که در زمینه «ترویج فرهنگ مصرف بهینه آب» تلاش درخور و شایسته ­ای داشته­ اند (با عنوان نشان منجی آب)
تشویق و گسترش شرکت­ های دانش­ بنیان فعال در زمینه تولید محصولات کم­ آب­ خواه در بخش ­های مختلف
ایجاد بسترهای لازم فرهنگی به منظور شکل­ گیری نظارت اجتماعی فعال و خودجوش و طبیعی در میان مردم، به گونه ­ای که افرادی که در زمینه مصرف آب دقت کافی داشته و صرفه­ جویی می­نمایند مورد تکریم و افراد مسرف و پرمصرف مورد سرزنش اجتماعی قرار گیرند.

“دستورالعمل اجرایی انتخاب و آموزش و سازماندهی زنان تسهیلگر آب”
فرایند انتخاب تسهیلگر
با توجه به اینکه این طرح در پی تقویت روحیه مشارکت پذیری زنان روستایی و عشایری به منظور ارتقا و بهبود وضعیت معیشت آنان و واگذاری اداره امور زندگی به خودشان است و از آنجا که تسهیلگر در روستا به عنوان نماینده زنان روستایی بستر لازم را برای اجرای پروژه های مختلف فراهم می کند، انتخاب وی دارای فرآیندی مرحله ای به شرح زیر است که باید با دقت و حوصله اجرا شود:
 زمینه یابی
ابتدا در مرکز جهاد کشاورزی روستاهای دارای ۱۰۰ خانوار به بالا مشخص می شوند. سپس لازم است در دهستان بررسی شود تا در بین این روستاها، روستاهایی که مشارکت افراد در حد قابل قبول است و زنان روستایی و عشایری از مشارکت پذیری بالایی برخوردارند، شناسایی و انتخاب گردند. وجود تشکل های زنان در روستا (مانند تعاونی روستایی، صندوق قرض الحسنه و …) ، وجود زن عضو شورای روستا، انجام برنامه های جمعی توسط زنان (در زمینه های مذهبی، آئینی و محیط زیستی و …) و انجام پروژه های اشتغالزا به صورت گروهی ملاک مناسبی برای تشخیص میزان مشارکت زنان در هر روستاست. البته می توان این طرح را در اکثر روستاها اجرا کرد ولی با توجه به امکانات محدود جهاد کشاورزی (زمان، نیروی انسانی و منابع مالی)، مطلوبست از مناطق دارای ظرفیت بالقوه و پذیرش نسبی شروع کرد.
 زمینه سازی
با توجه به اینکه بناست یک حرکت توسعه ای در روستا شکل بگیرد و این امر مستلزم اطلاع، موافقت و همکاری جامعه محلی است ضروریست ارتباطات بدین گونه شکل بگیرد:
* جلسه با شورای روستا و معتمدین محلی (این جلسه بسیار ضروری می باشد)
در این جلسه ابتدا به نقش زنان روستایی در امور خانه و خانواده، تربیت فرزندان، تولید و فرآوری محصولات کشاورزی، امور عمومی روستا و … اشاره می کنیم. سپس ضرورت اجرای طرح و اهداف آن را توضیح می

۱- مرحله اول و پایلوت روستا های شهرستان اراک
2- مرحله دوم روستاهای استان مرکزی
3- مرحله سوم در سطح گشور

بهره وری از پساب و منابع آبی نامتعارف جهت تولید چوب

سرحی که زمینه سازی بیان چنین ایده ای شده است در محدوده ای حدود ۴۰۰ هکتار اجرا شده و تا دویست هکتار دیگر در سال آینده به این سطح اضافه خواهد شد. تولید چوب حاصل از آبیاری با پیاب خروجی خط تولیدی صنعتی است که از پساب استفاده می کند.
این ایده اهداف چند منظوره ای دارد که منتهی به بهره وری حداگثری از منابع پساب و آب های نامتعارف استان یزد خواهد شد.

این ایده با توجه به موارد ذیل مطرح و اجرایی است:
1- عدم مصرف متعادل در طول فصول مختلف سال از خروجی پساب تصفیه خانه شهر یزد؛
2- اضافه تولید پساب شهر یزد از ظرفیت تصفیه خانه و گسترش برکه؛
3- کیفیت مناسب پساب برکه به خصوص در فصل زمستان برای تولید چوب؛
4- مدیریت دفع غیرمجاز پساب و جلوگیری از تبعات زیست محیطی
5- ترغیب بخش خصوصی به سرمایه گذاری چند منظوره؛
6- تولید چوب موقت بوده و به محض اتمام پساب به هر دلیلی بر اساس طرح پوب برش و به فروش خواهد رسید
7- مخل اجرای طرح حاشیه کمربندی های شرقی شهرهای زارج میبد و اردکان تا نایین خواهد بود.

این ایده به دو صورت قابل اجرا است:
روش اول
* تحویل موقف پساب برکه به صنایع متقاضی شهرک صنعتی نیکو، ولی عصر، جهان آباد میبد و صنایع فولاد و کاشی اردکان به قیمت تشویقی
* انجام پیش تصفیه اولیه با تگنیک های الترولیز، هوادهی، ته نشینی و ازن متناسب با توع پساب خروجی خط تولید و انتقال آن برای تولید چوب
روش دوم
پساب برکه در اختیار سرمایه گذار قرار گیرد و به تولید چوب بپردازد

تکنبک های یاده و ابداعی بومی استان قابلیت اجرا در تصفیه خانه ها را دارد

بله

این طرح با توجه به موقعیت قرارگیری در حاشیه جاده هم اهداف فضای سبز دارد و هم هدف اقتثادی تولید چوب

کلیه منابع آب پساب می باشد و بخش صنعت را تشویق به استفاده پایدار از از پساب نموده است

برای تولید چوب

با توجه به محدوده اجرای طرح اثر بر الودگی منابع آبی زیرزمینی و حاک ندارد

اولویت بندی و مدیریت هوشمند تعمیرات، اصلاح و نوسازی شبکه های توزیع آب شرب شهری با هدف کاهش هزینه ها، حوادث، آلودگی و هدر رفت آب

