شرب و بهداشت
بازی شانسی کاغذی
اینجانب سرباز نخبه شرکت آب این ایده برای آموزش مفاهیم صرفه جویی آب در مدارس توسعه داده ام
این بازی از بازی های قدیمی می باشد که با نام فالگیری معروف بوده است از این بازی برای انتقال مفاهیم مصرف بهینه آب استفاده شده است.
این بازی فعلا با فهاهیم چرخه آب شروع شده و مفاهیم ادوات کاهنده قابل اضافه شدن می باشد.
برای مفاهیم آب خاکستری قابل کاربرد است مفاهیم نحوه کار تصفیه خانه آب و تصفیه خانه فاضلاب قابل ساختن است.
۹۸۵۲۵۲۰۷۷۷
۲۲۰
کشاورزی
بهره مندی مجدد از آب مورد استفاده در سینک آشپزخانه
ما سال ها پیش در منزل اجاره ای ساکن بودیم. همسرم آب سینک ظرفشویی رو با اتصالات لوله از زیرزمین، به ورودی باغچه حیاط خونه متصل کرده بود. وقتی ظرف میشستم یا مثلا دست میشستم یا وضو میگرفتم تو آشپزخونه، آب از زیرزمین با لوله ها وارد باغچه میشد. ما داخل باغچه درخت میوه داشتیم. صیفی جات هم کاشته بودم. عین فلفل و بادمجون و گوجه و خیار. هم از آب استفاده مجدد میشد و درخت ها آبیاری میشدن. و به نحومطلبوبی استفاده مجدد داشتیم از آب. هم خیلی کم پیش میومد باغچه رو آب بدم. چون همیشه خاکش مرطوب بود. هم محصولات کشاورزی خوبی داشت هم سرسبز بود همیشه
استفاده مجدد از آبی که در سینک ظرفشویی منزل دور ریخته میشود
۹۹۴۹۰۵۸۷۸۱
۲۲۱
صنعت و خدمات
سیستم سیکل بسته عمل آوری بتن با آب داغ تحت فشار
این سیستم با ترکیب فناوری مدار بسته، کنترل هوشمند و بازیافت منابع، نه تنها مصرف آب را به شدت کاهش میدهد، بلکه با بهبود کیفی و سرعت بخشیدن به عملیات ساخت، تحولی در صنعت بتن ایجاد میکند. اگرچه هزینه راهاندازی آن بالا است، اما برای پروژههای بزرگ، بازگشت سرمایه از طریق صرفهجوییهای بلندمدت تضمین شده است.
عمل آوری(Curing) یکی از مراحل اساسی در تهیه بتن با کیفیت مطلوب می باشد . در پروسه عمل آوری بتن در طول مراحل اولیه سخت شدن در محیط اشباع و یا در حد الامکان نزدیک به اشباع نگهداری شود و این نگهداری تا آنجا ادامه می یابد که فضاهای موجود در خمیر سیمان تازه که در ابتدا از آب اشباع می باشند، به مقدار کافی توسط فرآورده های ناشی از فعل و انفعالات هیدراتاسیون سیمان پر شوند. تجربه نشان داده است که معموً لا دمای بالاتر مخلو ط بتن در مرحله بتن ریزی و یا محیط پیرامونی مقطع بتنی پس از بتن ریزی حصول مقاومت اولیه بتن را در زمانهای کوتاه تری میسر خواهد ساخت. از آنجایی که افزایش دمای بتن در مرحله عمل آوری ، سبب تسریع در روند رشد و کسب مقاومت زودرس آن می شود می توان با عمل آوری بتن با آبداغ و حفظ رطوبت بتن، سبب افزایش مقاومت زودرس آن شد.
۱. صرفهجویی ۱۸۰ هزار لیتری آب:
o با حذف روش معمول بخاردهی سیستم باز، با بازیافت مداوم آب در مدار بسته، مصرف آب تا ۹۵٪ کاهش مییابد.
۲. تسریع رشد مقاومت بتن:
o گرمای کنترلشده، هیدراتاسیون بتن را تا ۳ برابر سریعتر میکند.
o ۷۰ درصد مقاومت ۲۸ روزه در کمتر از ۲۴ ساعت کسب میشود.
۳. بهبود کیفیت بتن:
o توزیع یکنواخت دما از بروز تنشهای حرارتی در بتن جلوگیری میکند.
۴. کاهش هزینهها:
o صرفهجویی در آب، انرژی و نیروی انسانی.
o افزایش طول عمر قالبهای تولید و اجزاء خطوط تولید
۵. دوستدار محیط زیست:
o کاهش مصرف آب و انرژی.
۰۹۴۲۸۹۴۸۷۲
۲۲۲
کشاورزی
جلوگیری از تبخیر آب های استخر های سرباز کشاورزی با استفاده از محلول های ضد تبخیر بر پایه الکل های زنجیره بلند
تبخیر آب یکی از مسائلی بود که همیشه ذهن مرا درگیر خود کرده بود با توجه به اینکه پدرم کشاورز می باشند یک بار به صورت آزمایشی با استفاده از الکل های زنجیره بلند نظیر هگزادکانول و اکتادکانول و سورفکتانت غیر یونی با مطالعه و تحقیق یک محلول ضد تبخیر تهیه کردم البته از مقالات موجود نیز کمک و ایده گرفتم.
محلول ضد تبخیری که ما تهیه کردیم بر اساس الکل های زنجیره بلند نظیر هگزادکانولC₁₆H₃₄O) و اکتادکانول C₁₈H₃₈Oو سورفکتانت غیر یونی ( Brij یا Tween) می باشد.این ترکیبات با ایجاد یک لایهی تکمولکولی روی سطح آب، مانعی برای تبخیر ایجاد میکنند.
فرمول ساده محلول ضد تبخیر
مواد مورد نیاز:
هگزادکانول (C₁₆H₃₄O): ۵۰ گرم
اکتادکانول (C₁₈H₃₈O): ۵۰ گرم
سورفکتانت غیر یونی (مانند Tween 20 یا Brij): ۵ گرم
آب مقطر: ۱ لیتر
روش تهیه:
۱. الکلها را در یک ظرف مقاوم به حرارت قرار میدهیم.
۲. ظرف را به آرامی گرم می کنیم تا الکلها ذوب شوند (دمای ذوب حدود ۴۹–۵۹ درجه سانتیگراد).
۳. سورفکتانت را به الکلهای ذوبشده اضافه کرده و مخلوط می کنیم.
۴. آب مقطر را به آرامی به مخلوط اضافه می کنیم و همزمان هم می زنیم تا یک امولسیون یکنواخت تشکیل شود.
۵. محلول بایددر یک بطری اسپری یا مخزن نگهداری شود.
💧 روش استفاده
محلول را بهصورت یکنواخت روی سطح استخر با استفاده از سمپاش اسپری می کنیم.
برای پوشش کامل، حدود ۲ گرم از محلول برای هر متر مربع سطح آب محلول نیاز داریم.
عوامل مؤثر بر عملکرد:
۱. باد و آشفتگی سطح آب: باد شدید یا جریان آب، لایه نازک مولکولی را برهم میزند و اثر کاهش تبخیر را کم میکند. در این شرایط نیاز به تکرار استفاده هر ۲ تا ۵ روز از اینمحلول می شود.
۲. میزان تکرار استفاده: این مواد باید هر چند روز یکبار تجدید شوند، چون بهمرور با نور و اکسیژن تجزیه میشوند.
۳. درصد خلوص و کیفیت الکل چرب: خلوص پایینتر یا استفاده از ترکیب ناپایدار باعث کاهش اثربخشی میشود.
۴. دما و نور مستقیم آفتاب: دمای بالا عملکرد آن را بهبود میدهد تا حدود مشخصی، ولی اگر خیلی بالا باشد، تجزیه سریعتر رخ میدهد.
با بررسی هایی که ما انجام دادیم از آنجایی که استخر کشاورزی ما برای پرورش آبزیان استفاده نمی شود آسیب زیست محیطی خاصی ندارد و بر گیاهان آن منطقه اثر قابل توجهی ندارد.
طبق اندازه گیری ها و بررسی های ما این محلول تا ۲۸٪ از تبخیر آب استخر های کشاورزی سرباز جلوگیری می کند. اما بسته به شرایط محیطی،کیفیت محلول و نحوه اجرا بین ۲۰ تا ۴۰ درصد تبخیر سطحی آب را کاهش می دهد.
علاوه به بر استخر های کشاورزی این محلول می تواند برای آب سد ها ، حوضچه های تصفیه فاضلاب نیز استفاده شود.
نتیجهگیری
فرمولهای سادهی ضدتبخیر در بهترین حالت بین ۲۵ تا ۴۰ درصد تبخیر آب را کاهش میدهند، مخصوصاً در شرایط دمای بالا، آب ساکن، و بدون باد. این محلولها میتوانند راهحل کمهزینه و کاربردی برای کاهش اتلاف آب در استخرهای کشاورزی باشند، بهویژه در مناطق گرم و خشک.
استفاده از محلول دست ساز ضد تبخیر آب استخر های کشاورزی سرباز با کاهش ۲۰ تا ۴۰ درصدی تبخیر آب از سطح آب های استخر های سر باز کشاورزی
محلول ضد تبخیر ما دست ساز و با مواد شیمیایی ساده و بدون پیچیدگی خاصی تهیه شده است اما با این حال نتیجه مطلوبی در کاهش تبخیر آب داشته است.ما می توانیم با بهره گیری از علوم و فناوری های نوین نظیر علوم و فناوری نانو عملکرد این محصول را افزایش دهیم و در بسته بندی های مخصوص در بازار عرضه شود .همچنین برای اجرا پوشش دهی این محلول بر سطح آب استخر ها میتوانیم با طراحی دستگاه های اوتوماتیک آبپاشی که از تایمر،شیر برقی ، آب پاش،لوله و اتصالات و مخزن ساخته می شود استفاده کنیم ک به صورت خودکار محلول را بر سطح آب پخش کند.
این محلول ضد تبخیر مناسب مناطق گرم و خشک که تبخیر آب در این مناطق زیاد است مناسب می باشد. علاوه بر استخر های کشاورزی سرباز می توان از آن در سد ها و حوضچه های فاضلاب و هرجای دیگر که در آن تبخیر و هدر رفت آب مشاهده می شود استفاده شود.
استفاده از این محصول برای استخر های پرورش آبزیان ممنوع می باشد.
طی بررسی ها این محلول اثراث زیان بار خاصی بر گیاهان، درختان و محصولات کشاورزی ندارد.
استفاده از این محصول بسیار راحت و بدون محدودیت و مقرون و به صرفه می باشد. تمامی افراد که به دنبال کاهش تبخیر آب در استخر های کشاورزی خود در سراسر کشور هستند می توانند از این محلول با اطمینان خاطر و با بازدهی مطلوب استفاده کنند.
این محلول بر پایه ایجاد لایه تک مولکولی بر سطح آب و جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید و جریان هوا بر سطح آب می باشد. همچنین میتوان با استفاده از فناوری نانو و استفاده از نانو حباب ها و… عملکرد این محصول را بهبود بخشید.
۲۵۷۰۷۷۹۸۳۲
۲۲۳
شرب و بهداشت
طرح اجرایی جایگزینی سیستم غبارگیر الکتروفیلتر با سیستم غبارگیر کیسهای (بگهاوس)
اهداف طرح
افزایش راندمان غبارگیری بالای ۹۵ درصد نسبت به الکتروفیلتر.
حذف مصرف حداقل ۱۲۰ مترمکعب آب روزانه موردنیاز سامانههای خنککننده الکتروفیلتر.
کاهش انتشار گردوغبار و ذرات معلق (PM) به کمتر از حد مجاز استانداردهای زیستمحیطی (مانند ۲۰ میلیگرم بر مترمکعب)
بهبود پایداری عملیاتی و کاهش هزینههای نگهداری سیستم غبارگیر.