سالانه میلیاردها تومان از بودجه کشور صرف تامین آب شرب شهرهای مختلف می گردد. این در حالی است که مقدار قابل توجهی از آب تامین شده از طریق وجود نشت و شکستگی در شبکه های فرسوده توزیع آب شهری هدر رفته و منابع مالی و طبیعی فراوانی از دسترس خارج می شود و همچنین منجر به افزایش نارضایتی عمومی از خدمات رسانی شبکه می گردد. از طرفی با به وجود آمدن مشکلات مالی ناشی از محقق نشدن اعتبارات تخصیصی، بودجه مناسبی به جهت نوسازی و بهسازی شبکه های مذکور اختصاص نمی یابد. لذا با اندک بودن اعتبارات و همچنین به منظور جلوگیری از هدر رفت منابع، طبقه بندی لوله ها به لحاظ هدفدار نمودن تعمیرات، اصلاح و نوسازی شبکه های توزیع آب شرب شهری با استفاده از روش های نوین می تواند راهکار بسیار مناسبی در جهت اعمال مدیریت صحیح، کاهش هزینه ها، جلوگیری از هدر رفت منابع و افزایش رضایت مندی عمومی باشد. لذا در این تحقیق با استناد به نظر کارشناسان و به کمک داده ها و آمار موجود، معیارهایی کلی جهت اولویت بندی و دسته بندی لوله ها در مدل های پیشنهادی مورد استفاده قرار گرفت. سپس نتایج تحلیل اطلاعات مذکور توسط مدل خوشه بندی چند شاخصه، منجر به دسته بندی لوله ها در گروه های مختلف از دستورالعمل تعمیرات، اصلاح و نوسازی شد. بنابراین برنامه ای ارائه گردید که شبکه توزیع را از لحاظ اولویت نیاز به تعمیرات و اصلاح معرفی نموده و بهره بردار شناخت کامل و جامعی از شبکه توزیع آب شرب را از این جهت پیدا می نماید. لذا تصمیم گیری راحت تر و به صورت هدفمند و با استناد به داده های محلی انجام خواهد پذیرفت. در این راستا، از روش اولویت بندی و تصمیم گیری خبره چند شاخصه ELECTRE TRI استفاده شده است. در تحقیق حاضر، گزینه همان لوله های شبکه توزیع آب، معیارها شامل شاخص های انتخابی جهت دسته بندی لوله ها و در نهایت دسته ها یا خوشه ها همان محدوده های تعیین شده جهت اولویت بندی مدیریت تعمیرات شبکه می باشند. معیارهای عمر لوله، قطر لوله، طول لوله، نرخ شکستگی، فشار هیدرولیکی و دبی لوله جهت اولویت بندی لوله ها در کلاس های مختلف تعمیر و نگهداری انتخاب شد. همچنین وزن هر معیار و مرز بین دسته ها با توجه به بررسی ادبیات موضوع و تجربه کارشناسان خبره تعیین گردید. محدوده مورد مطالعه، شبکه توزیع آب شرب شهر نودشه در استان کرمانشاه می باشد.

نتایج تحلیل اطلاعات توسط مدل هوشمند خوشه بندی چند شاخصه منجر به دسته بندی لوله ها در گروه های مختلف از دستورالعمل تعمیرات، اصلاح و نوسازی شد. بگروه های دستورالعمل تعمیرات به شکل زیر برای شرایط مربوطه تعریف شد:
1. عدم نیاز به تعمیرات
2. نیاز به بازدید دوره ای
3. نیاز به تعمیرات و اصلاح در دراز مدت
4. نیاز به تعمیرات و اصلاح در کوتاه مدت
5. تعمیرات و اصلاح فوری
بنابراین نهایتاً پلنی آماده شد که شبکه توزیع را از لحاظ اولویت نیاز به تعمیرات و اصلاح معرفی نموده و بهره بردار شناخت کامل و جامعی از شبکه توزیع آب شرب از این جهت دارد. لذا تصمیم گیری راحت تر و به صورت هدفمند و با استناد به داده های محلی انجام پذیرفت. در این سیستم با تعیین مکان و زمان انجام تعمیرات، ضمن جلوگیری از رخداد حوادث و پیش بینی آنها، از اتلاف هزینه ها در زمینه تعمیرات و اصلاحات بدون هدف و برنامه، آلودگی و هدر رفت آب ممانعت به عمل آمده و رضایت مندی عمومی نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
به واسطه برنامه مدیریت ریسک و تعمیرات ارائه شده، موارد ذیل در شبکه توزیع آب شرب مورد بررسی قرار گرفت:
– بررسی چگونگی اولویت بندی و دسته بندی محلات و لوله ها توسط مدل هوشمند دسته بندی خبره چند شاخصه.
– بررسی ازبیلت و اطلاعات شبکه توزیع آب شرب یک شهر به عنوان پایلوت و ارائه برنامه اولویت بندی تعمیرات، اصلاح و نوسازی آن.
– تحلیل چگونگی عملکرد مدل انتخابگر تحت شرایط مختلف.
– بررسی رویکردهای مختلف خوشبینانه، بدبینانه و … در ارائه طرح اولویت بندی و مدیریت شکست و اتفاقات در شبکه
– اعمال مدیریت و تصمیم گیری داده محور و صحیح در شرایط بحران
همچنین اهداف و نتایج حاصل از اجرای طرح عباتند از :
• تهیه پلن اولویت بندی مدیریت ریسک و تعمیرات، اصلاح و نوسازی شبکه توزیع آب شرب.
• ارائه بستری با قابلیت به روز آوری اطلاعات ارائه شده جهت تعیین برنامه مدیریت تعمیرات.
• پیش بینی و جلوگیری از وقوع حوادث
• جلوگیری از اتلاف هزینه¬ها، جلوگیری از آلودگی و هدر رفت آب و افزایش رضایت¬مندی و اعتماد عمومی.
• افزایش ضریب اطمینان آبرسانی در شبکه توزیع آب شرب شهری.
• ارائه و تحلیل برنامه ریزی مدیریت شکست و بحران در شبکه توزیع آب با رویکردهای مختلف.

با ارائه برنامه دقیق تعمیرات، اصلاح و نوسازی، نقاط حساس و بحرانی شبکه شناسایی و برنامه عملیاتی جهت کاهش تلفات و حوادث شبکه ارائه گردیده است.

با ارائه برنامه دقیق تعمیرات، اصلاح و نوسازی، نقاط حساس و بحرانی شبکه شناسایی و برنامه عملیاتی جهت کاهش تلفات و حوادث شبکه ارائه گردیده است. حتی در این مورد با کاهش تعمیرات و قعطی آب در برخی از نواحی شبکه، افزایش رضایتمندی عمومی نیز به دنبال خواهد داشت.

با اخذ اطلاعات فیزیکی شبکه و اجرای مدل تحلیل هیدرولیکی شبکه، برای تمامی شهرها و کانون های جمعیتی قابل اجرا خواهد بود.

با کاهش تلفات و هزینه ها تعمیرات، قیمت تمام شده واحد آب کاهش یافته و موجب صرفه جویی هزینه ها در قبوض آب بها خواهد شد.

استفاده از:
– سیستم های ترنسدیوسر ثبات فشار برای کالیبراسیون مدل هیدرولیکی
– مدل های تحلیل هیدرولیکی پیشرفته مانند WaterGems
– مدل های تصمیم گیری خبره چند شاخصه (MCDM-ELECTRE)

انجام به موقع تعمیرات، کاهش نشت، جلوگیری از ورود آلودگی ها و مخصوصا فاضلاب به داخل شبکه به هنگام رخداد جریان های غیرماندگار (ترنزینت) و مخصوصا مکش منفی

شیرآلات هوشمند. آبگرمکن ایستاده

استفاده از شیرآلات هوشمند در حمام و آشپزخانه . با توجه به هدر رفت آب شرب در حمام و آشپزخانه و باز بودن شیر حمام در حین استحمام و همچنین باز بودن شیرآب در آشپزخانه حین شستن ظرف ، استفاده از شیر هوشمند باعث کاهش هدر رفت آب می شود.
روش دیگر برای کاهش هدررفت آب استفاده از آبگرمکن ایستاده است. برای حمام رفتن معمولا تا آب گرم شود شیرآب باز و آب زیادی هدر می رود درصورتیکه آب گرمکن ایستاده یکبار که روشن می شود تا مدت طولانی آب را گرم نگه می دارد بنابراین مدت کمتری برای گرم شدن آب حمام نیاز است و این مورد از هدررفت آب جلوگیری می کنند.

طرح شیرآلات هوشمند

شیرآلات هوشمند. آبگرمکن ایستاده

استفاده از شیرآلات هوشمند در حمام و آشپزخانه . با توجه به هدر رفت آب شرب در حمام و آشپزخانه و باز بودن شیر حمام در حین استحمام و همچنین باز بودن شیرآب در آشپزخانه حین شستن ظرف ، استفاده از شیر هوشمند باعث کاهش هدر رفت آب می شود.
روش دیگر برای کاهش هدررفت آب استفاده از آبگرمکن ایستاده است. برای حمام رفتن معمولا تا آب گرم شود شیرآب باز و آب زیادی هدر می رود درصورتیکه آب گرمکن ایستاده یکبار که روشن می شود تا مدت طولانی آب را گرم نگه می دارد بنابراین مدت کمتری برای گرم شدن آب حمام نیاز است و این مورد از هدررفت آب جلوگیری می کنند.

طرح شیرآلات هوشمند

طرح دانش آموزی نجات آب "داناب"

تسهیل و تثبیت اقدامات و برنامه های طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی، مستلزم بهره گیری از سرمایه اجتماعی مناسب میان عموم مردم و جوامع بهره بردار محلی است. از جائیکه این مهم از مجموعی از اقدامات برای گروه های مخاطب مختلف تامین و فراهم می گردد در طرح داناب، شرکت آب منطقه ای سمنان با هدف گیری کودکان و نوجوانان به دنبال تامین بخشی از این خواسته رفته است. در طی اجرای این طرح نزدیک به ۳۰ هزار دانش آموزان مقطع متوسطه اول آموزشی در مدارس استان سمنان نسبت به منابع و مصارف آب در استان سمنان و چالش های موجود در این زمینه مورد آموزش قرار گرفتند.

طرح دانش آموزی نجات آب از جمله برنامه های اجرایی تعریف شده در دستورالعمل دوم طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی است که بر روی مخاطب دانش اموزان تمرکز یافته است. تداوم و پویایی، دو شرط لازم برای اثربخشی این طرح محسوب می شود. تداوم، موجب می شود تا علاوه بر آنکه مخاطبان جدیدی که هر ساله تحت پوشش قرار می گیرند، آموزشهای لازم را دریافت نمایند؛ آموخته های مخاطبانی که پیش ازاین آموزشها را دیده اند؛ نیز مورد تثبیت و تعمیق قرار گیرد. پویایی، سبب می شود تا از یکسو، بازخوردهای دریافت شده از جامعه مخاطب در دوره های قبل، موردتوجه قرار گیرد و متناسب با آنها، نقاط قوت و نقاط قابل بهبود، لحاظ شود و از سوی دیگر، موجب می شود تا موضوع برای دست اندرکاران، به ویژه دبیرانی که حلقه واسط و مربیان میانی کار محسوب می شوند؛ تکراری نبوده و انرژی و انگیزه مضاعفی برای پیشبرد آموزش ها، داشته باشند. این امر در طرح سواد آبی استان سمنان، استانی که در طول سالهای اخیر، همواره، در ارزیابیهای ملی، به عنوان استان پیشگام و برگزیده، اعلام گردیده؛ موردتوجه بوده و با هدف گیری موضوعات محوری سواد آبی در هر سال تحصیلی (سازگاری با کم آبی برای سال تحصیلی جاری) بدنبال کارایی بیشینه و حصول نهایت دستاوردها در این زمینه بوده است. خوشبختانه نتایج ارزیابی و ارزشیابی طرح نشان می دهد که داناب سمنان در بخش ارتقای آگاهی، حساسیت و تغییر بینش دانش آموزان موفق عمل کرده است.

با توجه به تمرکز طرح داناب بر آب کشاورزی، در تولیدات محتوایی به موضوع روش های آبیاری و اصلاح الگوی مصرف آب زراعی در فرصت های مختلف پرداخته شده و یکی از سرفصل های آموزشی کارگاه های مربیان و همچنین دانش اموزان به موضوع بهره وری اب اختصاص یافته است.

گرچه نتایج طرح های آموزشی بلندمدت است با اینحال در رفتار کشاورزان روستایی بویژه مخاطبان غیرمستقیم طرح (خانواده های دارای دانش آموز مقطع متوسطه دوم) تغییر بینش بطور محسوسی در این رابطه مشهود می باشد و مخاطبان با درک ارزش ذاتی آب بویژه در اقلیم کم آب و گرم و خشک استان سمنان به دنبال بهبود عملکرد کیمی و کیفی راندمان آب و تولید محصول اقدامات شایان توجهی را انجام داده اند.

دامنه ی زمانی اجرای طرح یک سال تحصیلی (از مهر تا پایان خرداد) و گستره ی فعالیت ان کل مدارس متوسطه اول استان سمنان بوده است. اجرای طرح در قالب همکاری و تبادل تفاهم نامه میان شرکت آب منطقه ای و اداره کل آموزش و پرورش استانی ترتیب داده شده و با برگزاری کارگاه های اموزش مربیان میانی، کار آموزش معلمان در سطح نواحی و سپس انتقال آموزه ها به دانش آموزان کلید خورده است.