مقدمه
با توجه به ضرورت کاهش آلودگیهای زیستمحیطی، بهینهسازی مصرف انرژی و منابع آب، و افزایش راندمان غبارگیری در کارخانههای سیمان، جایگزینی سیستم غبارگیر الکتروفیلتر با سیستم غبارگیر کیسهای (بگهاوس) بهعنوان راهکاری مؤثر مطرح است. این طرح اجرایی با هدف افزایش راندمان غبارگیری به میزان ۴۰ تا ۷۰ درصد، حذف مصرف حداقل ۱۲۰ مترمکعب آب روزانه، تدوینشده است. این طرح بر اساس استانداردهای زیستمحیطی، اصول مهندسی، و تجربیات عملی در صنعت سیمان تنظیمشده است.
نقش در بومیسازی فناوریهای خارجی
آقای مهندس مقیمی بهعنوان یکی از پیشکسوتان صنعت سیمان، با درک عمیق از وابستگی ایران به فناوریهای خارجی در دهههای گذشته، تلاشهای بیوقفهای برای بومیسازی سامانههای پیشرفته در کارخانجات سیمان انجام داده است. تحت رهبری ایشان، شرکت طراحی صنعتی ایران و شرکت ساختسازند صنعتی ایران بهعنوان بازوهای اجرایی، موفق به طراحی و اجرای سامانههایی شدند که پیشتر تنها از کشورهای اروپایی یا چین وارد میشدند. یک از دستاوردهای کلیدی ایشان در این زمینه عبارتاند از:
سامانههای غبارگیر بگهاوس:
برای اولین بار در ایران، آقای مهندس مقیمی و تیمش در شرکت طراحی صنعتی ایران، پروژه تبدیل سیستم غبارگیر الکتروفیلتر به بگهاوس (غبارگیر کیسهای) را در کارخانه سیمانسفید اکباتان(همدان) اجرا کردند. این پروژه، قبل از اجرا با چالش دمای بالای گازهای ورودی به بگ هاوس (۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سانتیگراد) مواجه بود. که با استفاده از کیسههای فایبرگلاس با پوشش PTFE، سیستم جت پالس، این پروژه راندمان غبارگیری را به ۹۹.۹% رساند و آلایندگی را به زیر ۱۰ میلیگرم بر مترمکعب کاهش داد. و مصرف آب را به میزان ۱۲۰ مترمکعب در ۲۴ ساعت حذف نمود .این دستاورد نهتنها استانداردهای زیستمحیطی را محقق کرد، بلکه الگویی برای سایر کارخانههای سیمان شد.
۱- اهداف طرح
افزایش راندمان غبارگیری بالای ۹۵ درصد نسبت به الکتروفیلتر.
حذف مصرف حداقل ۱۲۰ مترمکعب آب روزانه موردنیاز سامانههای خنککننده الکتروفیلتر.
کاهش انتشار گردوغبار و ذرات معلق (PM) به کمتر از حد مجاز استانداردهای زیستمحیطی (مانند ۲۰ میلیگرم بر مترمکعب)
بهبود پایداری عملیاتی و کاهش هزینههای نگهداری سیستم غبارگیر.
________________________________________
۲- محدوده کاربرد
این طرح برای واحدهای غبارگیری کارخانه سیمان، بهویژه در بخشهای کوره، آسیاب مواد خام، و آسیاب سیمان که مجهز به الکتروفیلتر هستند، کاربرد دارد. طرح شامل طراحی، تأمین تجهیزات، نصب، و راهاندازی سیستم بگهاوس است.
۳- توجیه فنی و اقتصادی
۳-۱- مقایسه الکتروفیلتر و بگهاوس
پارامتر الکتروفیلتر بگهاوس
راندمان غبارگیری ۹۰-۹۵%در شرایط بهینه (۹۹.۹%) حتی برای ذرات زیر ۱۰ میکرون
مصرف آب حداقل ۱۲۰ مترمکعب روزانه صفر
مصرف برق بالا (۵۰-۷۰ کیلوواتساعت به ازای هر تن) ۲۰-۳۰% کمتر (۳۰-۵۰ کیلوواتساعت)
نگهداری پیچیده، نیاز به تعمیرات مکرر سادهتر، تعویض دورهای کیسهها
حساسیت به شرایط عملیاتی بالا (دما، رطوبت، نوع گردوغبار) پایین
۳-۲- مزایای زیستمحیطی
• کاهش انتشار ذرات معلق (PM2.5) و (PM10) به کمتر از ۲۰ میلیگرم بر مترمکعب.
• حذف مصرف آب، کاهش فشار بر منابع آبی منطقه.
• کاهش تولید پساب صنعتی ناشی از شستوشوی صفحات الکتروفیلتر.
-۳-۳ توجیه اقتصادی
• هزینه اولیه: سرمایهگذاری اولیه برای بگهاوس (شامل طراحی، ساخت، و نصب) حدود ۱۵-۲۰ درصد بالاتر از الکتروفیلتر است.
• بازگشت سرمایه: با کاهش مصرف برق (۲۰-۳۰%)، حذف هزینه آب (۱۲۰ مترمکعب روزانه)، و کاهش هزینههای تعمیرات، بازگشت سرمایه در ۲-۳ سال محقق میشود.
• کاهش جریمههای زیستمحیطی: انطباق با استانداردهای سختگیرانه زیستمحیطی، جریمههای احتمالی را حذف میکند.
-۴مراحل اجرایی طرح
-۱-۴ فاز مطالعات اولیه (مدتزمان: ۲ ماه(
• تشکیل تیم پروژه: شامل مهندسان فرآیند، HSE، برق، و مکانیک.
• ارزیابی وضعیت موجود:
• بررسی عملکرد فعلی الکتروفیلتر (راندمان، مصرف انرژی، مشکلات عملیاتی)
• اندازهگیری نرخ انتشار گردوغبار و دبی گاز خروجی.
• تحلیل ترکیب شیمیایی و دانهبندی گردوغبار.
• مطالعات امکانسنجی:
• انتخاب نوع پارچه فیلتر (مانند پلیاستر، نومکس، یا( PTFE) بر اساس دما (تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد) و ویژگیهای گردوغبار.
• محاسبه ظرفیت بگهاوس (تعداد کیسهها، سطح فیلتراسیون)
• برآورد هزینههای سرمایهگذاری و عملیاتی.
• تهیه RFP: تدوین درخواست پیشنهاد (Request for Proposal) برای انتخاب پیمانکار.
۴-۲- فاز طراحی و تأمین تجهیزات (مدتزمان: ۴ ماه)
• طراحی سیستم بگهاوس:
• تعیین ابعاد محفظه فیلتر، تعداد کیسهها (مثلاً ۵۰۰۰ کیسه با قطر ۱۵۰ میلیمتر)
• طراحی سیستم تمیزکاری پالسجت (Pulse-Jet) برای حذف گردوغبار از کیسهها.
• انتخاب فنهای مکنده با ظرفیت مناسب (مثلاً ۲۰۰,۰۰۰ مترمکعب بر ساعت)
• تأمین تجهیزات:
• کیسههای فیلتر با مقاومت حرارتی و شیمیایی بالا.
• سامانههای کنترلی (PLC) برای مدیریت تمیزکاری و پایش فشار.
• داکتها، شیرهای تخلیه (Rotary Valve)، و مخزن ذخیره گردوغبار.
• برنامهریزی نصب: هماهنگی با واحد تولید برای کاهش توقف خط.
۴-۳- فاز نصب و راهاندازی (مدتزمان: ۶ ماه)
• توقف برنامهریزیشده: توقف موقت کوره یا آسیاب برای نصب (حداکثر ۱۵ روز)
• نصب تجهیزات:
• جایگزینی الکتروفیلتر با بگهاوس.
• نصب داکتهای جدید و اتصال به فنها.
• راهاندازی سامانههای کنترلی و پایش آنلاین.
• تست و راهاندازی:
• انجام تست سرد (Cold Test) برای بررسی نشتی و عملکرد مکانیکی.
• انجام تست گرم (Hot Test) با گازهای واقعی فرآیند.
• کالیبراسیون سیستم پایش انتشار (CEMS) برای انطباق با استانداردهای زیستمحیطی.
۴-۴- فاز بهرهبرداری و آموزش (مدتزمان: ۲ ماه)
• آموزش کارکنان:
• آموزش اپراتورها برای مدیریت سیستم تمیزکاری پالسجت و پایش فشار تفاضلی.
• آموزش تکنسینها برای تعویض کیسهها و تعمیرات پیشگیرانه.
• بهرهبرداری اولیه:
• نظارت مستمر بر عملکرد بگهاوس در ۳۰ روز اول.
• تنظیم پارامترهای عملیاتی (فشار، دبی گاز، فواصل تمیزکاری)
• پایش و گزارشدهی:
• نصب حسگرهای آنلاین برای پایش انتشار گردوغبار و فشار تفاضلی.
• ارائه گزارش ماهانه به سازمان حفاظت محیطزیست.
۵- برآورد منابع موردنیاز
۱-۵- منابع مالی
• هزینه سرمایهگذاری: حدود ۵۰-۷۰ میلیارد تومان (بسته به ظرفیت کارخانه)
• طراحی و مهندسی: ۵ میلیارد تومان.
• تجهیزات: ۳۵ میلیارد تومان.
• نصب و راهاندازی: ۱۰-۱۵ میلیارد تومان.
• هزینه عملیاتی سالانه:
• تعویض کیسهها (هر ۲-۳ سال): ۵ میلیارد تومان.
• مصرف برق: ۲۰-۳۰% کمتر از الکتروفیلتر (صرفهجویی سالانه ۳-۵ میلیارد تومان)
• حذف هزینه آب: صرفهجویی سالانه ۱-۲ میلیارد تومان.
۵-۲- منابع انسانی
• تیم پروژه: ۱۰ نفر مهندسان فرآیند، برق، مکانیک، HSE
• اپراتورها: ۳ نفر در هر شیفت برای نظارت و نگهداری.
• پیمانکار نصب: تیمی با حداقل ۲۰ نفر تکنسین و کارگر ماهر.
۳-۵- منابع زمانی
• کل پروژه: ۱۱ ماه (۲ ماه مطالعات، ۴ ماه طراحی و تأمین، ۳ ماه نصب، ۲ ماه بهرهبرداری اولیه)
۶- مدیریت ریسک
ریسک احتمال تأثیر راهکار کاهش
توقف طولانی خط تولید متوسط بالا برنامهریزی دقیق، استفاده از توقف سالانه
خرابی کیسههای فیلتر پایین متوسط انتخاب کیسههای باکیفیت، پایش منظم
افزایش هزینهها متوسط بالا قراردادهای ثابت با پیمانکار
عدم انطباق با استانداردها پایین بالا تستهای دقیق، همکاری با مشاور زیستمحیطی
۷- نتایج مورد انتظار
• افزایش راندمان غبارگیری: رسیدن به راندمان ۹۹.۹% و کاهش انتشار گردوغبار به کمتر از ۲۰ میلیگرم بر مترمکعب.
• حذف مصرف آب: صرفهجویی حداقل ۱۲۰ مترمکعب آب روزانه (۴۳,۸۰۰ مترمکعب سالانه)
• کاهش مصرف برق: صرفهجویی ۲۰-۳۰% (معادل ۱۰-۱۵ مگاواتساعت روزانه)
• بهبود انطباق زیستمحیطی: حذف جریمههای احتمالی و بهبود اعتبار کارخانه.
• کاهش هزینههای نگهداری: کاهش ۳۰-۴۰% هزینههای تعمیرات نسبت به الکتروفیلتر.
۸- الزامات قانونی و استانداردها
• رعایت استانداردهای سازمان حفاظت محیطزیست ایران (حداکثر انتشار PM: 50 میلیگرم بر مترمکعب)
• انطباق با استانداردهای بینالمللی (مانند ISO 14001 و EPA) )
• اخذ مجوزهای لازم از محیطزیست و وزارت صنعت قبل از نصب.
۹- پیشنهادات تکمیلی
• نصب سیستم بازیافت گردوغبار برای بازگشت مواد به فرآیند تولید.
• استفاده از حسگرهای هوشمند برای پایش آنلاین و کاهش مصرف انرژی.
• همکاری با شرکتهای دانشبنیان برای تولید کیسههای فیلتر در داخل کشور.
• تدوین برنامه نگهداری پیشگیرانه (PM) برای افزایش عمر کیسهها.
شرکت سیمان سفید اکباتان
آقای مهندس عباس ترابی
مدیرعامل
جایگزینی سیستم غبار گیر الکترو فیلتر که مصرف روزانه ۱۲۰ متر مکعب آب دارد با سیستم غبار گیر کیسه ای بدون نیاز به مصرف آب.