مدارس متوسطه اول کل استان سمنان و با جمعیت دانش اموزی در حدود ۳۰ هزار نفر

بهره گیری از ظرفیت تولیدات چندرسانه ای و ابازارهای ارتباطی نوین بر پایه شبکه های اجتماعی بویزه شبکه شاد در ارتباطات با معلمان و دانش اموزان

نظر به اهمیت موضوع الگوی کشت سازگار با اقلیم در استان سمنان، موضوع الگوی کشت یکی از سرفصل های ویژه ی اموزشی در طول طرح بوده است.

طرح دانش آموزی نجات آب "داناب"

تسهیل و تثبیت اقدامات و برنامه های طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی، مستلزم بهره گیری از سرمایه اجتماعی مناسب میان عموم مردم و جوامع بهره بردار محلی است. از جائیکه این مهم از مجموعی از اقدامات برای گروه های مخاطب مختلف تامین و فراهم می گردد در طرح داناب، شرکت آب منطقه ای سمنان با هدف گیری کودکان و نوجوانان به دنبال تامین بخشی از این خواسته رفته است. در طی اجرای این طرح نزدیک به ۳۰ هزار دانش آموزان مقطع متوسطه اول آموزشی در مدارس استان سمنان نسبت به منابع و مصارف آب در استان سمنان و چالش های موجود در این زمینه مورد آموزش قرار گرفتند.

طرح دانش آموزی نجات آب از جمله برنامه های اجرایی تعریف شده در دستورالعمل دوم طرح احیا و تعادل بخشی آب های زیرزمینی است که بر روی مخاطب دانش اموزان تمرکز یافته است. تداوم و پویایی، دو شرط لازم برای اثربخشی این طرح محسوب می شود. تداوم، موجب می شود تا علاوه بر آنکه مخاطبان جدیدی که هر ساله تحت پوشش قرار می گیرند، آموزشهای لازم را دریافت نمایند؛ آموخته های مخاطبانی که پیش ازاین آموزشها را دیده اند؛ نیز مورد تثبیت و تعمیق قرار گیرد. پویایی، سبب می شود تا از یکسو، بازخوردهای دریافت شده از جامعه مخاطب در دوره های قبل، موردتوجه قرار گیرد و متناسب با آنها، نقاط قوت و نقاط قابل بهبود، لحاظ شود و از سوی دیگر، موجب می شود تا موضوع برای دست اندرکاران، به ویژه دبیرانی که حلقه واسط و مربیان میانی کار محسوب می شوند؛ تکراری نبوده و انرژی و انگیزه مضاعفی برای پیشبرد آموزش ها، داشته باشند. این امر در طرح سواد آبی استان سمنان، استانی که در طول سالهای اخیر، همواره، در ارزیابیهای ملی، به عنوان استان پیشگام و برگزیده، اعلام گردیده؛ موردتوجه بوده و با هدف گیری موضوعات محوری سواد آبی در هر سال تحصیلی (سازگاری با کم آبی برای سال تحصیلی جاری) بدنبال کارایی بیشینه و حصول نهایت دستاوردها در این زمینه بوده است. خوشبختانه نتایج ارزیابی و ارزشیابی طرح نشان می دهد که داناب سمنان در بخش ارتقای آگاهی، حساسیت و تغییر بینش دانش آموزان موفق عمل کرده است.

با توجه به تمرکز طرح داناب بر آب کشاورزی، در تولیدات محتوایی به موضوع روش های آبیاری و اصلاح الگوی مصرف آب زراعی در فرصت های مختلف پرداخته شده و یکی از سرفصل های آموزشی کارگاه های مربیان و همچنین دانش اموزان به موضوع بهره وری اب اختصاص یافته است.

گرچه نتایج طرح های آموزشی بلندمدت است با اینحال در رفتار کشاورزان روستایی بویژه مخاطبان غیرمستقیم طرح (خانواده های دارای دانش آموز مقطع متوسطه دوم) تغییر بینش بطور محسوسی در این رابطه مشهود می باشد و مخاطبان با درک ارزش ذاتی آب بویژه در اقلیم کم آب و گرم و خشک استان سمنان به دنبال بهبود عملکرد کیمی و کیفی راندمان آب و تولید محصول اقدامات شایان توجهی را انجام داده اند.

دامنه ی زمانی اجرای طرح یک سال تحصیلی (از مهر تا پایان خرداد) و گستره ی فعالیت ان کل مدارس متوسطه اول استان سمنان بوده است. اجرای طرح در قالب همکاری و تبادل تفاهم نامه میان شرکت آب منطقه ای و اداره کل آموزش و پرورش استانی ترتیب داده شده و با برگزاری کارگاه های اموزش مربیان میانی، کار آموزش معلمان در سطح نواحی و سپس انتقال آموزه ها به دانش آموزان کلید خورده است.

مدارس متوسطه اول کل استان سمنان و با جمعیت دانش اموزی در حدود ۳۰ هزار نفر

بهره گیری از ظرفیت تولیدات چندرسانه ای و ابازارهای ارتباطی نوین بر پایه شبکه های اجتماعی بویزه شبکه شاد در ارتباطات با معلمان و دانش اموزان

نظر به اهمیت موضوع الگوی کشت سازگار با اقلیم در استان سمنان، موضوع الگوی کشت یکی از سرفصل های ویژه ی اموزشی در طول طرح بوده است.

بهینه‌سازی مصرف آب در صنعت با استفاده از شیرهای نیدل و شیرهای کاهنده فشار هوشمند

مشکل پیشین:
در بسیاری از واحدهای صنعتی و خدماتی (مانند صنایع فولاد، پتروشیمی، نیروگاه‌ها و سیستم‌های خنک‌کننده)، مصرف آب به دلیل استفاده از شیرهای سنتی با دبی و فشار ثابت، بسیار بالا و غیربهینه بود. این شیرها قادر به تنظیم دقیق جریان و فشار آب متناسب با نیاز واقعی فرآیند نبودند و موجب هدررفت آب و افزایش هزینه‌های عملیاتی می‌شدند.

راهکار اجراشده:
با همکاری مهندسان مکانیک سیالات و شرکت‌های سازنده شیرهای صنعتی، طرح جایگزینی شیرهای قدیمی با شیرهای نیدل (سوزنی) و شیرهای کاهنده فشار هوشمند در خطوط آبرسانی صنعتی اجرا شد.