در این پروژه مصرف آب به میزان ۱۲۰ مترمکعب در روز کاهش می یابد.
۱۲۰ مترمکعب در روز
این طرح برای واحدهای غبارگیری کارخانه های سیمان، بهویژه در بخشهای کوره، آسیاب مواد خام، و آسیاب سیمان که مجهز به الکتروفیلتر هستند، کاربرد دارد. طرح شامل طراحی، تأمین تجهیزات، نصب، و راهاندازی سیستم بگهاوس است.
استفاده از سیستم غبار گیر کیسه ای بگ هاوس با بومی سازی شرکت های داخلی
مزایای زیستمحیطی
• کاهش انتشار ذرات معلق (PM2.5) و (PM10) به کمتر از ۲۰ میلیگرم بر مترمکعب.
• حذف مصرف آب، کاهش فشار بر منابع آبی منطقه.
• کاهش تولید پساب صنعتی ناشی از شستوشوی صفحات الکتروفیلتر.
۸۲۱۰۸۹۷۱۹۷
۲۲۴
کشاورزی
تقویم آبی
با توجه به وضعیت بحرانی آب های زیرزمینی به ویژه در استان خراسان رضوی و شهرستان خلیل آباد، از آن جایی که طی سال های اخیر تمام چاه های کشاورزی شهرستان خلیل آباد به کنتور مجهز شده است، بر این اساس امکان برنامه ریزی حجم آب مصرفی در طول سال فراهم آمده است. اما از آن جایی که بخش اعظم کشاورزی شهرستان به صورت خرده مالکی انجام می شود لذا کشاورزان از مدارهای آبی مختلفی استفاده می کنند که ممکن است با حجم آب تخصیص یافته ایشان هماهنگ نباشد. بر این اساس یکی از سه حالت کم آبیاری، بیش آبیاری و یا اتمام شارژ کنتور رخ می دهد. بر این اساس در اتاق اصناف کشاورزی شهرستان خلیل آباد با همکاری امور منابع آب کاشمر و کشاورزان شهرستان، برنامه ابتکاری تقویم آبی تدوین شد.
به منظور مدیریت بهینه منابع آبی در بخش کشاورزی، با همکاری کشاورزان شهرستان، مدارهای آبی به گونه ای برنامه ریزی و زمان بندی شد که علاوه بر کاهش کم آبیاری موجب صرفه جویی در مصرف آب و کاهش تلفات آب شود. اجرا این طرح در سطح شهرستان موجب صرفه جویی ۲۰ درصدی در برداشت از چاه های دارای پوانه شده است.
با کمک تقویم آبی، مدارهای آبی اراضی خرده مالک با سهمیه آب چاه ها هماهنگ شده و ضمن کاهش ریسک کم آبیاری، میزان برداشت از چاه ها نیز اصلاح شده و کاهش یافته است. این تغییر یعنی تولید محصول بیشتر با مصرف آب کمتر که به معنای افزایش بهره وری مصرف آب است.
شهرستان خلیل آباد
تمام کشاورزان عضو اتاق اصناف کشاورزی شهرستان در این طرح همکاری داشته اند.
۸۱۱۳۹۸۹۲۲۲
۲۲۵
صنعت و خدمات
بازی کارتی نقش من در طبیعت
بازی کارتی نقش من یک بازی فکری است که به منظور آشنایی دانش آموزان با اثرگذاری انسان بر طبیعت طراحی شده است
در این بازی چهار نقش شامل شهردار، راهبر صنعت،نماینده کشاورزان و نماینده مردم تعریف شده است افراد با ایجاد زنجیره درست از اکوسیستم به منابع طبیعی و فعالیت های بشری امتیاز کسب می کنند.
این بازی به دانش آموزان رفتار درست با طبیعت را آموزش می دهد.
۱۴۷۹۵۳۶۴۵۱
۲۲۶
شرب و بهداشت
اجرای سیستم تفکیک و جمع آوری فاضلابهای تمیز در منازل به همراه آب باران به منظور استفاده در فضاهای سبز
قبل از بیان تجربه، تعریف چند اصطلاح کاربردی در این طرح لازم و ضروری می باشد:
۱- فاضلاب تمیز: به آن دسته از فاضلابی گفته می شود که دارای مواد شوینده و باکتریها و میکروبها و املاح و چربیها نمی باشد و یا مقدار آنها بسیار کم و جزئی می باشد و در حال حاضر در شبکه تاسیسات آبی منازل به سمت چاه فاضلاب یا به فاضلاب شهری سرازیر می شود و یا به هدر می رود. مانند فاضلاب دستگاه تصفیه آب، اضافه آب وضو یا شست و شوی دست و صورت، آب حاصل از ایستادن دراز مدت در زیر دوش حمام، آب حاصل از شست و شوی نهایی ظرف آشپزخانه و ظروف نسبتا تمیز، آب حاصل از شست و شوی میوه و سبزیجات و در نهایت آب باران که بدون تصفیه نمودن قابل استفاده در بخش کشاورزی و فضای سبز است.
۲- فاضلاب کثیف: فاضلابهای تولیدی در منازل که حاوی مقدار زیادی مواد شوینده و املاح و باکتریها و میکروبها و چربیها می باشد. مانند: فاضلاب ماشینهای لباسشویی و ظرفشویی، فاضلاب حاصل از شست و شوی دستی ظروف چرب و کثیف و لباسهای چرک با استفاده از مواد شوینده، فاضلاب حاصل از شست و شوی دست و صورت و بدن با مواد شوینده و فاضلاب سرویس بهداشتی که بدون تصفیه کردن قابل استفاده نیست.
۳- فاضلاب خاکستری: ترکیب فاضلاب تمیز و کثیف می باشد که آلوده بوده و بدون تصفیه نمودن قابل جمع آوری و استفاده نمی باشد. اغلب فاضلابهای تولیدی در منازل جامعه ما از این دسته است که معمولا به داخل چاه های فاضلاب هدایت شده و به هدر می روند یا به شبکه فاضلاب شهری سرازیر شده و با هزینه های گزاف در خارج شهرها جمع آوری و تصفیه می شوند.
شرح تجربه: تجارب حاصل از مصرف آب لوله کشی در زندگی عادی ما ایرانیان، حاکی از تبدیل حجم عظیمی از آب بهداشتی و شرب به فاضلاب تمیز در جای جای منازل و سپس ترکیب آن با فاضلاب کثیف در همان منازل بوده که ماحصل آن یعنی فاضلاب خاکستری به هدر می رود و یا به شبکه فاضلاب شهری هدایت شده یا به سمت چاه های فاضلاب منازل سرازیر می شود. پر واضح است که با ایجاد اندکی تغییر در سیستم فاضلاب منازل و صرف هزینه ای نسبتا کم و البته با صرف فعل خواستن، می توان از همان ابتدا از ترکیب فاضلاب تمیز با فاضلاب کثیف در منازل جلوگیری نموده و آنها را جمع آوری کرده و در بخش فضای سبز و کشاورزی استفاده نمود.
با عنایت به تجارب فوق الذکر، اینجانبان طی سال گذشته و همزمان با تعمیرات و بهینه سازی منزل مسکونی خود، اقدام به طراحی و اجرای سیستم تفکیک، جمع آوری و استفاده از فاضلابهای تمیز منزل و همچنین آب باران جمع آوری شده در پشت بام، نمودیم. عمل تفکیک فاضلابهای تمیز بدین شرح میباشد: در یک طرف سینک ظرفشویی، یک طرف سینک روشویی (دست ساز)، کفشوهای پدالی حمامها (در هر حمام ۲ کفشوی پدالی و قفل شونده در کنار یکدیگر تعبیه شده که یکی از آنها به سمت چاه فاضلاب و دیگری به سمت منبع جمع آوری فاضلاب تمیز می رود و فرد میتواند بر اساس میزان آلودگی فاضلاب تولیدی یکی از آنها را باز نماید)، زهکش باغچه گلخانه، فاضلاب دستگاه تصفیه آب، فاضلاب درین کولرهای گازی و … که همگی آنها از طریق یک شبکه لوله کشی مجزا (پولیکا) به سمت یک منبع ۵۰۰۰ لیتری در زیرزمین منزل هدایت می شوند.
از طرفی آب باران و همچنین فاضلاب حاصل از شست و شوی کولرهای آبی نیز از طریق لوله های پولیکا به همین شبکه هدایت شده و به منبع سرازیر میشوند. در ادامه فاضلاب تمیز جمع آوری شده در منبع در مواقع نیاز از طریق یک عدد پمپ آب به سمت باغچه ها و فضای سبز منزل هدایت میشود. ضمن این که با تعبیه تعداد زیادی شیر آب مجزا در حیاط منزل و در مجاورت کوچه میتوان از این آب برای شست و شوی کف حیاط و کوچه و خودرو و … نیز استفاده نمود. این سیستم دارای پیچیدگیها و انعطاف پذیری زیادی بوده که در این مقال نمیگنجد و در صورت لزوم به ذکر آنها خواهیم پرداخت. محاسن طرح فوق:
۱- صرفه جویی در مصرف آب لوله کشی و شرب به ویژه در مناطق گرم و خشک مانند استان یزد
۲- افزایش فضای سبز در منازل و تولید اکسیژن بیشتر
۳- کاهش میزان فاضلاب تولیدی منازل و جلوگیری از آلودگی محیط زیست
۴- کاهش روان آبها و سیل آبهای ناشی از بارش باران های شدید در سطح شهر و کاهش خسارات ناشی از آنها
۵- ایجاد فرهنگ استفاده صحیح از آب در بین عموم مردم
۶- در صورت تایید و تعمیم این طرح و اجرای آن در اکثر منازل و آپارتمانها آب زیادی جهت استفاده در فضاهای سبز عمومی و شهری تولید می شود.
۷- رعایت پدافند غیرعامل در این طرح به دلیل جزیره ای بودن و لوکال بودن آن.
۸- با اجرای گسترده این طرح دیگر نیازی به تاسیسات عظیم تصفیه فاضلاب شهری نمیباشد و هزینه تصفیه فاضلاب برای دولت به طور چشمگیری کاهش می یابد.
۹- در صورت تفکیک اولیه صحیح فاضلاب تمیز از فاضلاب کثیف، آب جمع آوری شده نسبتا تمیز و قابل استفاده در مصارف کشاورزی بوده و نیازی به تصفیه مجدد ندارد.
با توجه به توضیحات ارائه شده تاکید این طرح بر مبنای تفکیک اولیه ی فاضلاب تمیز از فاضلاب کثیف بوده و از ترکیب این دو فاضلاب و تولید فاضلاب غیرقابل استفاده جلوگیری می شود.
پس از اجرای این طرح از آب شهری مستقیما برای آبیاری فضای سبز منازل و شست و شوی حیاط استفاده نمی شود.
این طرح با هزینه نسبتا کم توسط مشترکین در منازل و آپارتمانها قابل اجرا بوده که پس از مدتی مبلغ هزینه شده برمی گردد (به دلیل صرفه جویی در مصرف آب شهری). پر واضح است که بسته های تشویقی و حمایتی از جانب دولت و نهادهای زیربط به توسعه ی این طرح کمک شایانی می کند.
با اجرای این طرح قطعا مبلغ قبوض آب برای مشترکین دارای منازل ویلایی و آپارتمانهای دارای فضای سبز کاهش می یابد.
ممکن است بعضی از قسمتهای این طرح به صورت جزئی و خودجوش توسط افرادی در منازلشان اجرا شده باشد اما طرح حاضر بسیار کامل و جامع و کاربردی بوده و سعی دارد از فاضلاب تمیز تولید شده در منازل بیشترین بهره را ببرد.
ممکن است در صورت تفکیک نادرست و یا راکد ماندن طولانی مدت آب در منبع، آب خروجی از این سیستم دارای اندکی بوی نامطبوع باشد که می توان با استفاده از برخی مواد مخصوص و یا به روشهای دیگر نسبت به گندزدایی از این آب اقدام نمود.
۴۱۹۳۰۴۶۳۳۶
۲۲۷
کشاورزی
آبیاری کم فشار اراضی نهفتر
عدم توانایی آبرسانی به درختان و زراعت توسط کشاورزان
اجرای سیستم آبیاری کم فشار با استفاده از شیب طبیعی و بهرهگیری از لوله های پلی اتیلن با قطر بالا
افزایش رضایت بخش و بالا
بسیار عالی
حدود ۶۰ هکتار
وجود دارد
رعایت و اخذ شده است
۶۴۶۱۶۶۴۰۴۱
۲۲۸
شرب و بهداشت
طرح شیر هوشمند پلیمری
این شیر شامل ۵ فناوری می باشد که ما تا الان توانستیم ۲ فناوری آنرا پیاده سازی کنیم و به بهره برداری برسانیم
این شیر شامل ۵ فناوری می باشد که باعث کاهش مصرف آب، ارتقای کیفیت آب و بهبود تجربه مشترکین از استفاده از این شیرآلات می باشد و در فرایند تولید آن از مواد دوستار محیط زیست و تجزیه پذیر استفاده می شود تا مخاطرات محیط زیستی آن به حداقل برسد.
مواد بکار رفته از ترکیب خاص پلیمری می باشد
در دهانه شیر از فناوری ایر توربو بکار رفته
از سنسورهای پیشرفته اولتراسونیک نسل جدید استفاده شده با کدنویسی اختصاصی برای بهبود تجربه کاربر و جلوگیری از هدر رفت آب
از فناوری برق اضطراری و بکاپ در این شیر استفاده شده است که در این شرایط کمبود انرژی و قطعی برق مکرر در کشور خللی در استفاده مشترکین ایجاد نشود
هنوز تدبیری اندیشیده نشده در این زمینه اما ما در حال برسی اضافه کردن آن به طرحمان هستیم
اگر که این فناوری ها کاملا اجرایی شوند با توجه به آنالیز متخصصین ما بین ۵۰ الی ۷۰ درصد مصر آب توسط مشترکین کاهش میابد
این طرح نه تنها کیفیت آب را کاهش نمیدهد بلکه با خاصیت آنتی باکتریال متریال پلیمری آب باعث بهبود کیفیت آب می گردد و جلوگیری می کند از ایجاد رسوب در شیرآلات که همین نیز موجب بهبود کیفیت و مطلوبیت آب می شود
این طرح امکان استفاده در تمامی اماکن که از شیرآلات آشامیدنی و بهداشتی استفاده شده است را دارد
این طرح نه تنها باعث بهبود مصرف آب میشود که همین باعث میشود مشترکین در پرداخت هزینه های قبوض آب صرفه جویی کنند بلکه باعث بهبود کیفیت آب میشود که همین میتواند نیاز مشترکین را تا حدودی به دستگاه های آب تصفیه کن کاهش دهد و اینکه دوام این شیرها خیلی بالاتر از شیرهای غیره در بازار می باشد
در این شیر از نواوری ها و فناوری های بروزی استفاده شده است و یکی از همین نواوری ها ترکیب پنج فناوری باهم و اسمبل کرد آن در یک محصول هست
این شیر کاملا دوستار محیط زیست است زیرا که در چرخه تولید ما از متریال قابل تجزیه و بازیافت استفاده میکنیم و از روش های تولید جدید استفاده میکنیم که ضرری به محیط زیست نرسانیم مثل روش فعلی تولید شیرآلات که عمدتا ریخته گری است و مخاطرات زیادی را برای محیط زیست دارد و از متریال غیر قابل تجزیه استفده میشود، همینطور این شیر باعث بهبود مصرف آب میشود که همین کمک میکند به نگه داری و استفاده بهینه از منابع طبیعی کشور و همینطور باعث بالا رفتن کیفیت آب و سبک زندگی مشترکین نیز میشود.
۲۴۵۵۹۱۴۱۳۲
۲۲۹
کشاورزی
ساخت استخر تنظیمی آب برای بهرهبرداری چندمنظوره در روستای درند
مکان اجرا: روستای درند، منطقه کوهستانی با منابع آب سطحی و چشمههای فصلی
هدف اصلی: ذخیرهسازی آبهای سطحی و سیلابهای فصلی به منظور تأمین آب مورد نیاز برای آبیاری، دام و کاربردهای روستایی بهویژه در فصول خشک
مشخصات فنی طرح
مشخصه مقدار تخمینی
مساحت استخر حدود ۲۵۰۰ مترمربع
عمق متوسط استخر تا ۶ متر
حجم ذخیرهسازی حدود ۱۵٬۰۰۰ مترمکعب
نوع سازه خاکی با پوشش عایق (ژئوممبران یا سیمانی)
شیب دیوارهها ۱:۲ (یک به دو) جهت پایداری مناسب در مناطق کوهستانی
منابع تأمین آب جمعآوری روانآبها و سیلابهای فصلی از آبراهههای اطراف
نحوه خروجی آب لولهگذاری با شیر کنترلی و کانال سنتی به سمت مزارع پاییندست
امکان توسعه آتی پیشبینی محلهای جانبی برای افزایش حجم ذخیره یا پرورش ماهی
استفاده حداکثری از روانآبها و سیلابهای موسمی
کاهش خطرات ناشی از سیلابهای بدون کنترل
ذخیرهسازی آب برای مصرف در فصول کمآبی
پشتیبانی از کشاورزی معیشتی و دامداری سنتی
افزایش فرصت توسعه پرورش ماهی و ایجاد اشتغال محلی
جلوگیری از هدررفت منابع آب ناشی از بارشها و سیلابها
تأمین آب برای زمینهای زراعی و باغات در فصل تابستان
کمک به توسعه پایدار و افزایش بهرهوری کشاورزی در روستا
افزایش تابآوری روستا در برابر خشکسالی و تغییرات اقلیمی
اجرای فنسکشی اطراف استخر برای پیشگیری از خطرات جانی بهویژه برای کودکان و دامها
طراحی سرریز ایمن برای جلوگیری از سرریز کنترلنشده در بارندگیهای شدید
حفاظت از پوشش گیاهی طبیعی اطراف برای جلوگیری از فرسایش خاک
اجرای مطالعات ژئوتکنیکی برای اطمینان از پایداری بستر استخر
با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص روستای درند و نیاز حیاتی به ذخیرهسازی آب در فصول خشک، احداث این استخر تنظیمی اقدامی کاملاً ضروری و مؤثر است. بهرهبرداری بهینه از منابع آبی فصلی، جلوگیری از هدررفت سیلابها و افزایش بهرهوری منابع طبیعی از جمله مزایای کلیدی این طرح محسوب میشود. این پروژه میتواند الگویی موفق برای دیگر روستاهای کوهستانی مشابه نیز باشد.
ضرورت اجرای طرح
محدودیت در استفاده از آب چشمهها در فصل زمستان به دلیل یخبندان و کاهش دبی
وجود سیلابهای فصلی در بهار و پاییز که بدون مدیریت مناسب هدر میروند
موقعیت توپوگرافی مناسب جهت احداث استخر با حداقل عملیات خاکی
نیاز شدید به منبع پایدار ذخیره آب برای مصارف کشاورزی و دامداری در فصول خشک سال
۲۲۳۱۰۷۶۳۹۱
۲۳۰
صنعت و خدمات
بازیافت هوشمند پساب صنعتی: از تصفیه تا کشت و تولید
با توجه به نیاز مبرم به پوشش دهی فلزات به منظور افزایش مقاومت به خوردگی و همچنین مصارف بالای صنعتی در مبدلهای پرسهای تزریق لاستیک ،مصرف آب در شرکت پارت لاستیک افزایش چشمگیری به میزان بیش از دو برابر حجم دیماند مصرفی مجاز رسیده بود که با پروژه های بهینه سازی انجام شده به شرح پیوست مصرف آب به طور میانگین حدود ۵۰ درصد کاهش یافت همچنین پس از فرایند تصفیه و فیلتراسیون، بیش از ۸۰ درصد پساب صنعتی به چرخه تولید باز می گردد و مابقی با هدف توسعه پایدار صرف مصارف کشاورزی و فضای سبز می شود.
پساب صنعتی پس از ورود به استخرهای جمع اوری ایزوله به حجم ۳۰۰ مترمکعب به صورت هوشمند وارد تصفیه خانه فیزیکی شیمیایی شده و پس از دوزینگ شیمیایی و ترسیب فیزیکی، آب تصفیه شده وارد سیستم فیلتراسیون متشکل از تانکهای ذخیره، فیلترهای شنی و کربنی و دستگاه اسمز معکوس شده و پس از فیلتراسیون و رسیدن به هدایت کمتر از ۲۰ میکروزیمنس مجدد به چرخه تولید باز می گردد. همچنین بخشی از پساب تصفیه شده وارد تانک ذخیره جهت آبیاری فضای سبز (آبیاری قطره ای و بارانی) شده که به هیچ عنوان آب شرب جهت مصارف این چنینی مورد استفاده قرار نگیرد. این پروژه ضمن کاهش خطر توقف خط تولید به لحاظ کمبود منابع آبی با کاهش قابل ملاحظه حجم آب مصرفی شرکت و به تبع کاهش فاضلاب خروجی و همچنین توسعه فضای سبز شرکت، نقش بسزایی در بهبود محیط زیست و کمک به توسعه پایدار ایفا نموده است. پروژه مذکور با بودجه ای بیش از یک میلیارد تومان در مدت زمان حدود چهار ماه اجرا و به بهره برداری کامل رسید.
تجهیز تصفیه خانه به سیستم کنترل سطح اتوماتیک، دوزینگ اتوماتیک و تنظیم PH آنلاین و سیستم پمپاژ اتوماتیک جهت بازچرخانی به خط تولید
احداث تصفیه خانه، تجهیز و اجرای سیستم بازچرخانی هوشمند
استفاده از آب تصفیه شده جهت شستشو و آبیاری فضای سبز
پروژه جمع آوری آب باران مراحل مطالعاتی انجام شده و در مرحله اجرا و بهره برداری ست همچنین پروژه تصفیه فاضلاب خاکستری در مرحله پیش مطالعه و براورد هزینه جهت اجراست.
آب پساب تصفیه و فیلتر شده تا استاندارد آب مقطر جهت مصارف ویژه صنعتی
پروژه مذکور با رعایت الزامات زیست محیطی و با خروجی استاندارد به بهره برداری رسیده است.
۰۷۴۹۹۱۷۲۱۸
۲۳۱
شرب و بهداشت
اهدای آب به زمین
ایموجی های ذیل توسط روابط عمومی آبفای شرق استان تهران ساخته،و با هدف آموزش مصرف بهینه آب تهیه و در گروهها و کانالهای رابطین بهداشت،بانوان خانه دار،مدارس،مهدهای کودک و آموزش و پرورش منطقه شرق استان تهران ترویج و مورد استفاده قرار گرفت
موارد ذیل جهت شرکت در جشنواره از طرف شرکت آب و فاضلاب شرق استان تهران ارسال میگردد
فایل ویدیویی در ۳ قسمت تدوین شده که بدلیل محدودیت سایت تنها قسمت اول اپلود میشود.
۸۵۰۱۵۵۲۳۴۴
۲۳۲
کشاورزی
چگونه لباس های ما آب می بلعند؟
در رویداد تاخت تعدادی از اهالی استان خراسان جنوبی با مد نظر قرار دادن هرم خرید یا همان هرم سلسله مراتب رفع نیاز (مبدع خانم سارا لازاروویچ-شکل ۱) و با توجه به کلیه موارد ارائه شده در ادامه و ماهیت مستتر آب مجازی فراوان در پوشاک و سایر متعلقات مرتبط مثل کفش، کیف، روسری و …، تغییر شگرفی در میزان خرید و دفعات استفاده از البسه و ارتقا کیفیت لباس ها ایجاد کردند. هرم خرید بر پایه ۶ مرحله استوار است که از قاعده هرم به ترتیب، از آنچه داری استفاده کن، امانت بگیر، تاخت بزن، دست دوم بخر، بساز و بخر تشکیل شده است و هدف از طراحی این هرم این بوده است که آموزش بدن وقتی نیاز به چیزی داشتیم پایدارترین و محیط زیستی ترین رفتار چیست؟ در رویداد های تاخت استان خراسان جنوبی طی آموزش های متعددی که توسط سازمان مردم نهاد آوای زمین پایدار و شرکت فرهنگ آب نگار انجام شده است (برخی از تصاویر در قسمت مربوطه بارگذاری می گردند) کلیه افراد حاضر در رویداد اقدام به اهدا، امانت دهی یا تاخت زدن منسوجات و اقلام مرتبط کردند و برگزارکنندگان این رویدادها امیدواریم با ادامه دادن این فعالیت و نهادینه کردن آن در سایر استان ها کمک شایانی به حفظ منابع طبیعی، افزایش بهره وری آب کشاورزی و به خصوص معضل کم آبی و سازگاری با اقلیم خشک و کم آب برداریم.