شیرهای نیدل: به دلیل طراحی دقیق و مکانیزم حرکت خطی، امکان کنترل بسیار ظریف دبی جریان آب را فراهم می‌کنند و برای فرآیندهایی که نیاز به تنظیم دقیق جریان دارند (مانند سیستم‌های خنک‌کاری یا شستشوی صنعتی) مناسب هستند.

شیرهای کاهنده فشار هوشمند: این شیرها به صورت خودکار فشار آب ورودی به سیستم را کاهش داده و از ایجاد فشار اضافی (که منجر به نشت یا مصرف بی‌رویه می‌شود) جلوگیری می‌کنند.

نتایج بهدستآمده:

کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب در بخش خنک‌کاری یک کارخانه فولاد.

کاهش ۲۵ درصدی هزینه‌های انرژی مرتبط با پمپاژ آب به دلیل حذف فشارهای اضافی.

افزایش عمر تجهیزات به دلیل کاهش استرس مکانیکی ناشی از فشارهای غیرضروری.

هدف طرح:
این طرح با هدف کاهش مصرف آب و انرژی در صنایع از طریق نصب شیرهای پیشرفته مکانیک سیالات طراحی شده است. شیرهای نیدل و کاهنده فشار هوشمند، با بهینه‌سازی پارامترهای جریان (دبی، فشار، سرعت)، مصرف آب را بدون اختلال در فرآیندهای صنعتی مدیریت می‌کنند.

مکانیزم عملکرد:

شیر نیدل (Needle Valve):

با استفاده از یک سوزن مخروطی که به آرامی در مسیر جریان حرکت می‌کند، سطح مقطع عبور آب را به‌صورت دقیق تنظیم می‌نماید.

مناسب برای سیستم‌های با دبی پایین و نیاز به کنترل دقیق (مثلاً در آزمایشگاه‌های صنعتی یا خطوط تزریق مواد شیمیایی).

شیر کاهنده فشار هوشمند (Pressure Reducing Valve):

مجهز به سنسورهای فشار و سیستم کنترل خودکار است.

فشار آب ورودی را به صورت پیوسته اندازه‌گیری کرده و با تنظیم دیافراگم داخلی، فشار خروجی را در حد استاندارد حفظ می‌کند.

از تحمیل فشار اضافی به لوله‌کشی و اتصالات جلوگیری می‌کند.

قابلیت تعمیم به سایر صنایع:

صنایع غذایی: تنظیم دقیق آب در خطوط شستشوی مواد اولیه.

صنایع نساجی: کنترل فشار آب در سیستم‌های رنگرزی.

خدمات شهری: مدیریت فشار آب در شبکه‌های توزیع شهری و جلوگیری از نشت.

اقدامات اجراشده:

نصب شیرهای نیدل (سوزنی) پیشرفته:

استفاده از شیرهای با طراحی دقیق مکانیکی برای کنترل جریان خطی آب در فرآیندهای صنعتی (مانند خنک‌کاری، شستشو، یا تزریق مواد).

قابلیت تنظیم دبی آب تا دقت ۰.۱ لیتر بر دقیقه، جلوگیری از مصرف اضافی در عملیات‌های غیرضروری.

استفاده از شیرهای کاهنده فشار هوشمند:

بهره‌گیری از سنسورهای فشار و سیستم‌های کنترل خودکار (PLC) برای کاهش فشار آب ورودی به میزان مورد نیاز فرآیند.

حذف فشارهای اضافی که منجر به نشت یا هدررفت آب در خطوط لوله می‌شود.

اتصال شیرها به سیستم‌های IoT:

مانیتورینگ لحظه‌ای مصرف آب و فشار خطوط از طریق پلتفرم‌های دیجیتال.

ارسال هشدارهای خودکار در صورت شناسایی ناهنجاری در مصرف (مانند نشتی یا افزایش ناگهانی دبی).

نتایج:

کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی مصرف آب در فرآیندهای صنعتی.

افزایش بهره‌وری انرژی به دلیل کاهش نیاز به پمپاژ آب با فشار بالا.

اقدامات اجراشده:

طراحی حلقه بسته خنک‌کاری:

بازچرخانی آب خنک‌کننده در سیستم‌های صنعتی (مانند برج‌های خنک‌کننده) با نصب فیلترهای مکانیکی و شیمیایی برای حذف ذرات و آلاینده‌ها.

استفاده از شیرهای نیدل برای تنظیم جریان آب در مسیر بازچرخانی و جلوگیری از اتلاف.

استفاده از آب خاکستری تصفیه‌شده:

بازگرداندن آب مصرفی در فرآیندهای غیرحساس (مانند شستشوی اولیه) به چرخه تولید پس از تصفیه سطحی.

نتایج:

کاهش ۵۰ درصدی نیاز به آب شیرین در سیستم‌های خنک‌کاری.

افزایش عمر مفید تجهیزات به دلیل کاهش رسوب‌گیری ناشی از آب بازچرخانی شده.

اقدامات اجراشده:

ایجاد سیستم تصفیه پساب در محل:

نصب واحدهای اولترافیلتراسیون (UF) و اسمز معکوس (RO) برای تصفیه پساب صنعتی.

استفاده از پساب تصفیه‌شده برای آبیاری فضای سبز کارخانه یا شستشوی سطوح غیرحساس.

طراحی شبکه لوله‌کشی دوگانه:

جداسازی خطوط آب شیرین و پساب تصفیه‌شده برای جلوگیری از اختلاط.

بهره‌گیری از شیرهای کاهنده فشار هوشمند برای مدیریت فشار در خطوط پساب.

نتایج:

کاهش ۶۰ درصدی وابستگی به منابع آب شیرین برای مصارف غیرشرب.

تامین ۱۰۰ درصدی آب مورد نیاز فضای سبز کارخانه از پساب بازیافتی.

اقدامات اجراشده:

استحصال آب از رطوبت هوا:

نصب سیستم‌های ژنراتور آب اتمسفری (AWG) در مناطق خشک (مانند یزد) برای تولید آب از رطوبت هوا.

استفاده از این آب در فرآیندهای غیرحساس (مانند تمیزکاری یا رطوبت‌سازی).

استفاده از آب‌های نامتعارف (شور یا لب‌شور):

بهره‌گیری از شیرهای نیدل ضدخوردگی در خطوط انتقال آب شور برای فرآیندهای خاص (مانند خنک‌کاری).

نتایج:

تولید ۱۰۰۰ لیتر آب روزانه از هر دستگاه AWG در مناطق نیمه‌خشک.

کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی با جایگزینی آب‌های نامتعارف در مصارف صنعتی.

اقدامات اجراشده:

اجرای سیستم تصفیه چندمرحله‌ای:

ترکیب فیلتراسیون غشایی، UV ضدعفونی‌کننده و اکسیژن‌رسانی پیشرفته برای ارتقای کیفیت پساب.