لباس و کارکردهای آن
پوشاک یا لِباس آن چیزی است که تن را میپوشاند. وظیفه اصلی پوشاک حفاظت از بدن انسان در برابر خطرات احتمالی آب و هوا و محیط (نور شدید آفتاب، سرما و گرمای بیش از اندازه، بارش برف و باران، حشرات، مواد شیمیایی زیان آور، سایش با مواد زبر و آسیبرسان)، عوامل بیماریزا (مانند پوشاک ضد عفونی شده محافظ در اتاق عمل و محیطهای پزشکی) و مخاطرات خاص (لباسهای مربوط به مشاغلی مانند فضانوردی، جنگاوری، غواصی، ورزشی، لباسهای ضد گلوله و آتشسوزی و سایر خطرها) محافظت میکند. از دیگر کاربردهای پوشاک در روند تحول تاریخی آن میتوان به مفاهیم مذهبی، فرهنگی، زیبایی، هنری، قدرت نمایی، حجاب و حیا، هویتبخشی، نمادین، سیاسی، طبقه اجتماعی، ثروت، سرگرمی و غیره اشاره کرد.
تاریخچه لباس و چگونگی تولد مد
با گذشت زمان فرایند تولید لباس به صورت دستی سخت و زمانگیر شد که انسانها را برآن داشت تا از دستگاههای مختلف نساجی در این امر بهره ببرند. در طول دوران ماشینیشدن فرایندهای انسانی، ماشینآلات و دستگاههای نساجی در ردیف اولین دستگاههای ساخته شده توسط بشر قرار میگیرند. یکی از دلایل روشن و مهم تلاش انسان رفع نیاز بالا و چشمگیر جوامع در تهیه لباس و پوشیدن آن بود. تغییرات عمده و گسترده در حوزه طراحی ناشی از ماشینیشدن فرایند نساجی است. این تغییرات تولید پارچه را به صورت انبوه و آسان فراهم کردهاست. با وجود پارچههای بسیار بحث تولید انبوه نیز به میان میآید. و تولید انبوه به معنای تغییر ذائقه مشتریان به صورت متناوب و سریع است. سبکهای مختلفی در این حوزه معرفی و تولید شده و طراحان با در نظر گرفتن معیارهای گوناگون روانشناختی و محیطی انسانها و در پاسخ به آنها، به ایجاد البسه متنوع روی آوردهاند و در این هنگام مد متولد شدهاست. با گسترش کار طراحی و تنوع در تولید انواع پوشاک، حوزه مد نیز رشد بسیار چشمگیری داشته و طبق آمار اعلام شده در حدود یک هزار شغل مرتبط با تهیه، توزیع، فروش، عکاسی و مدلینگ ایجاد شدهاست. خرید لباس امروزه تنها یک پاسخ به نیاز اساسی بشر نیست. یک ضرورت جهت حفظ شان اجتماعی و گاهی اوقات یک تفریح تلقی میشود.
مشکلات فعلی صنعت پوشاک و مد
سیستم فعلی پوشاک بسیار آلوده کننده بوده، لباس ها به میزان کافی مورد استفاده قرار نمی گیرند و ضایعات بسیاری تولید می کند
این تفریح امروزه به یکی از مشکلات جهانی تبدیل شده و صنعت مد عواقب زیستمحیطی و اجتماعی وخیمی را به وجود آوردهاست. سالانه ۵۳ میلیون تن الیاف با ترکیباتی از پنبه، پلاستیک و سایر الیاف برای تولید ۴۸ میلیون تن لباس ایجاد میشوند که این میزان نیاز به مصرف ۹۳ میلیاردمترمکعب آب، ۳۴۱ میلیون هکتار زمین زراعی زیر کشت پنبه، ۸ میلیونتن کود، ۲۰۰ هزارتن آفتکش، ۵۵ میلیونتن مواد اولیه سوختهای فسیلی، ۴۲ میلیونتن مواد شیمیایی و ۱ میلیونتن رنگ دارد. این حجم از تولید لباس ۱.۲ میلیارد تن دیاکسیدکربن که گاز گلخانهای موثر در تغییراقلیم و افزایش گرمایش جهانی است تولید میکند. این سیستم منابع را تحت فشار قرار داده، محیط طبیعی و اکوسیستم را آلوده و تخریب میکند و اثرات منفی اجتماعی قابلتوجهی در مقیاسهای جهانی، منطقهای و محلی به خصوص در نواحی کمآب ایجاد میکند. میانگین تعداد دفعاتی که یک لباس قبل از دور انداختهشدن پوشیده میشود در سرتاسر جهان ۳۶ درصد نسبت به ۱۵ سال قبل کاهش یافتهاست و بسیاری از شهروندان در جای جای جهان اذعان کردهاند که بیش از نیاز خود لباس دارند و در نهایت بیشتر این لباسها در محلهای دفن زباله قرار گرفته، سوزانده شده یا به کاربردهای کمارزش تبدیل میشوند که با توجه به ماهیت اکثرا پلاستیکی الیاف موجود در آنها، آلودگیهای ناشی از انتشار پلاستیک و باقی ماندن آن در محیط، از بین بردن اراضی با تبدیل آنها به محلهای دفن و زبالهگاه لباس و انتشار آلودگیهای ناشی از سوزاندن لباسها، بر حجم مشکلات زیستمحیطی اضافه میشود. چنین براورد میشود که بیش از نیمی از مدهای سریع تولید شده در کمتر از یک سال از بین بروند. و اغلب لباسها پس از هفت الی ده بار پوشیدن دور انداخته میشوند. کاربران لباس این را به عنوان یک مشکل اذعان میکنند، به طور مثال ۶۰ درصد از شهروندان آلمانی و چینی اذعان کرده اند که بیش از نیاز خود لباس دارند. این سیستم خطی فرصتهای اقتصادی را بکار نگرفته، منابع را تحت فشار قرار داده، محیط طبیعی و اکوسیستم را آلوده و تخریب میکند و اثرات منفی اجتماعی قابل توجهی در مقیاسهای منطقهای و جهانی و محلی ایجاد می کند.به خصوص که استفاده از منابع آب و آلوده کردن این منابع با ترکیبات شیمیایی، رنگ، کود و سموم، آفتکش ها و غیره، از مهمترین معضلات خریدهای هیجانی البسه و عدم استفاده صحیح از آنهاست.
سیستم خطی امروزی از منابع زیادی استفاده میکند و اثرات منفی بر محیط زیست و مردم دارد. صنعت نساجی بیشتر به منابع تجدید ناپذیر متکی است )در مجموع ۹۸ میلیون تن در سال) از جمله نفت برای تولید الیاف مصنوعی، کود برای رشد پنبه، و مواد شیمیایی برای تولید، رنگرزی و تکمیل الیاف و منسوجات. تولید منسوجات (از جمله پنبه وکشاورزی) سالانه حدود ۹۳ میلیارد متر مکعب آب مصرف میکند، که منجر به مشکلاتی در برخی از مناطق کم آب میشود. سیستم خطی و بیهوده کنونی با بهره برداری کم و سطوح پایین بازیافت علت اصلی این فشار عظیم و فزاینده بر منابع است. ردپای عظیم این صنعت فراتر از استفاده از مواد خام است در سال ،۲۰۱۵ انتشار گازهای گلخان های (GHG) ناشی از تولید منسوجات در مجموع ۱.۲میلیارد تن دی اکسید کربن تولید کرد؛ چیزی بیشتر از مجموع تمام پروازهای بین المللی و کشتیرانی. این صنعت همچنین تأثیرات محلی مستقیمی دارد. استفاده از مواد نگران کننده در تولید نساجی اثرات منفی بر کشاورزان، کارگران کارخانه و محیط اطراف دارد. در حالی که اطلاعات کمی در مورد حجم مواد مورد استفاده در صنعت وجود دارد، مشخص شده است که تولید نساجی حجم بالایی از آب حاوی مواد شیمیایی خطرناک را به محیط زیست تخلیه میکند به عنوان مثال ۲۰درصد آلودگی آب صنعتی در سطح جهان مربوط به رنگرزی و تصفیه منسوجات است. در سالهای اخیر، صنعت نساجی به عنوان عامل اصلی ورود پلاستیک به اقیانوس ها شناخته شده است، که به دلیل پیامدهای منفی زیست محیطی و بهداشتی مرتبط با آن، یک نگرانی رو به رشد محسوب می شود. چنین تخمین زده شده است که سالانه حدود نیم میلیون تن ریز الیاف پلاستیکی که در حین شستن منسوجات مبتنی بر پلاستیک مانند پلی استر، نایلون یا اکریلیک ریخته می شود، به اقیانوسها وارد می شوند. بسیاری از کارگران به دلیل فرآیندهای ناایمن و مواد خطرناک مورد استفاده در تولید با محیط های کاری خطرناک مواجه می شوند. فشارهای ناشی از هزینه و زمان بالا اغلب بر تمام بخش های زنجیره تامین تحمیل می شود، که می تواند منجر به رنج کارگران از شرایط بد کاری با ساعات طولانی و دستمزد کم شود، و در برخی موارد شواهدی از برده داری مدرن و کار کودکان وجود دارد. پتانسیل تأثیرات منفی اجتماعی در درب کارخانه متوقف نمی شود. جوامع محلی در حالی که از اشتغال در صنعت سود می برند، ممکن است از شیوه های زیست محیطی ضعیف آن رنج ببرند. به عنوان مثال تخلیه فاضلاب تولیدی تصفیه نشده، رودخانه های محلی را که برای ماهیگیری، آشامیدن یا حمام استفاده می شوند، آلوده می کند.
مسیر صنعت نساجی و مد به پیامدهای فاجعه بار اشاره دارد. تقاضا برای پوشاک به ویژه توسط بازارهای نوظهوری مانند آسیا و آفریقا به سرعت در حال رشد است. اگر رشد مطابق انتظار ادامه یابد، مجموع فروش لباس در سال ۲۰۵۰ به ۱۶۰ میلیون تن خواهد رسید که بیش از سه برابر مقدار امروزی است. این امر منجر به افزایش قابل توجهی در تأثیرات منفی صنعت خواهد شد. ادامه مسیر فعلی صنعت تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۲ درصد از میزان کربن که باعث افزایش ۲ درجه سانتیگرادی دما خواهد شد ایجاد خواهد کرد. بنابراین دور شدن از سیستم تولید لباس ها و منسوجات خطی و ضایع کننده فعلی برای جلوگیری از افزایش دمای ۲ درجه سانتی گراد بسیار مهم است.
مواد متداول در صنعت نساجی مبتنی بر پلاستیک، سلولز و پروتئین هستند. از جمله معایب الیاف بر پایه پلاستیک مانند نایلون و اکریلیک این است که از مقادیر زیادی مواد اولیه تجدید ناپذیر استفاده می کنند و تولید آنها انرژی بر است. در حین استفاده از لباس های پلاستیکی، میکروالیاف پلاستیکی هنگام شستن جدا می شوند که میتواند به محیط آب سطحی یا زیرزمینی و در نهایت به اقیانوس ها ختم شود. زیست تخریب پذیر نیستند و بنابراین برای مدت طولانی در محیط باقی می مانند.
الیاف مبتنی بر سلولز به آنهایی گفته میشود که از مواد گیاهی مثل پنبه، ویسکوز، کتان و … به دست می آیند. این ماده میتواند مستقیما از گیاهانی مانند پنبه گرفته شود یا به صورت شیمیایی برای استخراج و پردازش سلولز مورد استفاده قرار گیرد. الیاف مبتنی بر سلولز یک سوم الیاف مورد استفاده برای منسوجات را تشکیل می دهند که ۲۷ درصد آن به تنهایی پنبه است. اگر بدون استفاده یا حفظ مواد نگران کننده تولید شوند، می توانند به طور ایمن تجزیه شوند. از معایب آنها این است که نیاز به زمین های کشاورزی وسیع دارند و از آب فراوانی در تولید و فرآوری استفاده می کنند. به عنوان معایب پنبه می توان عنوان کرد پرورش و فرآوری پنبه به مقدار زیادی آب نیاز دارد که مخصوصا ً در مناطق کم آب مشکل ساز است(۸۴ میلیارد مترمکعب در سال) و از مقادیر زیادی سموم و کودهای شیمیایی استفاده می شود. پنبه به راحتی چروک می شود و در صورت نیاز به مقاومت در برابر چروک باید از مواد شیمیایی استفاده کرد یا پنبه را با مواد دیگر مخلوط کرد. مصرف انرژی برای نخ ریسی زیاد است. متاسفانه حدود ۱۴۲۰ میلیون هکتار از اراضی صرفا برای تولید پنبه زیر کشت می روند.
کشور عزیزمان ایران به صورت طبیعی یک کشور کمآب میباشد و کمبود آب، یکی از معضلاتی است که سالهاست با آن دست و پنجه نرم میکند. معضلی که اگر سریعا درمان نشود، میتواند به یک بحران جدی برای کشور تبدیل شود. راههایی برای بهبود وضعیت مدیریت منابع آبی کشور و عبور از بحران آب وجود دارد که اصلاح و تعدیل حجم آب کشاورزی به عنوان بزرگترین مصرفکننده آب و آگاهسازی و فرهنگسازی مصرف آب در همه بخشها اعم از کشاورزی، شرب و بهداشت و صنعت و خدمات یکی از مهمترین راهحل ها عنوان شدهاست. احتمالا اینک وقت آن رسیدهاست تا علاوه بر توجه به مصرف مستقیم آب صرفا در بخش کشاورزی و صنعت نساجی و مد، به اثرات غیرمستقیم آب مصرفی آنها در تولید البسه و نتایج اجتماعی آن چون حجم لباس تولیدی و تاثیر صنعت مد – چه مد پایدار و چه مد سریع، با توجه به اینکه در۱۵ سال گذشته (۲۰۰۰-۲۰۱۵)، تولید پوشاک تقریبا دو برابر شدهاست – و حجم بالای آلایندگی آن برای محیطزیست به خصوص محیط آبی توجه بیشتری گردیده و وزارتخانه نیرو، شرکت مدیریت منابع آب ایران و شرکتهای آب منطقهای به عنوان متولیان اصلی آب کشور و سایر نهادها و موسسات چون وزارتخانه های جهادکشاورزی، صنعت، معدن و تجارت، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان محیط زیست، خانه اصناف و سایر نهادهای مرتبط به ساماندهی مسایل موجود در این حوزه، با توجه به اینکه آب، مهمترین زیرساخت توسعه پایدار میباشد، بپردازند.
چاره کار برای بهره وری بالا از منابع انرژی و آب در صنعت نساجی و مد چیست؟
حرکت به سمت مد پایدار و مولفه های آن در مقابل مد سریع. وقتی از پایداری حرف می زنیم یعنی قرار است نیازهای نسل حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده، رفع شود. سه مولفه انسان و عدالت اجتماعی، عدم آسیب به محیط زیست و اقتصاد سالم از پارامترهای اصلی مد پایدار است و برای حرکت به این سمت باید ۷ ویژگی زیر را که به اختصار بیان می شود، همواره مدنظر داشت:
۱- تقاضا و تولید سفارشی: وقتی لباسی را به خیاط خودتان سفارش می دهید، طرح، نقش، جنس پارچه، اندازه، مدل و بسیاری از پارامترهای دخیل در تولید آن لباس با توجه به روحیات و فرهنگ شما تهیه می شود و این باعث می شود دفعات استفاده شما از آن لباس افزایش یابد.
۲- سبز و پاک و سازگار با محیط زیست: در فرایند تولید لباس ما نباید هیچ انسان، موجود زنده و محیط زیست آسیب ببیند. حداقل آسیب ها و آلودگی ها و عدم رعایت عدالت اجتماعی در فرایند تولید لباس باید دخیل باشند.
۳- استفاده از پارچه هایی کیفیت بالا و طراحی بدون محدودیت زمانی: از مدل هایی استفاده کنید که نه تنها ۵۰ سال پیش زیبا بوده اند، بلکه امروزه هم زیبا و اصیل اند. از مدل های یک بار مصرف فاصله بگیریم.
۴- تعمیر، طراحی مجدد، بازیافت و در چرخه مصرف نگهداشتن هرچه بیشتر لباس ها: یک دکمه افتاده، یک درز شکافته شده، یک پس دوزی ساده و … نباید باعث خروج لباس ها از چرخه مصرف شوند. تعمیرات را جدی بگیریم.
۵- فرهنگ سازی مواردی چون اجاره کردن، قرض دادن، اهدا کردن، مبادله کردن لباس ها
۶- هنر تکراری پوشیدن البسه: خیلی از مدل ها و سرآمدان صنعت نساجی و مد جهت آگاهی همگان از مضرات مدهای سریع، در حال اصلاح این فرایند بوده و سعی در دیده شدن تکرار پوشش یک نوع لباس توسط مدل ها و اشخاص مشهور دارند.
۷- نگهداری صحیح از لباس ها: شستشوی صحیح، اتوکشی مناسب، استفاده متناسب از مواد شوینده، نرم کننده، سفیدکننده و …، دمای مناسب آب و بسیاری از پارامترها باعث حفظ کیفیت لباس و افزایش دفعات استفاده از آن می شود.
چاره کار برای بهره وری بالا از منابع انرژی و آب در صنعت نساجی و مد چیست؟
حرکت به سمت مد پایدار و مولفه های آن در مقابل مد سریع. وقتی از پایداری حرف می زنیم یعنی قرار است نیازهای نسل حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آینده، رفع شود. سه مولفه انسان و عدالت اجتماعی، عدم آسیب به محیط زیست و اقتصاد سالم از پارامترهای اصلی مد پایدار است و برای حرکت به این سمت باید ۷ ویژگی زیر را که به اختصار بیان می شود، همواره مدنظر داشت:
۱- تقاضا و تولید سفارشی: وقتی لباسی را به خیاط خودتان سفارش می دهید، طرح، نقش، جنس پارچه، اندازه، مدل و بسیاری از پارامترهای دخیل در تولید آن لباس با توجه به روحیات و فرهنگ شما تهیه می شود و این باعث می شود دفعات استفاده شما از آن لباس افزایش یابد.
۲- سبز و پاک و سازگار با محیط زیست: در فرایند تولید لباس ما نباید هیچ انسان، موجود زنده و محیط زیست آسیب ببیند. حداقل آسیب ها و آلودگی ها و عدم رعایت عدالت اجتماعی در فرایند تولید لباس باید دخیل باشند.
۳- استفاده از پارچه هایی کیفیت بالا و طراحی بدون محدودیت زمانی: از مدل هایی استفاده کنید که نه تنها ۵۰ سال پیش زیبا بوده اند، بلکه امروزه هم زیبا و اصیل اند. از مدل های یک بار مصرف فاصله بگیریم.
۴- تعمیر، طراحی مجدد، بازیافت و در چرخه مصرف نگهداشتن هرچه بیشتر لباس ها: یک دکمه افتاده، یک درز شکافته شده، یک پس دوزی ساده و … نباید باعث خروج لباس ها از چرخه مصرف شوند. تعمیرات را جدی بگیریم.
۵- فرهنگ سازی مواردی چون اجاره کردن، قرض دادن، اهدا کردن، مبادله کردن لباس ها
۶- هنر تکراری پوشیدن البسه: خیلی از مدل ها و سرآمدان صنعت نساجی و مد جهت آگاهی همگان از مضرات مدهای سریع، در حال اصلاح این فرایند بوده و سعی در دیده شدن تکرار پوشش یک نوع لباس توسط مدل ها و اشخاص مشهور دارند.
۷- نگهداری صحیح از لباس ها: شستشوی صحیح، اتوکشی مناسب، استفاده متناسب از مواد شوینده، نرم کننده، سفیدکننده و …، دمای مناسب آب و بسیاری از پارامترها باعث حفظ کیفیت لباس و افزایش دفعات استفاده از آن می شود.
اجرای طرح “تاخت” صرفا نیاز به فضایی برای ارائه محصولات دارد و قرار هست در آن کالای دست دوم و سالم رو با هم تاخت بزنیم یا هدیه دهیم یا حتی با قیمت منصفانه بفروشیم. تاخت غیر از لباس شامل اقلامی چون کتاب، مجله، ظروف، اسباب بازی، لوازم تحریر، کفش، زیورآلات و … هم می شود. در این رویداد ما تاخت می زنیم چون دوست داریم کمتر بخریم، کمتر تولید کنیم و کمتر دور بریزیم. چون خیلی چیزهای بلااستفاده تو خونه هامون هست که دیگر از آن استفاده نمی کنیم ولی برای یک نفر دیگر میتواند یک گنج واقعی باشد. ما نمی خواهیمکه منابع آب و خاک ارزشمند ما هدر بروند. در رویداد تاخت هر فردی در فضایی نسبت جمع و جور هرآنچه دارد را برای شکستن چرخه مصرف بی رویه با مهربانی به مادرمان زمین تقدیم می کند.
طرح در هر وسعتی قابل اجرا هست ولی ما به دلیل برخی محدودیت ها که مهمترین آنها فضا و مکان بود در سطح شهر بیرجند برگزار کردیم. ولی رویداد تاخت ازبین اعضای یک خانواده، چند خانواده و وابستگان آنها، چند همسایه، چند محله، یک روستا و بسیار فضاهای بیشتر قابل اجرا است.
مد نظر قرار دادن هرم خرید یا همان هرم سلسله مراتب رفع نیاز (مبدع خانم سارا لازاروویچ-شکل ۱) نوآوری طرح می باشد.
با توجه به کلیه موارد ارائه شده در بالا و ماهیت مستتر آب مجازی فراوان در پوشاک و سایر متعلقات مرتبط مثل کفش، کیف، روسری و …، تغییر شگرفی در میزان خرید و دفعات استفاده از البسه و ارتقا کیفیت لباس ها ایجاد کردند. هرم خرید بر پایه ۶ مرحله استوار است که از قاعده هرم به ترتیب، از آنچه داری استفاده کن، امانت بگیر، تاخت بزن، دست دوم بخر، بساز و بخر تشکیل شده است و هدف از طراحی این هرم این بوده است که آموزش بدن وقتی نیاز به چیزی داشتیم پایدارترین و محیط زیستی ترین رفتار چیست؟
برای تمام آحاد یک جامعه با هر جنسیت، سن و سال، هر نوع سلیقه، هر نوع فضای سکونت قابل اجرا است. فقط در ابتدای شروع جلسه ای حدودا دو ساعته برای آگاهی مورد نیاز است.
۶۸۵۱۵۱۶۶۹۷
۲۳۳
صنعت و خدمات
سیستم خنک کننده آب
مجتمع ذوب پولاد بارثاوا از سال ۱۳۹۳ در شهرک صنعتی چناران واقع در استان خراسان رضوی آغاز به کار کرده و با ۷۵ نفر نیرو سالانه بالغ بر ۶۳ هزار تن انواع شمش فولاد ساده کربنی و کم آلیاژی تولید می نماید.
با توجه به محدودیت منابع آب در استان خراسان رضوی و وابستگی صنعت ذوب فولاد به مصرف مستمر آب، از آن جایی که سیستم های معمول خنک کننده آب عموما به صورت سیکل باز مورد استفاده قرار می گیرند، که از تلفات آب قابل توجهی برخوردار هستند؛ مجتمع ذوب فولاد بارثاوا در یک اقدام ابتکاری و با سرمایه ای بالغ بر ۱۰۰ میلیارد ریال در سال ۱۳۹۸ اقدام به طراحی یک سیستم خنک کننده به صورت سیکل بسته نمود.
این سیستم که مجهز به ۳۶ عدد فن است در قابل یک سیکل بسته قادر به کاهش ۲۰ تا ۳۰ درجه دما در خنک کننده ها می باشد. با راه اندازی این سیستم بالغ بر ۴۰ درصد در مصرف آب این مجتمع صنعتی صرفه جویی صورت گرفته است.