استفاده از شیرهای نیدل استیل ضدزنگ در خطوط انتقال آب تصفیه‌شده.

انجام آزمایش‌های ماهانه مطابق استاندارد ۱۰۵۳ ایران:

اندازه گیری پارامترهای TDS، BOD، COD و فلزات سنگین برای اطمینان از کیفیت آب.

نتایج:

دستیابی به آب با کیفیت استاندارد شرب (ISIRI 1053) در ۸۵ درصد از پساب تصفیه‌شده.

امکان استفاده از این آب در مصارف حساس (مانند دیگ‌های بخار یا خطوط تولید مواد غذایی).

اقدامات اجراشده:

نصب سیستم‌های پایش لحظه‌ای:

استفاده از سنسورهای سنجش کیفیت آب (pH، کلر، اکسیژن محلول) در خروجی پساب.

اتصال داده‌ها به سامانه‌های نظارتی سازمان محیط زیست.

مدیریت پسماندهای شیمیایی:

جداسازی فاضلاب‌های شیمیایی از فاضلاب معمولی و تصفیه آن در واحدهای مجزا.

استفاده از شیرهای نیدل با پوشش PTFE برای جلوگیری از نشت مواد شیمیایی.

کاهش ردپای کربنی:

بهینه‌سازی مصرف انرژی در پمپاژ آب با کاهش فشار عملیاتی (به کمک شیرهای کاهنده فشار).

نتایج:

کاهش ۹۰ درصدی آلاینده‌های خروجی به محیط زیست.

دریافت گواهی ISO 14001 برای مدیریت زیست‌محیطی.