اجرای سیستم خنک کننده آب به صورت سیکل بسته که موجب کاهش قابل توجه تلفات آب می شود.
در این مجموعه علاوه بر اصلاح سیستم خنک کننده آب، سیستم فیلتر دوده نیز اجرا شده که تا ۹۰ درصد قادر به حذف دوده از محیط است.
۶۴۶۸۶۷۷۸۲۷
۲۳۴
کشاورزی
هیدروموتور آبکشی چاه های آب کشاورزی
این طرح بر اساس تجربه قدیم که از آسیاب های آبی برای تولید انرژی استفاده میشده، استفاده شده است و از انرژی آب و تبدیل آن به برق استفاده می شود.
این طرح برای اولین بار در دنیا و ایران ساخته می شود و نمونه ساخته شده آن در هیچ کشوری موجود نمی باشد.
بااستفاده ازاین طرح می توان باصرف انرژی کمتر سطح ارتقاء وبهروری اب رابالا برد
این طرح به ماکمک می کند تابا استفاده بهینه ازوسایل جدید اب بیشتری رابا هزینه های کمتری استحصال کرد ودستگاههای قدیمی راکه باتوجه به پایین رفتن سطح ابها انرژی زیادی رابرای استخراج اب نیاز دارند کنار گذاشت
این طرح می تواند درتمام نقاط کشور با هر شرایطی از ان استفاده کرد و محدودیت خاصی برای ان وجود ندارد
این طرح قابلیت استفاده در تمام نقاط کشور وکشورهای دنیارادارد
بزرگترین مزیت این طرح در همین است که ازفن اوری جدید استفاده شده وهنوز نمونه خارجی ندارد
تمام بهربرداران می توانند درصورت اجرا با خرید امتیاز ازان استفاده نمایندب
با اجرای این طرح می تواندنمونه ای الگوی باشد برای هر منطقه ایای
این طرح نیاز خاصی به أخذ مفاد ومجور ندارد وتنها جایگزین دستگاههای قدیم است
۶۴۹۵۶۸۹۰۵۳
۲۳۵
کشاورزی
احیا و بهرهبرداری نوین از آبانبارها
در تجربه تاریخی شهرستان نایین، پیشینیان با هوشمندی خاصی اقدام به استحصال آب باران در مسجد جامع این شهر کردهاند؛ آب باران جمعآوری شده در حوضخانهای واقع در سرداب مسجد ذخیره میشده و برای وضو مورد استفاده قرار میگرفته است و در نهایت نیز این آب به آب قنات افزوده میشد تا بهرهوری منابع آبی افزایش یابد. همچنین، آبانبارهای نایین بهطور کامل فعال بوده و در فصل تابستان به عنوان منبع اصلی تأمین آب شرب شهر عمل میکنند. ایده احیای آبانبارهای یزد برگرفته از این تجربه موفق نایین است، با این تفاوت که در یزد به جای استفاده مستقیم از آب انبارها برای تأمین آب شرب، آب استحصال شده از باران و آبهای سطحی با سیستم آبیاری تحت فشار برای آبیاری بوستانها و فضاهای سبز مجاور آبانبارها به کار گرفته میشود؛ رویکردی که ضمن حفظ میراث تاریخی، مدیریت پایدار منابع آب و توسعه گردشگری شهری را به همراه دارد.
طرح احیای آبانبارها، با هدف جلوگیری از تخریب این سازههای تاریخی و ایجاد چشماندازی پایدار برای گردشگری و مدیریت منابع آب، در شهرهای کویری مانند یزد اجرا میشود. این طرح بر مرمت و تجهیز آبانبارها تأکید دارد تا بتوان از آنها به عنوان منابع ذخیره آب باران و آبهای سطحی بهره برد. با جمعآوری این آبها در مخازن آبانبار، فشار بر منابع زیرزمینی کاهش یافته و مدیریت بهتری بر آبهای شهری صورت میگیرد. علاوه بر این، آب ذخیره شده از طریق سیستمهای آبیاری تحت فشار، برای آبیاری فضای سبز شهری و بوستانها استفاده میشود که به حفظ طراوت و زیبایی محیطهای شهری کمک میکند. این رویکرد نه تنها به حفظ میراث معماری و فرهنگی آبانبارها میپردازد بلکه با تلفیق دانش سنتی و فناوری نوین، نقش آنها را در تأمین آب پایدار و گردشگری تقویت میکند. همچنین، برخی آبانبارها به موزهها و مراکز فرهنگی تبدیل شده و این امر به معرفی تاریخ و اهمیت مدیریت آب در اقلیمهای خشک کمک میکند.
در این طرح کوشیده شده است تا از آب باران در محیط شهری یزد که متاسفانه استفاده مناسبی از آن نمی شود به شکلی مطلوب استفاده شده و از آب برای آبیاری فضاهای سبز شهری و بوستان ها استفاده شود و به این ترتیب از فشار بر روی منابع زیستی و آب های زیرسطحی که منبع اصلی آبیاری فضاهای سبز شهری است کاسته شود.
این طرح می تواند در سطح شهر یزد یا سایر شهرهای استان که دارای آب انبارهای متروکه هستند استفاده شود و آب انبارهای موجود را احیا نموده و کاربری جدیدی برای آنها در نظر بگیرد. لذا وسعت اجرای طرح می تواند تمام سطح شهرستان یا حتی استان باشد.
نوآوری و دستاورد مهمی که این طرح به دنبال دارد یکی استحصال آب باران در سطح شهر می باشد و مشکلاتی که جمع شدن آب باران در محیط شهری یزد ایجاد می کند را می تواند تا حد زیادی کاهش دهد. همچنین آب انبارها را که از جمله سازه های ارزشمند شهرهای کویری هستند و بیانگر هوش و درایت و دانش بالای پیشینیان بوده اند و در حال تخریب هستند را دوباره احیا نموده و از آنها با بهره گیری از فناوری های نوینی مانند آبیاری تحت فشار برای مصارف دیگری مانند آبیاری فضاهای سبز شهری و بوستان ها استفاده نمود و از فشار بر آب های زیرسطحی کاست.
۴۵۸۲۴۰۵۲۴۷
۲۳۶
شرب و بهداشت
مشهد؛ شهر حساس به آب
کلانشهر مقدس مشهد و دومین قطب جمعیتی کشور، در یک اقلیم خشک قرار دارد که چندین سال است با خشکسالی دست و پنجه نرم میکند و دارای محدودیتهای شدید منابع آب است. لذا وقت آن رسیده که راهبرد مدیریت مصرف، به یکی از مهمترین راهبردها در مواجهه با این شرایط، به طور ویژه در دستور کار قرار گیرد. از طرفی، مشهد مقدس، سالانه پذیرای میلیونها زائر از اقصی نقاط کشور است. بنابراین هر اقدامی که در این راستا صورت بگیرد، قطعاً تأثیراتی ملی خواهد داشت.
طرح مشهد؛ شهر حساس به آب، به عنوان یکی از طرحهای پیشران دانشبنیان در بخش آب و آبفا، از سوی وزارت نیرو به این شرکت ابلاغ شد؛ تا با توجه به اهمیت مقوله آگاهیرسانی جمعی و حساسنمودن جامعه نسبت به بحران آب، رویکردها و اقدامات اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی برای ایجاد عزم عمومی در همه بخشهای جامعه توسعه یابد و منجر به کاهش مصرف شهروندان در مصرف آب گردد.
از دیگر سو و با توجه به اجرای طرح مشهد شهر دوستدار آب از سال ۱۳۹۸ و اعطای نشان شهر دوستدار آب از سوی سازمان یونسکو برای شهر مشهد، طرح حاضر، به عنوان بازوی توانمندساز پروژه دوستدار آب در شهر مشهد مقدس، تقویتکننده آن نیز میباشد.
رویکرد طرح شهر حساس به آب این است که مجموعهای از اقدامات آموزشی، ترویجی، فرهنگی و زیرساختی در یک محدوده مطالعاتی اجرا شود و تحقق هدف کاهش مصرف آب به میزان ۲۰ درصد در یک دوره زمانیِ سه ساله، پایش شود. در این راستا و با نظرداشت ابلاغیه طرح، که تحقق شعار سال که تمرکز آن در سالهای مختلف، بر امر تولید داخل و حمایت از آن است، بکارگیری مجموعههای دانشبنیان و صنایع خلاق برای تولید محصولات داخلی در حوزه فناوریهای نرم را از ضرورتهای اجرای طرح میداند، بهرهگیری از ظرفیت این مجموعهها؛ اعم از ایدهپردازان، فناوران و صنایع خلاق در حوزه علوم اجتماعی و رفتاری پیشبینی شده است.
آب یک مسئله اجتماعی است زیرا بهعنوان یک منبع طبیعی برای حیات بشر بسیار اساسی است که نیازمند همکاری و تلاش مشترک اجتماعی میباشد. لذا یکی از بسترها و ظرفیتها، شکل دهی یک جامعه هوشیار، نظاممند و خردمند، حساس بودن نسبت به مسئله آب میباشد. تغییر رفتار مردم، اجتماعی شدن آب و ایجاد حساسیت در جامعه شهری از طریق ابزارهای اجتماعی و اطلاعرسانی و آگاهیبخشی نیز مورد نیاز است. در طرح مشهد شهر حساس به آب، با رویکردهای فرهنگی و اجتماعی، آگاهی اقشار مختلف به ویژه نوجوانان و جوانان، ارتقا یافته و حساسیت نسبت به آب و بحران آن در کشور برایشان پررنگ میشود. لازم به ذکر است فرآیند اجرای طرح، با بازخوانی کتاب «شهرهای حساس به آب؛ ایده و برنامه عمل» (تولید مرکز وقت امور اجتماعی منابع آب و انرژی وزارت نیرو)، در سال ۱۴۰۱ و پس از ابلاغ طرح آغاز شد. و با ابلاغ قرارداد مشاورهای با دانشگاه فردوسی مشهد، ایجاد زیرساخت و نقشه راه و تعریف زیرپروژههای اجرایی، از سال ۱۴۰۲ تا کنون ادامه دارد.
این طرح که در تلاش است تا با استفاده از روشهای نوین و ابزارهای دیجیتال مانند نرمافزارهای کاربردی (اپلیکیشنها) و سکوهای ارتباطی، توسعه بازیهای فیزیکی و رایانهای با موضوعات بحرانهای آبی و مدیریت مصرف آب، و به مشارکتگرفتنِ اقشار مختلف جامعه به ویژه در بستر خانواده، و از طریق آموزشهای غیر مستقیم، سطح آگاهی و تعهد عمومی را ارتقا دهد، در سال اول اجرا، با تمرکز بر شناسایی ظرفیتهای نوین و تعریف و اجرای ۴ طرح نوآورانه، توانست کاهش ۵ درصدی در مصرف آب مشترکین خانگی شهر را به دنبال داشته باشد.
a. خرید و نصب تجهیزات کاهنده مصرف برای ۱۰۰۰ مشترک منتخب پر مصرف (مصرف بالاتر از الگوی شهر مشهد) در منطقه یک خدمات آب و فاضلاب به عنوان پایلوت طرح حساس به آب، و نصب ۱۴۰۰ تجهیز در منازل ایشان؛ همراه با آموزش مدیریت مصرف در منازل مشترکین، در هنگام معرفی انواع تجهیزات کاهنده مصرف به ایشان، و نصب تجهیزات
b. نصب ۸۴۰ تجهیز کاهنده مصرف در مدارس پر مصرف و دارای طرح اسکان زائر در منطقه یک خدمات آب و فاضلاب (پایلوت طرح حساس به آب)؛ از محل اعتبارات ملی سال ۱۴۰۱؛
c. خرید ۴۹۵ قلم از ادوات کاهنده مصرف آب، ساخت شرکتهای دانشبنیان داخلی، جهت نصب در کاربریهای عمومی از محل اعتبارات ملی مدیریت مصرف ۱۴۰۲.
خرید و بهرهبرداری از سامانه بازچرخانی آب خاکستری در ساختمان مشترکین ۱-۴ شرکت آب و فاضلاب مشهد، با استفاده از ظرفیت شرکت دانشبنیان نوفناوران میناب طوس؛
a. با اجرای طرح با رویکرد فرهنگی ـ اجتماعی و همچنین سایر اقدامات، مصرف آب خانگی در شهر مشهد، طی سال ۱۴۰۳، میزان ۵ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ کاهش داشت.
b. با نصب تجهیزات کاهنده مصرف آب در کاربریهای عمومی در پایلوت طرح حساس به آب (منطقه یک خدمات آب و فاضلاب)، مصرف آب کاربریها به میزان ۳۸ درصد کاهش یافت.
با توجه به رویکرد طرح حساس به آب در شناسایی ظرفیتهای خلاق برای تولید محصولات آموزشی ـ ترویجی در حوزه مدیریت مصرف آب، و تولید این محصولات به عنوان زیرپروژههای طرح حساس به آب، روانه بازار شده و در سبد کالاهای آموزشی و سرگرمی خانوادهها قرار میگیرد.
همچنین امکان طرح ایدههای خلاقانه و تولید محصولات توسط هر فرد و قشری مهیا بوده و اقشار مختلف مردم بر اساس توانمندیهای خود میتوانند با مشارکت در طرح، بر جامعه خود تاثیرگذار بوده و منجر به تغییر رفتار مصرفی سایر شهروندان شوند.
a. از جاییکه در این طرح بر بالا بردن سطح آگاهی عمومی تاکید شده است، اجرای این طرح در کنار دیگر اقدامات زیرساختی، منجر به کاهش ۵ درصدی در مصرف آب شهروندان (کاربریهای خانگی) و کاهش ۱۰ درصدی در مصارف غیر خانگی در سال ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه در سال ۱۴۰۲ شده است.
b. طی اجرای یکی از زیرپروژههای طرح حساس به آب، که به صورت پایلوت در یک شهرک مسکونی شهر مشهد به نام شهرک ابوذر اجرا شد، با استفاده از روش بازیوارسازی و مشارکت خانوارهای شهرک در طرح، کاهش ۹.۳ درصد ی در مصرف آب خانوارها حاصل آمد.
a. راهاندازی «مرکز نوآوری خلاق آب» برای حمایت از توسعه محصولات نوآور و صنایع خلاق در حوزه آب با رویکرد اجتماعی و فرهنگی؛ برای اولین بار در سطح کشور
b. راهاندازی اولین تارنمای شهر حساس به آب در ایران به نشانی mashhad.watersensitive.city
c. اتخاذ رویکرد نوین در اجرای تبلیغات با استفاده از سکوهای مجازی (جایگزین روشهای سنتی مانند بیلبورد و بنر و …) و صرفهجویی در هزینهها و بازدید بالاتر
d. جذب تیمهای نوآور و خلاق در حوزه تولید محصولات داخلی برای ایجاد اثر و فرهنگسازی موضوع مدیریت مصرف آب شهری؛ از طریق برگزاری رویداد ملی نوآوریهای اجتماعی آب شهری طی دو سال متمادی (انتخاب ۶ تیم در سال ۱۴۰۳ و ۷ تیم در سال ۱۴۰۴)؛ که رویداد مسئلهمحور در حوزه آب شهری با رویکرد نوآوری اجتماعی، برای اولین بار از سوی شرکت آب و فاضلاب مشهد پایهگذاری شده است.
e. حمایت از توسعه استارتاپ «بازی کُن و رشد کُن» در زمینه تولید اپلیکیشن و ترویج مصرف بهینه آب و انرژی با رویکرد بازیوارسازی (gamification) به عنوان روشی نوین در عرصه ترویج و آموزش
f. حمایت از توسعه استارتاپ «نجات آب» در زمینه تولید بازیهای معمایی برای کودکان و نوجوانان با هدف آموزش مباحث مختلف حوزه آب شهری
g. حمایت از توسعه استارتاپ «هیدروکاو» در زمینه تولید بازی رومیزی برای کودکان
۸۳۷۸۷۷۴۶۹۵
۲۳۷
کشاورزی
طرح جمعآوری و ذخیره اب های باران وسیلاب
با استفاده از تجربه استخرهای کوچکی که کشاورزان برای جمعآوری ابهای خود بر سر مزارعه میسازندا
این طرح به ما گمک میکند تاازحدر رفت ابهای باران درمعابر شهری و روستایی جلوگیری شود ودر فصول کم ابی ازان استفاده شود
بااستفاده از این طرح می توان سطح بهروری را ارتقاء دادوجلو گم ابی ها را گرفت
این طرح هم از نظر کمی وکیفی بسیار حائزاهمیت بوده و .با هزینه ای کم کالای راکه ارزش افزوده زیادی دارد بدست اورد
شرایط اجرای این طرح بسیار ساده و آسان ودرتمام مناطق وشهرستا نهاوروستاها قبل اجر می باشد
۳۵۲۳۰۸۵۷۸۷
۲۳۸
صنعت و خدمات
دستگاه بازیافت فاضلاب خاکستری کارواش ها
با توجه به هدررفت چشمگیر آب (تصفیه شده – چاه) و تبدیل آن به فاضلاب خاکستری ناشی از شست و شوها در کلیه کارواش های سراسر کشور و عدم بازیافت و استفاده مجدد از این فاضلاب خاکستری، احساس تکلیف می شود که بتوان با طراحی و ساخت دستگاه بازیافت فاضلاب خاکستری در کارواش ها از هدررفت این آب ها جلوگیری نمود.
ایده طراحی و ساخت دستگاه بازیافت و تصفیه فاضلاب خاکستری
کارواش ها و استفاده مجدد جهت شست و شو و دیگر مصارف غیر شرب
با توجه به هدررفت چشمگیر آب (تصفیه شده – چاه) و تبدیل آن به فاضلاب خاکستری ناشی از شست و شوها در کلیه کارواش های سراسر کشور و عدم بازیافت و استفاده مجدد از این فاضلاب خاکستری، احساس تکلیف می شود که بتوان با طراحی و ساخت دستگاه بازیافت فاضلاب خاکستری در کارواش ها از هدررفت این آب ها جلوگیری نمود.
با توجه به هدررفت چشمگیر آب (تصفیه شده – چاه) و تبدیل آن به فاضلاب خاکستری ناشی از شست و شوها در کلیه کارواش های سراسر کشور و عدم بازیافت و استفاده مجدد از این فاضلاب خاکستری، احساس تکلیف می شود که بتوان با طراحی و ساخت دستگاه بازیافت فاضلاب خاکستری در کارواش ها از هدررفت این آب ها جلوگیری نمود.
۴۶۱۱۵۴۵۵۱۴
۲۳۹
صنعت و خدمات
فرش جاذب آب
با توجه به ضرورت مدیریت در جمع آوری حجم چشمگیرآب های سطحی ناشی از بارش باران و دیگر عوامل محیطی و جوی و جلوگیری از خطرات و مشکلات ناشی از جمع شدن این آبهای سطحی در سطح خیابان ها و زیرگذرها و حتی در مصارف شخصی و عمومی که ناشی از شکستگی لوله ها و دیگر تاسیسات مربوطه ایجاد می شود، ایده طراحی و ساخت فرش جاذب آب با قابلیت های جذب سریع آب باران و آب های سطحی، به عنوان یک راهکار نوین و کاربردی که میتواند به مدیریت آبهای سطحی کمک شایان کند، ضرورت می یابد.
ویژگی ها و قابلیت های طرح به شرح زیر می باشد :
قابلیت استفاده در کلیه موارد کاربری در شرایط اضطراری و بحرانی
دارای پوشش جاذب سریع آب در حجم های بالا
دارای پوشش ضدآب و مقاوم در برابر پارگی و سایش ها
دارای مکانیزم های پهن شدن سریع و جمعشوندگی تاشو
سبک و حمل و نقل آسان
طراحی ارگونومیک
دارای سیستم جمعآوری مرکزی و کانالهای تخلیه
دارای سیستم های تخلیه خودکارو دستی
امکان استفاده آب جمع آوری شده جهت آبیاری فضاهای سبز و مصارف غیر شرب
دارای توجیه اقتصادی در صورت تجاریسازی و تولید انبوه در کشور
عدم وجود طرح مشابه با این قابلیت ها و حجم جذب آب در ایران و جهان
با توجه به ضرورت مدیریت در جمع آوری حجم چشمگیرآب های سطحی ناشی از بارش باران و دیگر عوامل محیطی و جوی و جلوگیری از خطرات و مشکلات ناشی از جمع شدن این آبهای سطحی در سطح خیابان ها و زیرگذرها و حتی در مصارف شخصی و عمومی که ناشی از شکستگی لوله ها و دیگر تاسیسات مربوطه ایجاد می شود، ایده طراحی و ساخت فرش جاذب آب با قابلیت های جذب سریع آب باران و آب های سطحی، به عنوان یک راهکار نوین و کاربردی که میتواند به مدیریت آبهای سطحی کمک شایان کند، ضرورت می یابد.
با توجه به ضرورت مدیریت در جمع آوری حجم چشمگیرآب های سطحی ناشی از بارش باران و دیگر عوامل محیطی و جوی و جلوگیری از خطرات و مشکلات ناشی از جمع شدن این آبهای سطحی در سطح خیابان ها و زیرگذرها و حتی در مصارف شخصی و عمومی که ناشی از شکستگی لوله ها و دیگر تاسیسات مربوطه ایجاد می شود، ایده طراحی و ساخت فرش جاذب آب با قابلیت های جذب سریع آب باران و آب های سطحی، به عنوان یک راهکار نوین و کاربردی که میتواند به مدیریت آبهای سطحی کمک شایان کند، ضرورت می یابد.
۶۱۶۷۴۵۱۸۸۲
۲۴۰
کشاورزی
آبیاری قطره ای در باغ
من باغی ۱۵۰۰ متری در فهرج دارم که با آبیاری قطره ای بخشی از این باغ میزان مصرف آب را کاهش دادم
استفاده از آب کشاورزی برای باغ با روش آبیاری قبلی خیلی مصرف بالایی داشت ولی الان که بخشی از آبیاری را قطره ای کردم مصرف آب من به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.
۹۸۶۵۲۱۳۴۹۴
۲۴۲
کشاورزی
سیمانی کردن جوی های آب برای آبیاری باغ
با سیمانی کردن جوی های آب برای انتقال آب به باغ، جلوی هدر رفت آب و خورد رفتن آب در خاک تا حد زیادی گرفته شد
فاصله جوی اصلی تا باغ من ۱۲۰ متر است و با هزینه شخصی اقدام به سیمانی کردن جوی آب کردم که میزان مصرف آب را تا حد زیادی کاهش داد و آب بیشتری به باغ من رسید
۱۳۷۷۲۱۰۵۸۲
۲۴۳
صنعت و خدمات
استفاده از بخار آب کارخانه های صنعتی
بسیاری از کارخانه هایی که در روند تولید خود آب مصرف می کنند بخار آب خود را در آسمان رها می کنند. الان در دنیا سیستم های زیادی هستند که این بخار را دوباره به آب تبدیل می کنند و مورد استفاده قرار می دهند.
پیشنهاد می شود که در ایران هم این سیستم اجرا شود تا بخار آب مورد استفاده مجدد قرار گیرد و از مصرف آب کاسته شود.
بسیاری از کارخانه هایی که در روند تولید خود آب مصرف می کنند بخار آب خود را در آسمان رها می کنند. الان در دنیا سیستم های زیادی هستند که این بخار را دوباره به آب تبدیل می کنند و مورد استفاده قرار می دهند.
پیشنهاد می شود که در ایران هم این سیستم اجرا شود تا بخار آب مورد استفاده مجدد قرار گیرد و از مصرف آب کاسته شود.
تکنولوژی های متعددی در دنیا وجود دارد که می تواند به این موضوع کمک کند.
استفاده از بخار آب نقش مهمی در بازچرخانی آب دارد.
این تکنولوژی ها پساب را استفاده نمی کنند ولی آب حاصل از بخار می تواند هم در فضای سبز استفاده شود هم در مصارف صنعتی مورد استفاده قرار گیرد.
قطعا اگر این اقدام انجام شود کمک بسیار مهمی به منابع آبی و خاک و هوا انجام می شود.
۰۹۲۹۴۵۰۲۷۶
۲۴۴