دستگاه هوشمند ضدعفونی کننده آب با پرتو فرابنفش

بر اساس اطلاعات موجود در مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۹۷و یا ۱۳۹۸، ۶۵ میلیون راس دام سبک، ۸/۴ میلیون راس دام سنگین، ۹۸ میلیون قطعه مرغ تخم گذار در ۱۷۵۰ سالن مرغداری، و ۱۱۰۰ میلیون قطعه مرغ گوشتی در ۴۷۰۰۰ سالن مرغداری است. یکی از مهمترین فاکتورها در بازدهی بهینه این صنایع، آب سالم است. بخش عظیمی از این آب که در صنایع دامداری و پرورش طیور مورد استفاده قرار می گیرد بصورت استهصال از آب چاه و قنات است که تضمین سلامت آن در از نظر آلودگی های میکروبی یکی از مهمترین چالش های این بخش بوده که در مورد حدود ۱۳۰۰۰ مزارع پرورش آبزیان (ماهی های سردآبی، گرمابی و میگو) اهمیت بیشتری پیدا می کند. این اهمیت در مورد بیماری های زئونوز نیز دو چندان می شود. امکان پایش دائمی این آب از نظر بار میکروبی به منظور پیشگیری از بیماری های منتقله از آب قابل انجام نبوده و استفاده مرتب و منطقی از سیستم کلرزنی نیز در این بخش رایج نیست. از طرفی فیلتراسیون آب توجیه اقتصادی ندارد. هدف از این ایده حذف مشکلات آلودگی های میکروبی (انگلی، قارچی، باکتریایی و ویروسی) از صنعت دامداری و طیور و آبزیان کشور است که قرار است با استفاده از پرتو فرا بنفش صورت گیرد.
یکی از مشکلات در مزارع پرورش دام های بزرگ و کوچک، بخصوص سالن های پرورش طیور و بویژه مزارع پرورش ماهی، بیماری هایی است که توسط میکروبهای موجود در آب اهم از عوامل قارچی، انگلی، باکتریایی و یا ویروسی برای آنها ایجاد می شود. بخشی از این میکروب ها به شکل های مختلفی وارد منابع آب مورد استفاده این صنایع شده و با توجه به اینکه سیستم ضدعفونی برای این صنایع پیشبینی نشده و یا از سیستم های کلرزنی دستی استفاده شده که غالبا دارای کلر باقی مانده صفر بوده و یا امکان استفاده از کلر گاهی امکان پذیر نبوده (مانند پرورش ماهی)، خسارت اقتصادی به صورت بیماری و یا مرگ و میر دسته جمعی برای این صنایع ایجاد می کند. این آب ها توسط آب های چاه، قنات و یا استخر تامین می شود که استعداد آب به آلودگی را افزایش می دهد. گلوگاه میکروب کشی آب به آلودگی های احتمالی در لحظه مصرف بوده و هدف از این اختراع تولید به لحظه آب سالم از نظر میکروبی برای این صنایع است. این دستگاه مرتبط با رفع نقص آلودگی های میکروبی آب در مقیاس بالا برای کاربرد در دامپروری، پرورش طیور و مزارع پرورش ماهی برای جلوگیری از بیماری های منتقله از آب می باشد که می تواند به وسیله انگل ها، قارچ ها، باکتری ها و یا ویروس ها ایجاد شود.
در این دستگاه از یک ستون استیل ضد زنگ استفاده شده که لامپ تولید کننده فرا بنفش درون آن قرار گرفته که خود لامپ نیز درون یک لوله کوارتز قرار می گیرد تا حایل آب و لامپ شود. ستون بر روی یک بستر فایبرگلس با اتصالات محکم قرار می گیرد. آب از محل ورودی به ستون وارد شده و پس از مجاورت چندثانیه ای با نور، از سمت دیگر ستون خارج می شود. همین مقدار نور برای کشته شدن میکروب های مد نظر کافیست. در ورودی ستون یک رله آب قرار می گیرد تا در صورت قطع آب مصرفی یا نبود آب، به منظور صرفه جویی در مصرف انرژی و افزایش طول عمر لامپ، آنرا از مدار خارج نماید.
این ستون دارای ۴ سنسور تشخیصی دما، دبی و کدورت آب و همچنین سنسور میزان نور فرا بنفش است که اطلاعات خروجی آنها توسط یک ریز پردازشگر محاسبه و درصد عملکرد مناسب دستگاه را در یک نمایشگر کوچک نشان می دهد. سنسور تشخیص نور فرا بنفش علاوه بر نشان دادن روشن یا خاموش بودن لامپ، میزان نوری که به سنسور می رسد را نیز نشان می دهد. این میزان نور عملکرد صحیح لامپ را نشان می دهد. چرا که در صورت کاهش عدد مربوطه، می تواتد دلیلی بر کاهش عمر لامپ و یا کدورت آب باشد. در صورت کدورت دائمی آب استفاده از یک فیلتر قبل از ورودی توصیه می شود.
مطالعات زیادی از اثر میکروبکشی نور فرا بنفش بر میکروبها وجود دارد. ولیکن برای عملکرد این ستون از چند نوع باکتری از جمله اشرشیا کلی، سالمونلا (یکی از مهمترین منابع آلوده کننده آب بخوص برای طیور و آبزیان)، شیگلا و قارچ و مخمر استفاده خواهد شد. بدین نحوه که این باکتری ها و قارچها به مقدار مناسبی از یک آب سالم افزوده شده و از ستون با لامپ خاموش عبور داده شد. همین آب نیز در مرحله بعدی از ستون با لامپ روشن عبور خواهد کرد که نتایج حاصل از کشت این باکتری برروی محیطهای کشت اختصاصی آنها بررسی خواهد شد تا عملکرد میکروبکشی ستون بررسی شود. اگرچه این نور برای چشم و پوست انشان به شدت مضر است اما مقالات مختلفی نیز به تحقیقاتی اشاره دارند که هیچگونه محصول شیمیایی مضر توسط لامپ فرا بنفش در آب ایجاد نمی شود. ولیکن ارزیابی کیفیت سلامت آب از نظر ایجاد رادیکال های آزاد توسط سنجش کیت رادیکال مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
با بکارگیری یک دیمر در مدار برق آن با عدم مصرف آب سیستم را از مدار خارج کرده تا از استهلاک اضافه دستگاه بکاهد. همچنین بخشی از مشکلات دستگاه های موجود اینست که در اثر گرم شدن لامپ فرا بنفش، و در اثر این گرما برروی لوله کوارتز در طی زمان رسوب کربنات کلسیم ایجاد می شود که به مرور این رسوب مانع از نفوذ نور فرا بنفش به آب می شود که در دستگاه ما به منظور حل این مشکل از نانوروکش سیلیکا استفاده می شود. این نانوروکش خاصیت ضد آب (هیدروفوبی) داشته و مانع از تشکیل رسوب بر روی لوله کوارتز (ذاتا دارای بار منفی بوده که مستعد جذب رسوبات و املاح است) خواهد شد. نیز از ویژگی های دیگر این محصول بکاربری یک فیلتر الکترومغناطیس قبل از ستون است که با جذب آلاینده های فلزی و املاح می تواند مانع از رسوب آنها در ستون و افزایش بهروری ستون طی زمان گردد. همچنین بکارگیری لوله استیل 314L علاوه بر ایجاد خواص ضد زنگی و ضد خورندگی در برابر محیط های اسیدی (در برابر اسید سولفوریک، هیدروکلریک، استیک، فرمیک و تارتاریک)، نسبت به غلظت کلر و محیط های کلریدی تا ۱۰۰۰ میلی گرم بر میلی لیتر در دمای اتاق مقاوم است.
نور فرا بنفش دارای طیف ۱۰۰ تا ۴۰۰ نانومتر است. لامپ های موجود در بازار سه طیف طول موج را تولید می کنند که عبارتند از ۳۵۶ نانومتر (UV-A)، ۳۰۷ نانومتر، و ۲۵۴ نانومتر (UV-C) (2). طول موج ۲۵۴ نانومتر قادر است باکتری هایی مانند Escherichia coli O157:H7, Salmonella enterica serovar Typhimurium, and Listeria monocytogenes را غیر فعال نماید. همچنین نور فرا بنفش می تواند قطرات هوایی حاوی ویروس، باکتری و قارچ را غیر فعال نماید (۳). در مطالعه آقای Timmermann و همکارانش به غیر فعال شدن باکتری ها توسط نور یووی اشاره شده و فقط به نحوه صحیح کاربری آن هشدار داده شده است. در مطالعه آقای Wallace به بررسی اثر نور فرا بنفش بر غیرفعال سازی استافیلوکوک آرئوس مقاوم به متی سیلین، اسپورهای کلستریدیوم و نوروویروس پرداخته شده است. اثرات ضد قارچ نور فرا بنفش علیه Candida auris مقاوم به درمان تایید شده است. از نور فرا بنفش می توان به منظور ایجاد یک وسیله پرتابل برای ضد عفونی آب استفاده کرد که مفید ترین طول موج برای این منظور را ۲۵۴ تا ۲۶۰ نانومتر ذکر شده است. همچنین اثرات غیرفعال نمودن آن را بروی قارچ ها، ویروس ها و کیست ها نیز دیده شده است. تاثیر نور یووی در اکسیداسیون پروتئین ها و لیپیدهای موجود در ارگان های زنده اثبات شده است (۸).
همچنین تاثیر ضد ویروسی نور فرا بنفش از جمله سارس نیز در ضد عفونی آب تایید شده است. از نور فرا بنفش برای ضد عفونی سطوح استفاده شده است. در اختراع با کد US20070099154A1 روشی برای ضدعفونی وسایل دندانپزشکی آلوده با استفاده از نور فرا بنفش تعبیه نموده است. در اختراع با کد US9474811B2 روشی برای ضدعفونی عفونت های چشمی با استفاده از نور فرا بنفش تعبیه نموده است. در اختراع با کد US20110215261A1 روشی برای ضدعفونی سطوح با استفاده از نور فرا بنفش تعبیه نموده است و حتی اختراعی برای ضدعفونی داخل خودرو در سایت WIPO ثبت شده است. در یک اختراع با کدUS20150307368A1 یک ظرف کوچک قابل حمل برای مصرف آب قابل شرب از منابع آلوده با استفاده از نور فرا بنفش تعبیه نموده است .
دستگاهی به همین منظور ثبت اختراع شده است که این سیستم در آن تعبیه شده است. اما دارای فقط یک لامپ بوده که هیچ عملکردی از صحت کار را نشان نمی دهد. یعنی اگر به هر دلیلی لامپ خاموش شود یا کیفیت آن افت کند و یا حتی در کیفیت آب خللی مانند کدورت ایجاد شود، دستگاه قادر به گزارش نیست . نوع سی با طول موج ۲۵۴ نانومتر قادر است میکروب ها را از طریق تداخل در اتصالات بازهای تیمین از بین ببرد و به شکل های مختلف از این خاصیت در حیطه ای گروه های شغلی مختلف و بویژه بهداشتی درمانی استفاده می شود. بکارگیری لامپ های تششع کننده این نور در هود های میکروب شناسی و سطوح امکانی مانند بخش های میکروبشناسی و بیمارستانی مورد استفاده است.

کمک به ارتقاء بهداشت با حذف احتمالی میکروب های منتقله در سیستم های آبیاری صنایع پرورش طیور و دامداری ها و استخرهای پرورش ماهی و آبزیان و همچنین کمک به حذف آلودگی های احتمالی میکروب های آب در استخرهای شنا و سالن های پرورش قارچ. همچنین ضد عفونی پسماندهای کارخانه های لبنیات، قند و کلیه کارخانه های تولید کننده پسماند آبی که مستلزم دریافت تاییدیه میکروبی از سازمان محیط زیست می باشند.

در اغلب موارد، آب مورد استفاده در صنایع دامپروری، طیور و آبزیان، بدون فرایند گندزدایی وارد چرخه مصرف می شود. نشت عوامل میکروبی در آب به هر علتی بخصوص در منابع آبی باز، اجتناب ناپذیر بوده و که این امر می تواند سبب بروز بیماری های منتقله از آب و بروز تلفات گسترده در دام و طیور و حتی آبزیان شود. استفاده از کلر دارای محدودیت های خاص است و از طرفی عوامل بیماری زایی مانند کریپتوسپوریدیوم و ژیاردیا لامبلیا حتی به عوامل گندزای کلر نیز مقاوم می باشند.

با برخورد پرتوهای پر انرژی فرا بنفش به ماده ژنتیکی میکروب ها باعث ایجاد اختلالات ساختاری شده که منجر به عدم توانایی برای تکثیر و عملکرد لازم آنها می گردد. این روش برای نابودی میکروبها و ضد عفونی کردن مواد، کاملاَ سازگار با محیط زیست بوده و بعنوان یک فناوری سازگار با محیط زیست بشر شناخته شده است. عمل ضدعفونی با استفاده از پرتو فرا بنفش سریع بوده و به طور مؤثری آلودگی های میکروبی را بدون اضافه نمودن چیزی به آب از بین می برد. برخلاف کلر که در حین عمل گندزدایی ترکیبات خطرناکی تولید می کند، پرتو فرا بنفش هیچ گونه ترکیبات باقیمانده ای ایجاد نمی کند. همچنین بر خلاف عملیات کلرزنی و تزریق گاز اوزن، نیاز به تانک های خارجی نبوده و ترکیبات شیمیایی مخاطره آمیزی جهت حمل وجود ندارد.

دستگاه دارای یک ستون استیل ضدزنگ بوده که آب از درون آن عبور می نماید. در مرکز این ستون یک لامپ فرا بنفش قرار داردکه توسط یک لوله کوارتز با آب حایل است. با عبور آب از داخل ستون، طی چند ثانیه در معرض قرار گیری با پرتو فرا بنفش، کلیه میکروب های موجود در آن نابود و وارد چرخه مصرف می شود.
این تجهیز به سادگی قابل استفاده بوده و برای کاربرد و نگهداری، نیاز به پایش خاصی ندارد و تمامی بخشهای آن مکانیزه شده است. در صورت عدم عبور جریان آب، به منظور افزایش طول عمر لامپ، توسط رله قطع کن، لامپ خاموش می شود و بالعکس. جهت پایش و اطمینان عملکرد صحیح ستون با شاخص درجه کیفیت آّب (بر حسب درصد) بروی نماشگر نشان داده می شود. این شاخص اطلاعات خود را از ۴ سنسور دما، کدورت، دبی آب و شدت پرتو فرا بنفش می گیرد. همچنین عملکرد دستگاه از طریق سیستم پیامکی و اینترنتی (گوشی های هوشمند) برای کاربر از راه دور قابل کنترل است. همچنین با ایجاد یک لایه ضد آب بر روی لوله کوارتز، ایجاد رسوبات و املاح آب بر روی آن بشدت کاهش یافته است که این امر موجب افزایش عملکرد آن طی زمان است.

تا حدود زیادی می تواند سبب لود میکروبی آن شود. استفاده از روکش نانو می تواند مانع از رسوب گیری لوله کوارتز دستگاه شود.

این دستگاه قادر است طی زمانی که آب در مجاورت پرتو فرا بنفش قرار می گیرد بطور کامل آن را ضد عفونی نماید. این خاصیت برروی باکتری های رایج عفونت زا در انسان و حیوان با غلظت های بالا (تا ۱۰۷باکتری بر میلی لیتر) ارزیابی شده است. نتایج نشان داد تعداد باکتری ها در مجاورت یک ثانیه ای با نور دستگاه تا به طور متوسط تا ۱۰۰۰۰ برابر کاهش می یابد. تعداد باکتریها از جمله اشریشیا کلی، سودوموناس آئروژینوزا و انتروکوکوس فکالیس از مقادیر اولیه در ثانیه سوم به صفر رسید. این مقادیر برای باکتری های مقاوم‌تر استافیلوکوکوس آرئوس و سالمونلا تیفی‌موریوم به ترتیب ۵ و ۱۰ ثانیه بود. این دستگاه قادر است با دبی ۱۲۰ لیتر در دقیقه تعداد این باکتری ها را ۱۰۰۰۰ برابر کاهش دهد و با دبی ۳۶ لیتر در دقیقه ۱۰۰% باکتری های ذکرشده را از بین ببرد.

این طرح در چندین واحد تولیدی مرغ انجام شده و نتایج قابل ملاحظه ای بدست آمده است. همچنین مطالعه آزمایشگاهی آن در ۲۵ مین کنگره بین المللی میکروبشناسی ایران به شکل مقاله ارائه شده است.

کاهش بار بیماری ها، کمک به اقتصاد تولیدکنندگان پرورش طیور و سلامت گله طیور ماحصل این طرح است که خود با کاهش بار بیماری ها و کاهش مصرف آنتی بیوتیک در سلامت انسان نیز موثر است.

این دستگاه در مقابل نمونه های موجود در بازار دارای ویژگی های زیر می باشد:
• مقاوم در برابر زنگ زدگی و خوردگی
• کاربرپسندی دستگاه (اتومایزه شدن بدون نیاز به روشن و خاموش شدن)
• کاهش رسوب‌گیری لوله کوارتز به کمک فناوری نانو
• پایش دستگاه از طریق سنسورهای دما، یووی، کدورت، و دبی آب
• دارای صفحه نمایش به منظور کنترل و نظارت بر عملکرد دستگاه
• دارای ایندکس شاخص کیفیت آب در خروجی آب
• امکان گزارشگیری دستگاه به وسیله تلفن همراه
• کنترل دستگاه به وسیله تلفن همراه (از راه دور)
• تولید ایران

روش گندزدایی با پرتو فرابنفش از تکنیک های ایمن می باشد. رادیکالهای احتمالی تولید شده در آب در حد میلی ثانیه در آب خنثی شده و اثر سویی بر آب ندارد.